Nazioen kontzertua
Ort: Zuek zer sentitzen zarete gehiago?
Des: Inork erantzun aurretik, gogoa sartu zait zure galdera aztertzeko. Zer sentitzen garen, eta ez nola sentitzen garen. Niri askoz gehiagotan galdetu didate zer sentitzen naizen, euskaldun, nafar, espainol edo aurrekoen nahasketa bat, eta zein proportziotan, nola sentitzen naizen baino. Bigarrenik, jakintzat ematen ari gara galdera horren erantzunak nazio bat behar duela. Zilegi zait, Jordi Savallen zalea (edo kafetera bat) erantzutea? Seguru? Gainera, “gehiago” hori dago, kidetza lehentasun erlaziora behartzen duena, sentimenduek aldiberekotasunik onartuko ez balute bezala.
Ort: Tira, sarrera eder bezain ez-beharrezko hau aditu ondoren, gogo baduzue, berrar dezagun: zuek zer sentitzen zarete gehiago?
Gla: Ni, %100 euskal herritarra. Gizenik gabe, kar kar.
Nam: Ni ere bai, euskalduna, eta ez diot inori, ni naizenari buruz, eztabaidarik onartzen. Maiz gertatu zait jendeak galdetu, nik erantzun eta, gero, ezezagun bat nirea gezurtatzen hastea. Ni zer naizen nire gogoaren ondorio zuzena da, ez historiarena, ez nire arbasoen sorlekuarena, ezta nire hizkuntzarena ere. Historia, nire abizenak edo nire gurasoen aukera linguistikoa bat etortzeak, nire kasuan, ez dit arrazoia ematen ez kentzen. Euskalduna izango naiz, nire agiriek zer dioten, munduko azken puntan egon edo gizadiaren azken emakumea izanda ere.
Ube: Ba, nik bai ematen diot garrantzia gurasoen jatorriari. Nik, gero, jasotako lekuko horrekin nahi dudana egingo dut. Nire aita bizkaitarra da eta nire ama Kordobakoa...
Tho: Jon Kortajarena bezala.
Ube: …eta, adinean gora egin ahala, gero eta gehiago damutzen zait amaren kulturari bizkar emanda bizi izana. Ez ezazue pentsa ama hil zitzaidalako denik, kontua lehenagotik dator. Gaztelaniarekin eta amak transmititutakoarekin bakeak egin ditudala uste dut. Gurasoetako bat alemana banu neure burua erdi alemantzat joko nukeen bezain erdi espainol aitortzera ausartzen hasi naiz. Hori bai, inoiz galdeketa bat egongo balitz, Euskal Herri burujabe baten alde egingo nuke. Hori argi daukat.
Gla: Zergatik?
Ube: Egia esan, ezin zehazki esan. Barruko bulkada da. Jakin-mina, beharbada. Daukaguna ezagunegia da eta ez du usain onegirik. Beharbada Euskal Herri independente batek bestelako dinamikak abian jarri ahal lituzke.
Tho: Ba, ni tokian tokikoa sentitzen naiz. Erne! Horrek ez du esan nahi kosmopolita edo horrelakorik naizenik. Lisboan baldin banago, eta maiz joaten naiz hara, bertako jendearekin nahasten saiatzen naiz eta erraza zait portugesa irudikatzea neure burua, eta nortasun agirian behartuta daramadan nazionalitatearekin konparatuta, portugesa izanik zein zoriontsu izanen nintzatekeen pentsatuta goibeltzen naiz. Berdin Islandian, Kroazian edo Italian. Ankerra izan da patua. Munduan hainbeste aukera eder egonda, guk herri zapaldu ala zapaltzaile baten artean aukeratu behar.
Des: Ez duzu inoiz pentsatu portuges edo islandiar izango bazina, ezingo zeniokeela Portugal edo Islandiaren kontsolagarriari atxiki, azkenean deskubrituko baitzenuen ez dagoela funtsean herrialde zintzorik?
Ort: Badakit nora iritsi nahi duzun. Beharbada, inongo estatua ez da beste edozein baino zintzoagoa; beharbada, mundu osoa ustela da, baina euskaldunok eskubidea izan behar genuke guk gure okerrak geurez egiteko. Zure txanda…
Des: Ni? Kafetera bat sentitzen naiz.
Ort: Horrek espainol gisa konputatzen du.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]
“18 urte pasatu dira indusketan 400 bat grafito agertu zirenetik, 16 urte froga zientifikorik gabe Lurmen indusketa eremutik kaleratu zutenetik eta 4 urte gaia argitu barik epaiketa egin zenetik eta berdintsu jarraitzen dugula esan genezake: gaia argitu nahi genuenok... [+]
Bizi garen mundu frenetiko zein zorabiagarri honetan, pixkanaka gertatzen diren gizarte-aldaketak batzuetan antzemanezinak, garrantzirik gabekoak edo hutsalak direla iruditzen zaigu. Hala ere, ez da horrela, eta jakitun izan behar dugu tentuz jokatzeko. Horren adibide, azken... [+]
Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]
Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]
Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!
Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]
Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]
Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]
La linterna de diógenes podkastean Miguel Benasayag-egeri egindako elkarrizketan pentsatzen jarraitzeko ideia anitz aurkitu ditut. Tartean, gizakiok teknologiarekin ditugun harremanen inguruan egiten dituen hausnarketak.
Elkarrizketan, alderatzen da gizakion historian... [+]
Ikasle beraren datu berberak hirugarren aldiz jasotzen nituela, esaldi hain erabili horiek baino ez zitzaizkidan etortzen gogora, adimena ere ezerezak apalduta: “Ez gara ezer”, “bizitzak ez dauka zentzurik”, “jainkoak, esaten duten bezain txintxoa... [+]
Erantzukizuna Israelgo Estatu Sionistarena da, bera baita, biztanleriaren zati handi baten, soldadu, kolono eta abarren laguntzarekin, garbiketa etnikoa eta genozidioa egiten ari dena inguruko herrialde eta herrien aurka.
Mendebaldeko estatuek ere laguntzen diete, armak... [+]
Hori esan zidan ikasle ohiak, asko kostata jarri zuen salaketa hilabeteak pasata ez aurrera ez atzera zegoela epaitegian eta, psikologoak aholkatuta, bortxaketa salaketa kendu egin zuela. Eta ni isilik, ezin asmatu zer esan oraindik ere antsietate zantzuak zituen gazteari... [+]
Ez da akaso harrotasun seinale nire aurrean dauden pertsonak pertsona izango ez balira bezala begiratzea? Bai, noski baietz. Baina nola espero dugu bestela besteak ulertzea? Ulertu, behatu, begiratu. Besteak ulertu nahi izateak, ez du jarrera harro hau eskatzen? Ni pertsona... [+]
Urtebete igaro da, diotenez. Ez dut sekula ulertu mendebaldarrok daukagun ohitura harroputz hau: nahiz eta gatazkak ia mende bateko iraunaldia izan, datak nahierara moldatzen ditugu, garrantzia nolanahi oparituz. Azkeneko sasoia ezberdina izan al da beren lurraldean preso... [+]