“Hiri erabat industrializatutzat –fabrikak eta labe garaiak– hartu izan da Barakaldo urteetan, baina benetan oso zabala da eta landa eremu garrantzitsua ere izan du”. Alfredo Rodriguez Barakaldoko Ekologistak Martxaneko kidearen hitzak dira. Eremu berdeak galtzen ari zirela ikusita, 2013an sortu zuten Barakaldoko herri baratzeen proiektua.
Urte hartan, naturaren garapenean interesa zuten bizilagun ugari elkartu eta formazio saioak egiten hasi ziren EHNE sindikatuarekin: hausnartzen hasi ziren erabilpenik gabeko espazioen berreskurapenaz, naturaren birsorkuntzaz hirian edota lurrari eraikuntzarako ez den erabilpena emateaz, beti ere elikadura burujabetzaren ideia erdigunean jarrita. Hasieratik jende anitza bildu zen proiektuan, Ekologistak Martxanen babesarekin eta Barakaldoko EKOEtxea erreferentziatzat hartuta.
Herri jakintza berreskuratzea eta hirian naturarekin harremana bultzatzea izan dira lehen helburuak proiektuko kideentzat, baita bazterketa jasan duen jendeari bestelako aukerak ematea ere: “10.000 langabe baino gehiago daude Barakaldon. Aukera ezin hobea dugu jendeari ilusioa pizteko alternatibak landuz”. Eta nola hobe naturarekin harremanak berreskuratuz eta mendeetako jakinduria jasoz baino?
Hasieran bost pertsonako taldea zen. Egun, ordea, hogei bat pertsona dabiltza aktiboki proiektuan, baratzean eta asteroko bileretan parte hartzen.
2014an sartu ziren egun La Huertaka den Lutxanako lurretan. Lehenagotik hainbat eskaera formal egin zizkioten Udalari, baina erantzun guztiak ezezkoak zirela ikusita, abandonatutako SAREB bankuaren lurretan sartzea erabaki zuten. “Hasieratik adierazi genuen adostasunera iristeko prestutasuna, eta handik mugitzeko eskatuz gero alde egingo genuela ere azaldu genuen”, dio Rodriguezek.
Urte bereko abenduan, ordea, eta inork beraiekin hitz egin gabe, Barakaldoko Udalaren hirigintza enpresa Eretzak eta SAREBek salaketa jarri zien lurren okupazio eta usurpazioagatik: “Ertzaintza zuzenean Ekobarakako egoitzan azaldu zen eta erantzule bat eskatu zuen”. Javier Vazquez Ekologistak Martxaneko arduradunak eman zuen bere izena.
Urtarrilean izan zuen epaiketa Vazquezek. Salaketaren egileak ez ziren epaiketara agertu ere egin, eta hiru aste beranduago jaso dute epaia baratzegileek: kasua artxibatu da. Badirudi lasaixeago har dezaketela arnas La Huertakako kideek, eta jasotako babes zabalaren ostean lanean gogotsu jarraituko dutela argi du Rodriguezek: agroekologiaz elikadura subiranotasunerantz pausoak ematen, “mundu guztiak bere elikagaiak hazteko aukera izan dezan!”.
Zestoako Iraeta auzoan, Urola ibaiaren meandroan daude Amilibia baserria eta bere lurrak. Horiek modu kolektiboan erosteko dirua biltzen ari da Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkartea. 2025 bukaerarako dute hitzartua azken ordainketa, baina erosketa fasean egon arren,... [+]
Baso naturaletan estratu eta funtzio ezberdinak betetzen dituzten espezieak aurkitzen ditugu. Batzuek gaina hartuko dute, eta mende ugari bertan igaroko dituzte. Beste batzuek lehen urratsak emango dituzte, baso-kideengatik sakrifikatuko dira eta beraien gorpu ustelak sistemari... [+]
Bergaran Elikadura Mahaia martxan dute eta bertatik hainbat ekintza ari dira aurrera eramaten herriko azoka indartzeko eta baserritarren erreleboa lantzeko. Elikadura Mahaiko kide dira Jon Ruiz de Egino baratzezaina, Eskubaratz proiektuko kidea. Eta Aitziber Plazaola dendaria,... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Zestoako Amilibia baserria eta bere lurrak eskuratzea eta bertan elikadura burujabetzari loturiko laborantza proiektu agroekologikoak martxan jartzea; horixe du helburu Biolur elkarteak. Horretarako, besteak beste, abenduan ekin zion interneteko diru bilketa kanpainari eta... [+]
Edanari emateko prest? Uda atari hau aproposa da gero berokoak etortzean ez lehortzeko edariak destilatzeko. Hezetasunari eustea garrantzitsua da gorputzari bere onenean atxikitzeko, eta etxean sortutako mamarekin bada zer esanik ez.
Laborantza lur emankorrak ondasun kolektibo bilakatu nahi ditu Amillubi proiektuak. Horretarako herritarren eta hainbat kolektibo eta erakunderen ekarpenak biltzen ari da eta maiatzaren 11rako egun osoko festa antolatu du Amillubin bertan, egitasmoari bultzada emateko.
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]
Bidaia hau hasi nuenean, ikuspuntu erromantikoz imajinatzen nituen baso jangarriak: zuhaitz artean ibili, fruitu goxoak dastatu, loreak usaindu... baina baso jangarriek badituzte arantza ugari ere, porrotak, erratak... Gaur, ikasketa politak eskaini dizkidaten porrot horietako... [+]
Gasteizko Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxeetako baratzeak ikertu ditu Iratz Pou EHUko ikasleak. Zenbat eskolek dute ortua? Nolako erabilera ematen diote, zein helburu eta asmorekin? Probetxu pedagogiko eta didaktikoa ateratzen al diote baratzeari? Pourekin eta Igone Palacios... [+]
Elikagaien prezioak zergatik igo dira hainbeste? Nola ezartzen dira prezioak? Juanma Intxaurrandieta Nafarroako Unibertsitateko ekonomia irakaslea eta INTIAko kudeatzaile ohia da, egun erretiratua. Eli Pagolak Egonarria saioan egin dion elkarrizketan, hizkuntza arruntean eta... [+]