Ostegun santua, asteazkenez
Jerusalem, 33ko apirilaren 3a. Sir Colin J. Humphreys Cambridgeko Unibertsitateko fisikako katedradunaren arabera, Jesus Nazaretekoa ostiral goiz hartan gurutziltzatu zuten. Graeme Waddington Oxfordeko astrofisikoaren laguntzaz lortu zuen data zehatza, 1980ko hamarkadan abiatutako ikerlanaren ondorioz. Adituek bestelako data batzuk ere iradoki izan dituzte, 30. urteko apirilaren 7a, esaterako, Herodes Handia K.a. 4. urtean hil zela eta, beraz, Jesukristo “bere” aroa hasi baino 4-6 urte lehenago jaio zela argudiatuz.
Baina Humphreysen asmo nagusia ez zen izan urtea zehaztea, asteko eguna baizik. The Mistery of the Last Supper (2011) lanean Jesusen bizitzako azken egunak berraztertu zituen eta, ezarritako data zehatzean oinarrituta, ondorio logiko hau atera zuen: ez da posible Bibliak jasotzen dituen gertakizun guztiak Ostegun Santuko afalondotik hasi eta ostiral goiza bitarteko ordu eskasetan jazotzea. Gogora dezagun Azken Afariaren ostean, Jesus atxilotu eta galdekatu zutela, Pontzio Pilatosek eta Herodesek bi epaiketa bereizi egin zizkiotela eta epaia gauzatu baino lehen Kalbario mendiko bidea egin behar izan zuela. Gainera, gertakizun horiek Jerusalemgo hainbat tokitan gertatu ziren, eta horrek gertakizunen sekuentzia areago estutzen du. Ondorioz, eta beti ere Cambridgeko fisikariaren arabera, Azken Afaria apirilaren 1eko iluntzean egin zuten. Asteazkenean, beraz.
Ebanjelioak ere ez datoz bat otordu ezagunaren datan. Mateo, Markos eta Lukasek diote Pazkoko afaria izan zela, eta Joanen ebanjelioan, aldiz, Pazko juduaren aurretik izan zela esaten da. Humphreysek ez du hor kontraesanik ikusten; haren iritziz, egutegi desberdinen erabileran dago gakoa. Lehen hirurek ez dute esaten ostegunez izan zela, eta Moisesen garaiko egutegi zaharrago bati egiten omen diote erreferentzia Pazkoa aipatzean. Joanek, aldiz, indarrean zen ilargi egutegia erabili omen zuen.
Beraz, Colin Humphreys zuzen badago, egun bat lehenago hartu beharko genituzke oporrak eta Azken Afariari Azkenaurreko Afaria esan beharko genioke, baldin eta biharamun gorabeheratsu hartan protagonistaren batek afaltzeko astia izan bazuen.
Indarkeria fisikoa eta sexuala jasan izana salatua duten Betharramgo Notre Dame ikastetxeko kasik ehun ikasleei beste 26 salaketa batu berri zaizkie. Horien artean, oraindik ikastetxean lanean ari den begirale baten kontrakoa dago: 12 urteko mutikoa bortxatu zuela frogatu... [+]
Espainiako Gotzainen Batzarrak asteartean egindako bilkuran onartu du abusuak jasan dituzten biktimei kalte-ordain ekonomikoak ordaintzea, baina elizbarruti eta kongregazioek ez dute nahitaez bete behar izango. Espainiako Gobernuak gogor kritikatu du plana,... [+]
Paris, 1845. Frédéric Bastiat (1801-1850) ekonomialari eta politikari lapurtarrak Pétition des fabricants de chandelles (Kandelagileen eskaera) satira idatzi zuen. Protekzionismoaren aurkari sutsua, kandelagileek "bere argia salneurri baxuegitan... [+]
70 urteko apaizari urtebeteko espetxe zigorra jarri diote, baita bost urteko debekua adin txikikoekin lan egiteko ere. Bere ordenagailuan pedofiliazko edukia aurkitu zuten ikertzaileek. Itaiak elkarretaratzea egin du Baionan, epaiketa hasi aurretik.
El Paísek 24 testigantza jaso ditu idazle eta elizgizon legorretarrak egindako sexu-abusuak berresten dituztenak. Erasoak 8-9 urtetik 17 urtera bitarteko adin txikikoei egin zizkien. 1990. hamarkadan erasoez jakitun ziren Ezkiagaren lankideak, baina zituzten ekintzak... [+]
Auzoan Bizi Etxebizitza Sareak salatu du Berakah programa beste bi familia etxegabetzen saiatzen ari dela, iaz beste familia batekin egin zuen bezala. Dagoeneko salatutako hauetaz gain, Berakahko kasu gehiago ari dira heltzen etxebizitza sarera. Berakah programa Santa... [+]
Berria egunkariak eman du salaketen berri, garai hartan bertan egondako ikasle batzuen lekukotasunak ere bilduz. 1960ko hamarkadatik 1990eko hamarkadaren bukaera artean gertaturiko indarkeria fisiko, sexu bortizkeria eta bortxaketei buruzko lekukotasunak bildurik,... [+]
Klaratarrek Urduñako komentua erosteko kontratua sinatu zuten, baina Elizak atzera egin du salerosketan eta mojek testu luzea argitaratu dute, zeinean Pablo de Rojas Sanchez-Francoren diziplinara batu diren. Mario Izeta apezpikuak eskumikatu zuen erlijioso hori 2019an... [+]
Ramadana bukatzear zela sortu zen zalantza irakasleen artean: familia musulmana duten ikasle batzuek adierazia zuten, ramadanaren amaieraren ospakizuna zela eta, ez zirela egun horretan joanen gelara. Ekintza horren bidez –aipatu zuen irakasle batek– argi gelditzen... [+]
Esmirna (Turkia), 1647. Sabbatai Zevi rabinoak (1626-1676) bere burua mesias izendatu zuen. Autoizendatze horrek ez zuen une horretan oihartzunik izan. 1651n Esmirnatik egotzi zuten eta hainbat urtetan Grezian, Trazian, Palestinan eta Egipton ibili zen, noraezean. Baina 1665an... [+]
Urteak daramatzat nire herriko Elkarlaguntza Sarean militatzen. Bertako Etxebizitza Sindikatuan zenbait jatorritako jendea batzen gara eta komunitate musulman handia dago. Aurten, ramadana dela eta, Elkarlaguntza Sare osotik gau batean ramadan gosaria egin dugu. Eztabaida sortu... [+]
1971n hainbat euskal abadek Zamorako espetxe hartatik ihes egiteko plana bertan behera geratu zen, poliziek tunela deskubritu ondoren. Nicanor Acosta abade-ohi komunistak Apaiz Kartzela dokumentaleko egileei elkarrizketa batean esan zien Santiago Carrillo izan zela salatzailea:... [+]
Miravalles-Redin eta Irabia-Izaga ikastetxetako ikasleen guraso talde batek Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamenduarekin hitz egin du ikastetxe pribatua sortzeko prozedura ezagutzeko.
Espainiako Eliza Katolikoak onartu du adingabeei egindako 1.057 sexu-gehiegikeria gertatu direla Elizan. Urteetan abusuak gertatu izana ukatu du edo kasuei garrantzia kendu die. Duela gutxira arte, Espainian salaketa gutxi zeudela edo salaketarik ez zegoela defendatu du Elizak... [+]