“Interneten gobernantzan egon behar lukete herritarrek”

  • Nekez iraunen dute komunikabide komunitario eta libreek haien alde doazen politika publikorik gabe. Are gutxiago, komunikabideen kontzentrazio geroz eta handiagoaren panoraman. Hori dio Cathy Edwards Kanadako telebista komunitarioen elkarteko buruak, gogor kritikatuz sektoreak pairatu murrizketak. Munduko komunikabide komunitario eta libreen mapa marrazten hasiko da beste kazetari batzuekin batera, Komunikabide Libreen Munduko Foro Sozialean hori erabakirik.

Montrealen egin Munduko Foro Sozialean izan ginen Cathy Edwardsekin (argazkian, beste kazetari batekin solasean). Komunikabide LIbreen Munduko Foro Soziala egin zuten foro orokorraren barruan, eta hedabideen alorrean MFSren praktikak hobetzeko hainbat pro
Montrealen egin Munduko Foro Sozialean izan ginen Cathy Edwardsekin (argazkian, beste kazetari batekin solasean). Komunikabide LIbreen Munduko Foro Soziala egin zuten foro orokorraren barruan, eta hedabideen alorrean MFSren praktikak hobetzeko hainbat proposamen aurkeztu zuten.

Zuk esana: lau konpainia handiren esku dira Kanadako kasik komunikabide guztiak. Parean, nola dabil sektore komunitarioa?

300 kanal eta 200 irrati baino gehiagorekin, komunikabide komunitarioen sarea oso zabala eta indartsua zen berriki arte Kanadan. Urtero banatu 100 milioi dolarreko diru-laguntza moztu egin digu aurten Gobernuak, sektore pribatura bideratzeko. Sekulako diru desbideratzea da! Erabakitzaileez hurbil dira konpainia pribatuak eta geroz eta gehiago bide bazterrean geratzen dira beste bi sektoreak. Arlo guztietan presente den bilakaera sendi dugu: politika boterea galtzen ari da, finantzarien onurako.

Komunikabide pribatuak ez dira nahiko.

Komunikabide pribatuez gain, sektore publikoa eta komunitarioa presente egon behar dira. Hiru sektore horien motibazioak arras ezberdinak dira: pribatuak etekina du helburu; publikoak informazioa herritar guztiei iristea du xede; eta komunitarioak berriz, gutxiengoan direnen bozgorailu izatea, misio hori betetzera ez delako heltzen sektore publikoa. Horregatik ere bada botere publikoen ardura komunikabide komunitarioen laguntzea.

Komunikabide Libreen Munduko Foro Soziala egin berri duzue.

Komunikabide komunitarioen eta libreak bildu berri gara, Montrealen, Munduko Foro Sozialaren (MFS) kari. Maleruski, Kanadak parte-hartzaile anitzi bisa ukaturik, uste baino gutxiago bildu gara. Bosgarren edizioa zen aurtengoa.

Hainbat konpromiso hartzeko unea izan da.

Batetik, gisa horretako nazioarteko topaketak sustatzeko engaiamendua hartu dugu, batuz azkarrago garelako. Bestalde, mundu mailako komunikabide independenteen mapa osatzeko konpromisoa hartu dugu. Mapa horrekin batera komunikabideen kontzentrazioa islatzen duen eskema ere osatuko dugu, egoeraren larritasunaz ohartarazteko. Hirugarrenik, komunikabide askeetan dabiltzan kazetarien babesteko neurriak ere garatu nahi ditugu. Urria aitzin lotuko da lantalde bat betebehar horri. Kanadako Gobernuaren murrizketa edota Brasileko komunikabide korporatibistek estatu kolpean izandako esku sartzea salatzeko testuak ere bozkatu ditugu.

Munduko Foro Sozialari ere zuzendu zarete.

Bai, software programa libreak aukeratzea exijitzen duen kanpaina hasiko dugu. Barne prozesu honen bidez MFSren praktikak hobetu nahi ditugu. Numerikoaren eremu horri doakionez, datu base libreak eta ostatatzaile libreak lehenesteko betebeharrari ere lotuko gara.

Numerikoan ere denak egon daitezke baina ez toki berean.

Net neutrality printzipioa ezinbestekoa da, datu jario guztiek tratamendu bera ukan ahal izateko. Gaur egun ez da horrela, korporazio handi bakar batzuen esku dira interneteko enpresa gehienak. Adibidez, Walt Disney konpainiak merke-merke eskain ditzake bere produktuak, baina komunikabide independente txikien produktuak eskuratu ahal izateko, anitzez karioago ordaindu behar dugu. Errealitate horren aurka doa net neutrality izpiritua.

Zein dira sektore numeriko demokratiko baten baldintzak?

Noski, azaldu net neutrality printzipioa. Bestalde, YouTube eta halako partekatze plataformek aske izan behar lukete, eragin komertzialez urrun. Interneten gobernantzan egon behar lukete herritarrek ere, internet ez dadin, gaur egun bezala, bakar batzuen interes finantzario eta politikoentzat izan. Azken elementua eta ez gutxienekoa, internet kudeatzen duten konpainiek hodi bat izateari mugatu behar litezke. Hau da, edukia kontrolatzen ez duten edukitzaileak izan behar litezke. Internet sarea zerbitzu publikotzat hartu beharko litzateke, guztiontzat dagona eta guztiok erabil dezakeguna.

Nori zuzentzen diozue aldarria?

Telekomunikazioak kontrolatzen dituzten eragileei. Baina maleruski konpainia handien presioa handiagoa da eta oso zaila zaigu eragina ukaitea. Gainera, merkataritza askeen aldeko akordioek [TTIP, CETA...] erabakitzaile horiek auziperatzeko aukera dakarte. Benetako internet sare horizontal baten alde doazen politikak harraraztea neke bilakatzen da.

Herritarrak kontziente al gara horretaz guztiaz?

Internetek eskaini informazio pilaren parean badakite ikerketa minimo bat egin behar dutela. Haatik, kazetaritza mainstream-arekin ez da horrela, kazetaritza izanki sinesgarria dela uste dute. Alta, kazetaritza mainstream-a xeheki begiratuz gero, konturatzen gara mezu bera errepikatzen dabiltzala guztiak. Hala ere, anitz dira kontziente, baina komunikabide alternatiboak dituzte eskas. Zaharra ordezkatuko duen estandar berria eskas dugu. Hori horrela, sektore komunikatiboak are garrantzi handiagoa du.

Hedabideetan engaiatu

“Nire kabuz hasi nintzen komunikabide komunitarioen alorrean, 1988an, boluntario. Luze aritu naiz sektore pribatuan lanean, publikoan ere bai, antzerkian, film independenteetan... Baina azkenik, 2008an CACTUS sortu nuen, telebista komunitarioen eta haien erabiltzaileen Kanadako elkartea. Egun baditut proiektuak sektore pribaturako ere, baina garrantzitsua iruditzen zait jendeak hedabideetan engaiatzea, eta horregatik hobesten dut sektore komunitarioa”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Hedabideak
2025-02-07 | Aiaraldea
Amurrioko Udal Gobernuari entregatu dizkiete Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza berrezartzearen aldeko 1.700 herritar eta eragileen atxikimenduak

Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.


EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


2025-01-30 | Leire Ibar
EITBko Euskara Batzordeak salatu du euskararen eskakizuna baztertu dela zuzendaritza postuetan

EITBko Euskara Batzordeak gaitzespena adierazi du azken hilabeteetan egindako zuzendaritza postuetarako hautaketa prozesuak direla eta. Salatu dutenez, euskarazko C1 maila ez duten hiru pertsona hautatu dituzte postu garrantzitsuetarako: EITB Mediaren zuzendaritzarako, Social... [+]


2025-01-14 | Sustatu
“Dragoi Bola” maratoia, atalak Makusin ikusgai jarriko dituztela ospatzeko

"Dragoi Bola" maratoia egingo da EITBren Bilboko egoitzan datorren larunbatean urtarrilak 18; 16:00etatik 21:00etara. Motiboa da Dragoi Bola euskaraz bikoiztuaren atalak Makusi plataformara iritsiko direla, euskaraz eta doan, ostiralero atalen batzuk gehituz joango... [+]


2025-01-10 | Sustatu
Applek albiste-laburpenak asmatzen ditu inolako axolarik gabe

Adimen Artifizialarekin egindako disparateen biltegia handitzen ari da. Erabiltzaile arruntok sortutakoak txorakeriak izan daitezke neurri handi batean, baina Interneteko erraldoiak berak ari dira halakoak errepikatzen eta horrek larriagoa dirudi, eragin globala izan... [+]


2024-12-27 | ARGIA
“Euskaraz ez dakien pertsona bat” izendatu dute Eitb.eus-eko zuzendari, LABek salatu duenez

"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]


Hedabideen iruzurrak
Preso siriarra askatzen duten CNNren bideoa: iruzur salaketak

Bideoak erakusten du nola CNN telebista kateko nazioarteko buru Clarissa Ward kazetaria ari den sartzen Siriako kartzela sekretu batean, eta nola grabatzen den preso bat askatzen duten unea.


2024-12-20 | Euskal Irratiak
France 3 Euskal Herri katearen berri saila, berriz ere murrizturik

France 3 Euskal Herri telebista katea apalduz doa. Kate horretako kazetari eta langileek jakin berri dute berriz ere programazio eta finantzaketa apaltze bat pairatuko dutela. Egun oroz, zazpi minutuko berriak eman izan dituzte, baina iragan udatik bi minutuz murriztu zieten... [+]


Elon Musk gaiXtoa eta egiaren zaintzaileak

Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]


Izar Mendiguren. Saltsa berrietan beti
“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]


2024-12-12 | Julene Flamarique
“Kanal bat, hizkuntza bat” logika gainditzeko eskatu diote ETBri

Ikusle euskaldun gehien biltzen dituen katea da ETB2, datuen arabera. Aldatu Gidoia mugimenduak agerraldia egin du Bizkarsororen kontraprogramatzearen harira. Salatu dute askotan ETB1 lehian sartzen dela ETB2rekin, eta "herritar guztiak eta publiko bakarra helburu izango... [+]


ANALISIA
Lanbide eta kriminalizazioaren jatorria

Pobretuak kriminalizatzeko Jaurlaritzaren politika albiste izan da, berriz ere, azaroan. Salaketa anonimorako postontzia sortu du Lanbidek, herritar zintzoek Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta jasotzen duten herritar potentzialki iruzurtien “jardun irregularren edozein... [+]


Eguneraketa berriak daude