1.200
Gutxieneko soldata langileen oinarrizko sarrera bermatze aldera, mendebaldeko herri ugaritan eta, batik bat, Europar Batasunekoetan zabalduta dago aspaldian. Elite ekonomikoak eta pentsalari ofizialek soldata mailaren ezarpen minimoa langabeak lan merkatuan sartzeko oztopotzat hartzen dute eta langabezia igoarazten duen traba dela diote. Horien ustean, gutxieneko soldata zenbat eta garaiagoa izan orduan eta zailagoa omen da enplegua sortzea eta, beraz, langabezia apaltzea.
Gutxieneko soldataren maila eta bere ondorioak herrialdeko soldataren ereduaren araberakoak dira. Frantziako Estatuaren gutxieneko soldata da Europako garaiena, bertan soldata medianoaren %61 baita soldata apalena. Beheko muturrean kokatzen da Txekia, %36 eskasarekin. Espainiako Estatuan 655 euroko gutxieneko soldata bertako soldata medianoaren %41 da. Hego Euskal Herriko soldatak garaiagoak izanik, marra %36 inguruan legoke, Frantziakoaren mailatik oso urruti, beraz. Borroka luzearen ondoren duela urte bete eskas ezartzen hasi da apurka gutxieneko soldata Alemanian. Bertan legeztatu den soldata minimoa hileko 1.473 eurokoa da, Frantziak duenaren parekoa, baina erlatiboki apalagoa da, bere soldata medianoaren %50 alegia (http://ec.europa.eu/eurostat).
Gutxieneko soldataren ezarpenak Alemanian izandako lehen eraginaren azterketan zalantzan ipintzen ditu bere aurka dauden iritzi neoliberalen argudioak. Bertako soldatapekoen %17 dago gutxieneko soldataren eraginaren menpe, batez ere jarduera murriztua eta partziala dutenak dira baina baita ere denbora osokoen arteko %10.
Gutxieneko soldataren ezarpenak gainerako soldaten goranzko presioa eragin du, batez ere hainbat zerbitzu jarduera arruntetan eta kualifikazio gutxiko lanbideetan. Bestalde, soldaten igoera honek ez du eraginik izan inflazioan, prezioek ez baitute igoera nabarmenik izan. Horrenbestez, gutxieneko soldatak Alemaniako azken 15 urteetako soldata errealen igoerarik garaiena ekarri du 2015. urtean.
Goiz da oraindik, neurri horrek Alemaniako enpleguan izandako eragin osoa zehazteko. Estimazio ofizial gehienetan enpleguaren galerak aurreikusten ziren. Gobernuak ehun mila lanposturen galeraz hitz egin zuen eta Info Instituto neoliberalak miloi eta erdira igo zuen estimazioa. Baina, enpleguak 2015. urtean %2 igotzen jarraitu du, minijob direlakoak gutxieneko soldataren ezarpenaren eraginez %1,7 jatsi diren arren. Gainera, langabeziak beherantz egiten jarraitzen du Alemanian. Laburbilduz, soldaten eta enpleguaren igoera horiek BPGren hazkundearen kausa nagusia aldarazi dute: etxe ekonomien kontsumoa da dinamizatzaile garrantzitsuena kanpo merkatuen gainetik.
Ikasbide egokia da Alemaniako esperientzia, batez ere emakumeei eragiten dien soldata pobreziari aurre egiteko. Espainiako Estatuak 1980an sinatu zuen Europako Gutun Sozialak pobreziaren ataria batez besteko sarrera erabilgarrien %60 dela dio. Mugarri hori Hego Euskal Herrian aplikatuko balitz gutxieneko soldata gutxi-asko 1.200 eurokoa litzateke. Hori da euskal gehiengo sindikalak aldarrikatzen duen oinarria. Baliteke neurri bakar hori nahikoa ez izatea soldata pobrezia borrokatzeko baina bere aplikazioak asko lagunduko luke helburu hori erdiesten. Justiziazkoa ez ezik lan merkatuaren narriadura eta atzeraldiaren aurkako faktore dinamikoa izan liteke, Alemaniako ereduak erakusten duen legez.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]
Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]