Askatasunak leku bat hartzen dizunean egunerokoan, haren alde egin behar duzunean halabeharrez, beharrizan bihurtu dizutenean flotatzea, orduan berdin zaizu ze kartzelatan zauden, kartzela propioetan ez erortzea da garrantzitsuena: “Ez galdetu non nagoen, berriz ere./ Hemen nago,/ hotz izoztuko eta ur epeleko aberrian,/ ez lurrean ez airean, soilik aske,/ soilki askatasunean”.
Ekhineren poesiak badauka bertute bat: ez du errukirik nahi espetxean dagoenaz, ez du sortzen literatura lodi hori erruduntasun kolektiboarena. Zarauztarrak askatasunari kantatzen dio preso zergatik dagoen ederto dakienaren soseguaz. Bahitua eta eroana izan dena ez dute nahi, noski, kantari, ez dute nahi idazle, ez dute nahi ametsetan. Horregatik diosku, kontzienteki, ez dela tristea preso egotea, ezpada norbere burua uztea. Hortik hasten baikara uzten gizatasuna bera. Eta gizatasun horren alderik xamur eta poetikoena du zauriak agerian eroate hori, zalantza eta desesperazioa gure baitan daudela aitortzea: “emagaldu/ nahi dut// galdu//ni berri bat/ kausitzeko”. Talaiatik barik, sufritzen duenaren enpatiatik idazten du halaber, zorrotz, ustez libre gabiltzanon munduaz.
Hikmet, Hernandez, Teresa Jesusena. Euren buruen oso kontziente zirelako deitu zuten erresistentziara. Buelta eman zioten sistemari, sistemaren zirrikituetatik irazitako urak lez: “armairutik atera/ eta lokutorioan/ bahitu gaitizten, maite// baina gure gogoek/ elkar hartu eta/ hegan egin diten, aske”.
Arriskatzen duenaren poema liburua ere bada hau. Bihotzarekin eta erraiekin idatzia, batzuetan gorena da eta beste batzuetan lar kaotikoa, lar mendrea poema batzuen esanahia, lar ebidenteak eta behin eta berriz erabiliak zenbait argumentu poetiko, “malkoz itsasoratuko dut gorrotoa eta/ samurtasunari egingo diot txokoa”. Sarriren Kartzelako poemak begi ninietan daramatzagulako izango da beharbada, baina kartzelako nire literatura gogokoenaren ekarpen politiko eta poetikoa oinarritzen da, hain zuzen, apur bat mistikoa ere baden pausan, behaketan eta sakontasunean. Ekhineren poesia, zentzu horretan, menderakaitzagoa da. Abantaila du freskurarena, arriskua saski-naskiarena. Liburu honen xarma eta ekarpen ederrena ere arrisku horretatik jaiotako fruitu debekatua da finean: haragikeriazko maitasun itzel bat maitasun erromantikoa baino askoz ederragoa, borroka klasikoa baino askoz askatzaileagoa.
Alde erantzira nabil / Ekhine Eizagirre / Poesia; Susa, 2016
Martxoaren 17an hasi eta hila bukatu bitartean, Literatura Plazara jaialdia egingo da Oiartzunen. Hirugarren urtez antolatu du egitasmoa 1545 argitaletxeak, bigarrenez bi asteko formatuan. "Literaturak plaza hartzea nahi dugu, partekatzen dugun zaletasuna ageri-agerian... [+]
1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]
Sexu-genero disidentziak zeharkatutako bost lagunek osaturiko literatur banda da Pomada. Lehenbiziko oholtza gaineko emanaldia sortu dute, Maitaleen hiztegi baterako zirriborroa deiturikoa, poesia eta musika nahasten dituena. Irlak berba dute abiapuntu. Emanaldietako baten... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]
Euskal nobela beltzaren astea ospatu da Baztanen hilaren 20tik 26ra. Hainbat liburu aurkezpen, solasaldi eta bestelako ekitaldiren artean, zapatu goizeko mahai-inguruak sortu du aparteko ikusmina. Izan ere, nobela beltzaren aitzakian, bestela ere kriminal bat nola eraikitzen den... [+]
Erakunde publikoen bekak eta sariak. Kritika eraikitzaile bat izeneko dokumentua plazaratu du Lanartea elkarteak. Berria-k zabaldu du laburpena, eta txostena eskuraturik, hemen duzue elkarteak erakunde publikoei egiten dien gomendio sorta.
DBH4 errepikatu zuen urtea gogoratzen du Jonek Pleibak (Susa, 2024) eleberrian. Adinkideak Durangoko institutura aldatu ziren, eta Polly auzokidearen ikasgelan geratu zen bera. Haurtzaroa Joneren baserria eta Pollyren txaleta lotzen zituen errepidean gora eta behera emana zuten... [+]
Hamahiru urte beteko dira asteartean, hilaren 14an, Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi hil zela, eta hura gogoan, ekitaldi jendetsua egin dute Antiguako Gaskonia plazan. Urteroko legez, Txillardegiren senideak, lagunak eta euskaltzaleak elkartu dira bertan, Eta non du... [+]
ilbeltza-(1).jpg)
Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.
Euskal kulturako berritasunak ezagutu nahi dituenak eta egile zein argitaletxeei zuzenean erosi nahi dizkienak urtean zehar baditu hainbat azoka eta ekimen aukeran. Urte askotako tradizioa dute horietako batzuek eta berriagoak dira besteak; tematikoak dira horietako asko eta... [+]
Joan Tartas (Sohüta, 1610 - heriotza data ezezaguna) ez da gure letren historiako idazle famatuenetarik eta, hala ere, ediren dugu gauza onik “pieza mendre” honetan, zeinaren titulua, onar dezagun hasieratik, ez den segur aski mundu honetan paraturiko izenburuen... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.