Denboraren denboraz


2016ko uztailaren 07an
Irudia: Antton Olariaga.
Irudia: Antton Olariaga.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Lagun batek esan dit ez al dudan BER aireportuko kaosaz ezer idatziko (BER: Berlin-Branderburgoko Willy Brand aireportua). Heriotza misteriotsu bat ere badagoela, beharbada, afera ustelari lotuta. Lau urtez lanean egon den komisioak bere azken txostena argitaratu duela dagoeneko. Beste lagun batek galdetu dit, noizko dudan artikuluaren entrega eguna. Hiru egun geratzen zaizkidala entzun duenean, ahazteko aholkatu dit; hiru egun ez direla inondik ere nahiko aireportu proiektu horren zer-nolakoak aztertzeko. Aireportuaren zoritxarrak kutsatuta, artikuluaren entrega eguna atzeratzen ikusi beharko dudala neure burua, eta nik neuk ezarritako atzerapenaren data ezin konpliturik, ostera ere atzeratzen. Horrela, betiko sekulatan. Komisio bat jarriko didatela zerk huts egin duen epaitzeko, baina finean, artikuluak ez duela argia ikusiko. Badirudi, duela bost urte zabaldu behar zuen aireportu-fantasmaren inguruan denbora gelditu egin dela. Badirudi, haizea bera ere geldituko den urtearen zain daudela, Europako botere-zentroko aireportua izan behar zuena zabaltzeko.

Gizaseme eta alaba txikiak, ordea, gehiago edo gutxiago, epeak bete behar ditu, zorrak ordaindu behar dituen bezalaxe. Muguruzaren kantu baten hitzekin hasi dudan egitasmoa bukatu eta zutabe-fantasma bat izatetik salbatzeko, oporretara joan naiz. Finlandiarra izan litekeen paisaia batera, aipatu botere-zentro horretatik ehun kilometro eskasera. Hemen ere denbora gelditu dela pentsa liteke. Efektua, aldiz, zeharo ezberdina da. Ez dago porrotarekin loturik, naturaren indarrarekin baizik. Gure sistemaren presentzia urriarekin, ekosistema sentiberei sendotasuna bueltatzen zaie. Hemen, basoak eta ehunen bat aintziren urek garaitu dute.

Gure bisitariak, paseoan zihoala, adineko gizon bat ikusi du zaldiarekin soroa prestatzen. Sinetsi ezinik bueltatu da, lagunei erakutsiko dien argazki batekin. Bisitariak galdetu du, nola litekeen inguru hau guztia ez egotea industrialki esplotatuta. Dena esplotatu behar al da, ba? Kapitalismoan bai, diost, den-dena. Bada, erreserba batean gaude, parke natural batean. Naturaren erreserba kapitalismotik babestutako paradisu bihurtzen da. Antza denez, kapitalismoak paradisu mota ezberdinen beharra du; mugak jartzen dizkion horiena, eta arnasa ematen dizkionena. Esan gabe doa, azken horiek ez daudela gizaseme eta alaba txikientzat pentsatuak.

Bisitariak egindako argazkiak herrialde garatu bateko bazter baten atzerapena iradoki lezake. Baina laurogei urtetik gorako nekazariak berak kontatu dit zaldia larregi ez alfertzeko jartzen duela lantzean behin soroan lanean. Bihitegian bizitzera sartu zaion mapatxe familia erakutsi dit. Eta orein talde batek galopan gurutzatuko du baso artean doan bidea. Zikoinak habia egiteko tokia aurkituko du. Arrano arrantzaleak planeatuko du aintziraren gainetik. Hala eta guztiz ere, azken orduko bi igerilari, inguruetan gero eta igel gutxiago daudelako kexatuko dira. Garapen hitzaren beste adiera bat hazten da espazioak babestean. Beste denbora bat irabazten da.

Bukatu gabeko aireportuaren zutabea urtearen amaierarako utziko dut. Ziurtasun eta baimen kontuek oztopatzen banaute, beranduenez, hurrengo urterako. Zertarako presaka bizi?

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-03-20 | Iñaki Inorrez
Euskaraldia ez! Euskal Oldarraldia bai!

Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.

Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]


Euskararen zapalkuntza sistematikoa

Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]


Elkarri begira ez, elkarlanean

Oldarraldia ari du EAEko administrazioa euskalduntzeko erabakien aurka, berriz ere, enegarren aldiz. Oraingoan berrikuntza eta guzti, espainiar epaitegiak eta alderdi eta sindikatu antieuskaldunak elkarlanean ari baitira. Ez dira izan akats tekniko-juridikoak zuzentzeko asmoz... [+]


Biharamuna

Igande gaua. Umearen gelako atea itxi du, ez guztiz. Ordenagailu aurrean esertzeko momentua atzeratu nahi du. Ordu asko aurretik. Zazpietan jaiki da, eta, bihar ere, astelehena, hala jaikiko da. Pentsatu gabe ekiten badio, lortu dezake gauak pisu existentzialik ez izatea. Akats... [+]


2025-03-19 | Maialen Arteaga
Pavloven txakurra eta kanpaia

Naomiren etxeko eskailerak igotzen ari dela datorkion usainak egiten dio memorian tiro. "Ez da sen ona, memoriaren eta emozioaren arteko lotura da. Baldintzapen klasikoa", pentsatzen du Peterrek bere golkorako Intermezzo-n, Sally Rooney irlandarraren azken eleberrian... [+]


Eguzki beltza

Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]


Teknologia
Techbro go home

Aspaldi pertsona oso zatar bat ezagutu nuen, urrun izatea komeni den pertsona horietako bat. Bere genero bereko pertsonengana zuzentzeko, gizonezkoengana, “bro” hitza erabili ohi zuen. Edozein zapaltzeko prest zegoen, bere helburuak lortzeko. Garai hartatik hitz... [+]


2025-03-19 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hirien jana

2020. urteko udaberrian lorategigintzak eta ortugintzak hartutako balioa gogoan, aisialdi aktibitate eta ingurune naturalarekin lotura gisa. Terraza eta etxeko loreontzietan hasitako ekintzak hiriko ortuen nekazaritzan jarraitu du, behin itxialdia bareturik. Historian zehar... [+]


2025-03-19 | June Fernández
Meloi saltzailea
Black lives matter

Hurrengo ariketa egin ezazu zure lantokian, euskaltegian edo gimnasioan:

Altxa eskua Minneapoliseko George Floyd nor den dakizuenok.

Altxa eskua Madrilgo Mame Mbaye nor den dakizuenok.

Altxa eskua Barakaldoko X nor den dakizuenok.

Mame Mbaye manteroa duela zazpi urte... [+]


2025-03-19 | Jesús Rodríguez
Infiltratuak, legez kanpo

2022ko ekainaren 7an, Directa-k serie luze bateko lehen polizia infiltratuaren kasua argitaratu zuen. Martxoaren 5ean, Belen Hammad fikziozko izena erreta geratu zen, polizia-argotean dioten bezala. Jada hamar dira Directa, El Salto eta El Diario-k azken hiru urteetan argitara... [+]


2025-03-19 | Gorka Torre
“Bayonne” bukatu da, Libération egunkariak “Baiona” idatziko du

Horra Libération egunkariak berriki argitaratu duen idazkia:

“Bayonne” bukatu da, Libérationek “Baiona” idatziko du

Hiri baten izenaren erabilpena ohiturazkoa delarik, egunkari batean izen horren erabilpena aldatzea zaila da. Alta, irakurleen... [+]


Lurraldeko harrapariak eta energia-mendekotasuna dutenak Arabako hegoaldean jarri dira

Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak Datu Zentroen instalazioei ateak irekitzen dizkiete horiek arautzeko legedia sortu aurretik. Bilbao-Arasur Dantu Zentroarekin, bere lehen fasea gauzatuta, eta instalatzea amesten duen Solariaren Datu Zentroarekin, 110.000 m2... [+]


Otero jaunari

Otero jauna, garai honetan artzain honek ez du tarte handirik izaten ezertarako, justuan ibiltzen naiz, baina gaurkoan ezin utzi erantzun gabe zure azken kolaborazioa. Izan ere, sortu didan egonezinak pisua du. Haserrea ere astuna egiten zait. Ez pentsatu, ordea, dela zenbait... [+]


2025-03-17 | Patxi Aznar
Beharrezko aldaketak

Duela gutxi, asteburu berean, Ertzaintzak bi salaketa jaso ditu: lehenengoa, emakume kolonbiar batena; lekukoen arabera, ertzainak kolpeka jarraitu zuen lurrera bota ondoren eta konorterik gabe zegoela; ospitalean garuneko edema eta paralisi partziala diagnostikatu zizkioten... [+]


Eguneraketa berriak daude