Hizketa kontuak


2016ko uztailaren 15ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Euskadi Irratiko esatariak horrela hasi zuen zientzia programa: “Gaizki esandakoak onartu behar dira. Noski baietz”. Noski baietz petrala kenduta ere, ez zitzaidan zientifikoa iruditu. Gaizki esandakoak zuzendu egin behar baitira. Entzuten jarraituta, imajinatu nuen esanahia: norberak egindako akatsak aitortu behar dituela alegia. Txikitako maisuaren txantxa gogoratu zidan: “Fa de erratas. Donde figura fi, debe decir fu”.

Hizketa kontuak ez dira txikikeriak. Nola adierazi, horrelaxe komunikatzen dugu. Hizketaren baldarkeriak, zabarkeriak edo akatsak beti dira ezkutuko zerbaiten agerpen. Kaixo (¿qué hay, txo?) modu umoretsuan erabiltzen zen XX. mendearen hasieran. Egun gipuzkoar eta bizkaitar batzuen agur erarik jatorrena da, nafarren irribarrea sortzen duelarik. Derrigorrezko (“de rigor”) hitz itsusi bortxatzaileak hezkuntza ofizialaren maila bat izendatzeko ohorea lortu du. Auskalo xelebreak (“a buscarlo”) oraindik ez du hierarkian salto handirik egin baina prestatzen ari da. Federiko Krutwigek aipatzen zuen aspaldi euskaldunok arrunkeria jatortasunarekin nahasteko joera genuela. Bizi al da oraindik erabilera horietan?

Kokoteraino nauka “horidaismoa”-k. Euskal hedabideetako elkarrizketetan, hitzetik hortzera agertzen da
“hori da” delakoa, “bai” edo “ez” berak baino gehiago

Kokoteraino nauka horidaismoak. Euskal hedabideetako elkarrizketetan, hitzetik hortzera agertzen da “hori da” delakoa, “bai” edo “ez” berak baino gehiago. Galderaren txarra agerian jartzen du, nonbait ihardespena itaunean bertan baitago eta erantzuleak konfirmatu besterik ezin du egin. Baina formari dagokionez… “Horixe” esaten ahaztu al zaigu ba? Joandakoan irratian mago bati “horixe” erantzuten aditu nion eta, benetako mago iruditzeaz gainera, ia susara jarri ninduen.

Irrati eta telebistetan elkarrizketa amaitzean gizalegez gonbidatuari eskerrak eman eta jada inork ez du “ez horregatik” erantzuten. Orain “eskerrak zuei” esaten da. Zergatik? Agian elkarrizketa gehienak autobonborako aitzakia direlako, gonbidatuaren disko, liburu edo bestelakoa saltzeko lagungarri? Antzokietan publikoaren txaloak jasotzean zabaldu den beste ohitura gogorarazten dit: aktore eta musikariek, eurek ere publikoari txaloka hastea. Nik nahiago arrain saltzaileari txalo egin antxoa onak ematen dizkidanean.

Gure Musika Eskolan “aditu” bat kontratatu zuten irakasleei ebaluazio kriterio egokiak izaten laguntzeko. Irakasleekin bileretan hilabeteak eman ondoren, konklusio mezu hau bidali zigun (gaztelania hutsez noski): “Poco a poco el trabajo va dando sus frutos. Se debe calificar al alumno por su asistencia, actitud y esfuerzo. Estas conclusiones han salido del grupo de Moderno (sic)”. Papo. Antigoalekoek ere bagenekizkien.

“Hori da? Noski ezetz” (sic).

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Kontzientzia kritikoa existitzen al da egungo gizartean?

 Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]


2024-10-31 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (I)

Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]


Balorazio positiboa

Wallapop aplikazioaren bidez bozgorailu kaxkar batzuk saldu nituen uda aurretik. Agian produktuaren deskribapena pixka bat puztuta zegoen, egia da. Erosleak hiru izar jarri zizkidan bostetik. Argi dago, ez nuen gehiagorik merezi.

Hurrengo astean, Irundik Bilbora eraman nuen... [+]


Arrosa gorria

Lagun baten aitaren hiletan egon nintzen aurrekoan. Lagunak lore-sortetatik lore bana hartzeko esan zigun bertaratutakoei, nahi izanez gero. Loreei ezin diet ezetzik esan, askoz gutxiago arrosei, batez ere gorriei. Hala, arrosa gorri eder bat hartu nuen.

Arrosa eskuan,... [+]


2024-10-30 | Sukar Horia
Zaintzaren herrian bizitza posibleagoa da

Gure herri eta hiriek ez gaituzte zaintzen. Lurra falta zaigu, berdeguneak, espazio komunitarioak. Gure herria kapitalaren zerbitzura dago diseinatuta. Zaintzaren herrian, ordea, bizitza da erdigunea.

Lehen Kale Nagusia zegoen, hiria zeharkatzen zuen kale erraldoi bat... [+]


Hauspoa

Duela zonbait egun, Bruno Retailleau Frantziako Barne ministro berria lotu da “migrazio nahasmendu” deitu duen arazo premiatsuari. Estatuko prefetei manu argiak helarazi dizkie: tolerantziarik ez etorkinekin eta haiei begira lazo edo konplize agertzen diren egitura... [+]


Ez goaz lanera

Urriaren 15ean, lan arloko ekonomialarien topaketetan, mahai inguru interesgarri bat egin zen. Patronalak, Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalak eta sindikatu batek parte hartu zuten. Eztabaidagaia lan munduan gero eta oihartzun handiagoa duen absentismoa izan... [+]


Teknologia
Kakofoniak

Eremu ez profesionalari loturiko pertsona talde digitaletan, besteoi argudioak emateko adimen artifiziala baliatu duenik ikustea gertatu zait azken urte honetan. Partekaturikoa propioa bailitzan. Norberarena, baina ez jabetzaren zentzuari loturikoa, baizik eta norbere... [+]


Hilberria
Juanje, gero arte bakarrik

Juanje Soria abokatua urriaren 26an hil da, Iruñean. Foro Sozial Iraunkorreko kide ohiek Soria oroitu dute gutun honetan.


Urriaren 29an epaitegira joan beharra izango duen kidearekin elkartasuna

Asteartean EH sareko partaide batek Mozal Legearen bidez jasotako isun baten harira epaiketa izango du. Mendian, sarraskitu nahi dituzten mendi horietan ibiltzearren eta lurraldearen, lurraren, zaintzan eta defentsan aritzearren ertzaintzaren jazarpena jasan zuen. Beste behin... [+]


Bakarrizketan

Autoan noala hasi naiz artikulua zirriborratzen, mentalki. Ideiarik onenak autoan izan ohi ditut, bakarrik gidatzen ari naizela. Bilborantz noa, Arriaga antzokira. Artedrama konpainiak Miñan antzezlana taularatuko du gaur. Urriak 25 ditu, ostirala da.

Antzokiko atarira... [+]


2024-10-28 | Iñaki Landazabal
Burujabetza eta alderdi politikoak

Bizi garen gizartea erabat oinarrituta dago menpekotasunean. Mendeetan zehar gure bizitza horren arabera eratu da, eta poliki-poliki erabakitzeko eskumena, askatasuna eta burujabe izatea murriztuz joan dira. Batzuetan bortizki kendu dizkigute; besteetan, ordea, geuk eman ditugu... [+]


2024-10-25 | Josu Jimenez Maia
Mediku mintzoa

Biziki ernegatzen nauen kontua da nola mintzo ohi zaion sendagile zenbait pazienteari. Minaz mintzo zaizkigu umeak bagina bezala. Dagoneko giltzurrun bi transplante egin dizkidatenez gero, badakit zertaz ari naizen: besteak beste, tutu bat zakilaren barnean jarri didate bietan... [+]


2024-10-25 | Filipe Lascaray
Jaunttoak, lurra eta herritarrak

Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik.  Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]


2024-10-24 | Joseba Alvarez
Betaurrekoak alda ditzagun

“Proposamen ausart, integral eta prestuen tenorea etorri zaigu (…) Euskal Herria munduko altxamenduen artean sar dadin berriro”, bota zuen Hartzea Lopez Arana adiskideak ARGIA aldizkarian 2018ko uztailean argitaratu zuen “Oldartze eraginkor baten... [+]


Eguneraketa berriak daude