Gure pentsioak, borrokarako jomuga
Hego Euskal Herriko pentsiodunak eta Espainiako Estatukoak larrituta daude pentsioen eltzeitsuaren likidatze etengabearen aurrean. Espainiako Lan Ministeritzak Erreserba Funtseko 8.700 milioi euro erabili zuen uztaileko pentsioak ordaintzeko. Operazio horren ondoren oparoaldian aurreztutakotik 25.176 milioi euro baino ez dira geratzen. Erritmo horretan, eltzeitsua 2017 amaieran hutsik egongo da. 2011n 67.000 milioi euro zeuden bertan. Zer gertatu da egoera horretara iristeko?
Bost milioi lagun daude langabezian Espainian eta Gizarte Segurantzan kotizatzen dutenak –horiekin ordaintzen dira pentsioak– egunetik egunera gutxiago dira. Ez soilik gutxiago, enplegu prekario eta behin-behinekoen ondorioz soldatak murriztu direnez, kotizatzen dutenek kopuru txikiagoan egiten dute. PPren Gobernua kotizazio tarifa finkoa sustatzen ari da kontratazioa suspertzeko, eta horrela, Gizarte Segurantzarako diru-sarrerak ez dira nahiko.
Egoera horren aurrean eta pentsioak bermatzen segi nahi badugu, prekarietatea errotik desagerrarazi behar dugu eta enplegu duinaren eta egonkorraren alde egin, egungoak baino soldata txukunagoak behar ditugu. Horrez gain, hobeto kudeatu behar da hau guztia. Hego Euskal Herrian, estatutu eta hitzarmenen bidez teorikoki badugu Gizarte Segurantzarako eskuduntzarik. Baina Madrilek konpromiso hori urratzen du eta ez digu uzten esku hartzen. Hortxe beste arrazoi bat nazio subiranotasuna aldarrikatzeko, Gizarte Segurantza propioarekin gure pentsioak bermatuko baditugu. Jakina, hemen ere egin ditzakegu gauzak gaizki. Baina kontrol politiko, sindikal eta soziala askoz handiagoa eta hobea litzateke. Borroka egiteko jomuga izan daiteke.
Martxoaren 6an 11:00etan Bilbon eta Iruñean mobilizazioak egingo dituzte sindikatuek, patronalak eta Eusko Jaurlaritza zein Nafarroako Gobernua interpelatzeko, zaintza eskubide kolektiboari dagokionez.
Luxorren, Erregeen Haranetik gertu, hilobi garrantzitsu baten sarrera eta pasabide nagusia aurkitu zituzten 2022an. Orain, alabastrozko objektu batean Tutmosis II.aren kartutxoa topatu dute (irudian). Horrek esan nahi du hilobi hori XVIII. dinastiako faraoiarena... [+]
AEB, 1900eko azaroaren 6a. William McKinley (1843-1901) bigarrenez aukeratu zuten AEBetako presidente. Berriki, Donald Trump ere bigarrenez presidente aukeratu ondoren, McKinleyrekiko miresmen garbia agertu du.
Horregatik, AEBetako mendirik altuenari ofizialki berriro... [+]
Andeetako Altiplanoan, qocha deituriko aintzirak sortzen hasi dira inken antzinako teknikak erabilita, aldaketa klimatikoari eta sikateei aurre egiteko. Ura “erein eta uztatzea” esaten diote: ura lurrean infiltratzen da eta horrek bizia ekartzen dio inguruari. Peruko... [+]
Pantailak Euskarazek eta Hizkuntz Eskubideen Behatokiak aurkeztu dituzte datu "kezkagarriak". Euskaraz eskaini diren estreinaldi kopurua ez dela %1,6ra iritsi ondorioztatu dute. Erakunde publikoei eskatu diete "herritar guztien hizkuntza eskubideak" zinemetan ere... [+]
Euskal Herriko bi muturretatik datoz Itziar (Bilbo, 1982) eta Ekaitz (Erriberri, 2002), sortzen ari den Burujabetzaren Aldeko Mugimenduaren berri ematera. Euskal Herrian diren burujabetza prozesu ugariak arloz arlo bultzatu eta indartu nahi ditu BAMek. Lan horretan hasteko,... [+]
Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]
Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]
Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]
Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]
Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]
1936ko Gerran milaka haurrek Euskal Herria utzi behar izan zuten faxisten bonbetatik ihes egiteko. Frantzia, Katalunia, Belgika, Erresuma Batua, Sobietar Batasuna eta Amerikako herrialdeetara joandako horien historia jasotzeko zeregin erraldoiari ekin dio Intxorta 1937... [+]
