Eskubideen karta

Antton Olariaga
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Neure buruari aitortzen dizkiodan eskubideen karta. Burlatan emana, 2016ko otsailaren 29an.

1. Neure buruari aitortzen diodan lehen eskubidea neure buruari nahi adina eskubide aitortzeko ahalmen ezin kenduzkoan datza. Ahalmen edo askatasun hau besteena hasten den tokian amaitu ez, eten baino ez da egiten, aldizkakotasunak ez baitakar mugagabetasunaren ukoa.

2. Neure buruaren defentsan, edota edertasunarenean, gezur esateko eskubidea niretzat hartzen dut, are errima egitekoa ere, beste irtenbiderik ezean.

3. Betiere eskubide ezin ukatuzkoa hartzen dut:

a) Irratia amatatzeko.

b) Liburu bat amaitu gabe uzteko.

c) Zutabegile bat gehiagotan ez irakurtzeko.

d) Festa bat abandonatzeko.

e) Olerki bati hastio hartzeko.

f) Pentsalari bat seriotan ez hartzeko.

g) Solasa ahalik eta azkarren eteteko.

h) Neure buruaz beste egiteko.

i) Zerrenda bat amaitu gabe uzteko.

(Norbaitek / Egileak / Ø)

a) Ezjakintasunaren apologia egiten duenean.

b) Aspertzen naizenean.

c) Hirutan jarraian gai berbera jorratzen duenean.

d) Buruko mina eragiten badit.

e) Gauzak oso argi dituenean (eta, zer esanik ez, ni hartaratzeko gogo agerikoa duenean).

f) Bera partaide duen taldekoa ez balitz bezala diharduenean.

g) Talde gutxitu, baztertu, zapaldu batekiko nagusitasun jarrera erakusten badu.

h) Merezi ez duenean.

i) Aipu segida ia landu gabea botatzen duenean.

j) Ez badut tutik ere ulertzen.

k) Atzerriko hizkuntza guztiak ingelesaren maneran ahoskatzen baditu.

l) Nutella nahiago badu.

m) XIX. mendea baino lehenagoko ezer gutxi interesatzen zaiola esaten badu.

n) XIX. mendearen ondorengoko ezer gutxi interesatzen zaiola esaten badu.

o) Gose banago.

p) Kultura orokorreko ezagutza ertainak xeheki azaltzen badu, munduari berak azalduko balizkio bezala.

(Atal honetan aipatu eskubideek eta baldintzek ez dute hurrenkera berezirik, eta beraz, elkarrekiko edozein lotura edo bat ere ez egin dezake eskubidedun subjektuak)

4. Gaurtik aurrera badut une bakoitzean nagoen herrialdeko herritarra izateko eskubidea. Modu berean, neure buruari ematen diot une bakoitzean irakurtzen ari naizen liburuaren egilearen herrialdeko eta garaiko herritarra izateko eskubidea (eleberri historikoak salbuetsita gelditzen dira).

5. Neure buruari aitortzen dizkiodan bestelako eskubideen artean hauek ere badaude:

a) Emakumeei ateetan edo eskaileretan igotzean lehenago pasatzen uztekoa, mikromatxismoagatik, eta gauza bera gizonezkoei, ez guztiei, lizunkeriagatik.

b) Gauza guztien gainean iritzi osatua ez izatekoa.

c) Mundua, halere, aldatzen saiatzekoa.

d) Topikoak betetzekoa.

e) Nire lagunen etsai eta ez ikusiak ez konpartitzekoa.

f) Ordu oro ergatibo bat huts egitekoa.

g) Txukuna ez izatekoa.

h) Txakurrei eta nirekin erdaraz egiten duten guraso euskaldunen seme-alabei euskaraz ez hitz egitekoa.

i) Originala ez izatekoa.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-03-24 | Garazi Muguruza
Desioa

Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]


Nazio askapena; arrazakeriaren eta faxismoaren kontrako antidoto bakarra

Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]


2025-03-24 | Emun kooperatiba
Gazteak eta euskara: oztopo errealak eta aukera berriak

Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]


2025-03-24 | Behe Banda
Bihotza bete-beteta

Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]


2025-03-21 | Iñaki Lasa Nuin
Ezegonkortasuna eta desoreka

Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]


Etxegabetzeetara ohitu zaitezke, baina egon, badaude

Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]


2025-03-20 | Patxi Azparren
Europa eta Euskal Herriaren desmilitarizazioa

Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]


2025-03-20 | Iñaki Inorrez
Euskaraldia ez! Euskal Oldarraldia bai!

Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.

Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]


Euskararen zapalkuntza sistematikoa

Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]


Elkarri begira ez, elkarlanean

Oldarraldia ari du EAEko administrazioa euskalduntzeko erabakien aurka, berriz ere, enegarren aldiz. Oraingoan berrikuntza eta guzti, espainiar epaitegiak eta alderdi eta sindikatu antieuskaldunak elkarlanean ari baitira. Ez dira izan akats tekniko-juridikoak zuzentzeko asmoz... [+]


Biharamuna

Igande gaua. Umearen gelako atea itxi du, ez guztiz. Ordenagailu aurrean esertzeko momentua atzeratu nahi du. Ordu asko aurretik. Zazpietan jaiki da, eta, bihar ere, astelehena, hala jaikiko da. Pentsatu gabe ekiten badio, lortu dezake gauak pisu existentzialik ez izatea. Akats... [+]


2025-03-19 | Maialen Arteaga
Pavloven txakurra eta kanpaia

Naomiren etxeko eskailerak igotzen ari dela datorkion usainak egiten dio memorian tiro. "Ez da sen ona, memoriaren eta emozioaren arteko lotura da. Baldintzapen klasikoa", pentsatzen du Peterrek bere golkorako Intermezzo-n, Sally Rooney irlandarraren azken eleberrian... [+]


Eguzki beltza

Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]


Teknologia
Techbro go home

Aspaldi pertsona oso zatar bat ezagutu nuen, urrun izatea komeni den pertsona horietako bat. Bere genero bereko pertsonengana zuzentzeko, gizonezkoengana, “bro” hitza erabili ohi zuen. Edozein zapaltzeko prest zegoen, bere helburuak lortzeko. Garai hartatik hitz... [+]


2025-03-19 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hirien jana

2020. urteko udaberrian lorategigintzak eta ortugintzak hartutako balioa gogoan, aisialdi aktibitate eta ingurune naturalarekin lotura gisa. Terraza eta etxeko loreontzietan hasitako ekintzak hiriko ortuen nekazaritzan jarraitu du, behin itxialdia bareturik. Historian zehar... [+]


Eguneraketa berriak daude