Errugabeak

Kezkatuta omen dabiltza kazetariak errugabetasun-presuntzioarekin. Garai batean atxiloketak eta sarekadak eguneroko ogia zirenean, kazetariok ez genuen kezka handirik izan irudiak muntatzeko orduan. Aitzitik, epaitegietako informaziorik apenas ez zegoen garaian, telebistak erakusten zituen mila atxiloketa bakoitzeko, hamar epairen berri ematen zuen eta kaleratze bakoitzean beste hamaika atxilotzen zituzten. Atxilotuen aurpegiak argi eta garbi ikusten genituen; izen-abizenak oso-osorik idatzita. Betiko giltzapean, betiko errudun bailiran.

Orduan, zigorra epaiketarik gabe jasotzeak epaiketa justuaren eskubidea aldarrikatzera eraman gintuen, halabeharrez. Gaur,  justizia instituzionalak eremu guztiak irentsi ditu. Dena bihurtu da epaigarri, epaiketarako lehengai errentagarria. Eta pendulu guztietan bezala, lanbide askotan lan-jardueraren arautzea eskatu da, segituan gehiegizko arautzea eta askatasun falta salatzeko. Salatua edo epaitua izateko ikarak kikilduta, sendagileek sendatzeari hartu diote beldurra; maistrek eta maisuek haurrak hezteari. Kazetariek kazetaritza egiteari.

Erantzukizun moralaren gainetik erantzukizun penala gailendu da. Hortik dator, segur aski, egun kazetariek errugabetasun-presuntzioarekin duten kezka ia obsesiboa. Hedabide bateko bekadunei hala esan zien eskarmentu handiko erredaktore batek: “Zuek ez esan inoiz hau edo hori gertatu denik. Ipini dena beste baten ahoan, esan honek edo hark hau edo bestea gertatu dela esan dutela”. Informazioan iturriak aitortu beharra txarto ulertzen zuen kazetari hark. Kazetaritzak lekukotza eta norbere garaiarekiko konpromisoa eskatzen duela ahaztu zitzaion kazetariari. Berbakeriaren kazetaritza: Urliak esan du, Sandiak gaineratu du, Berendiak erantzun dio...

Egin... inork ez du ezer egin. “Ni ez naiz izan”, “nik ez dut egin”, “nik ez dakit ”, “nik ez dut ezer ikusi”. Kontua ez da sorgin-ehizan ibiltzea, baina bakoitzak bere bastoia eraman behar du.
Eskubide ezberdinek elkarrekin talka egiten dutenean (intimitatea, pribatizazio, izen ona, errugabetasun-presuntzioa, informazio gardena ...), betebeharrei so egiteko unea heldu da. Ala betebeharrek ez dute talka egiten? Jakina da hedabideek epaiketa paraleloak egin izan dituztena, kondena mediatikoak errazak direna.

Hauteskundeek erakarri berri duten ziurgabetasun agertokiaren errua norena da? Hautesleena, hautagaiena, sistemarena? Norena Italiako lurrikararen errua? Sismologoena, politikoena, eraikitzaileena? Eraso bat ustezkoa bada, ustezkoa da lurrikara? Balizkoak hauteskundeak? Kazetaritzan errugabetasun-presuntzioak dena “ustezko” eta “balizko” bihurtzen badu, usteak erdi ustel direla gogoratzeko momentua iritsi da. Eta kazetaritzari kazetari sena, konpromisoa eta zintzotasuna.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?

Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]


2025-02-05 | Iñaki Murua
Bide luzea pauso ttikitan!

Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]


Gutxiengoa

Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]


Ez ei dakite zergatik

Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]


2025-02-05 | Tere Maldonado
Irakasle-klaustroak edo mundua nola hobetu

Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!

Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]


Demokraziaren muga geopolitikoak

Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]


Teknologia
Kanpokoa mehatxu

Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]


2025-02-05 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxeko komuna

Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]


Lanaldia astean 37,5 ordu baino are gehiago laburtzearen erronka

Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.

Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]


Hezkuntza sailari

Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.

Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Eguneraketa berriak daude