Hiru euskal enpresa aberastu dira gehien Ibex-35ean, baina nola?
Gamesa, Azkoyen eta Faes Farma euskal enpresak dira 2015ean Espainiako Estatuko burtsan euren balioa gehien handitu dutenak. Egoera ekonomiko positiboa, ostera, ez da langileen egoerarekin bat joan. Gamesa eta Azkoyen enpresetan lanuzteak eta protestak izan dira azken urteetan.
Haize errotak eta haize-sorgailuak ekoizten dituen Gamesa enpresa bizkaitarraren balioa %109 igo da 2015ean Ibex-35ean, eta indize espainiarreko balore hoberena bilakatu da. Aurten, ordea, Gamesaren egoera ekonomikoa ez da izan albiste nagusia: azaroan, Espainiako Auzitegi Gorenak baliogabetu egin zuen enpresak 2010ean egindako enplegu-erregulazioko espedientea. EEE horren ondorioz Altsasuko lantegia itxi eta 150 langile kaleratu zituen Gamesak.
Horrekin batera, Gamesak Espainiako Estatuan zituen beste lau fabriketako behin-behineko langileen kontratuak etetea erabaki zuen. ELAk salatu zuen enplegu-erregulazioko espedientea aurkeztu zenean 115 milioi euroko etekinak zituela Gamesak, eta diru laguntza ugari jaso zituela.
Vending makinak ekoizten dituen Azkoyen enpresa nafarrak %132,5 igo du bere balioa 2015ean. Iaz, lau lanuzte egin zituzten langileek euren hitzarmen kolektiboa defendatu eta lan baldintzak hobetzea eskatzeko.
Faes Farma farmazeutikoak lortu du hirugarren suspertze handiena Ibex-35ean. Enpresa bizkaitarraren balioa burtsan %64,5 igo da 2015ean. Aipatzekoa da, erakunde publikoek gastu farmazeutikoan murrizketak egin badituzte ere, Faes Farmaren irabaziak %3 igo direla 2015ean. Arrazoietako bat Bilastina antiestaminikoaren salmenten igoera izan da, nahiz eta, botika horren inguruko txosten negatiboa kaleratu zuen Osakidetzak 2012an, bere eraginkortasun eza eta prezio garestia nabarmenduz.
Ekonomia doa gora ala prekarietatea?
Aipatutako enpresen adibideak erakutsi dezakete azken urteko joera zein izan den. Datu ekonomiko orokorrak emaitza baikorragoak eskaintzen dituzte, baina letra txikiari erreparatzean bestelako irakurketak agertzen dira.
Aurtengo ekainean, 2012ko otsailetik lehen aldiz, 200.000 langaberen langa jaitsi zen Hego Euskal Herrian; 193.160 langabe daude gaur egun. 20.397 langabe gutxiago izan dira 2015ean. Enpresa askoren egoera onen eta langabeziaren azken datuek hobera egitearen atzean gobernu eta patronalek ekonomiaren suspertzea ikusi dute; sindikatuek aldiz, lan prekarietatea.
Langabeziaren azken datuen inguruan LABek adierazi du susperraldiaren onurak ez direla modu justu eta zentzuzkoan sumatzen ari lan munduan: “Sortzen den enplegua prekarioagoa eta geroz eta okerrago ordaindua da”. Euskadiko CCOOk bat egin du baieztapen horrekin: “Langabezia jaitsi arren, ezin dugu esan datuak positiboak direnik, kontratazioa prekarioa delako, denbora laburrerako eta partziala”.
2015. urtean sortu den enplegu guztiaren %94 inguru aldi baterakoa izan da; %6 inguru mugagabea.
Tamara Yague Confebaskeko presidenteak iragarri du gehiengo sindikalak deitutako martxoaren 20ko bilerara ez dela joango, eta gehitu du gutxieneko soldataz eztabaidatzeko markoa Espainiako Mahaia dela. ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiru sindikatuek EAErako gutxieneko... [+]
Sustatun agertutako salaketa, LaLiga futbol erakunde espainiarraren eta Movistar/Telefonicaren arteko tratuek euskarazko zerbitzuak kaltetzen dituztela Interneten (kasu hartan Egunean Behin jokoan irudiak desagertzea zen kontua), hedatu egin da. Tokikom-eko euskarazko tokiko... [+]
Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]
Jakina da lan ikuskariak falta ditugula geurean. Hala ere, azken egunotan datu argigarriak ematea lortu dute: lan ikuskaritzaren arabera, EAEko enpresen %64ak ez du ordutegien kontrolean legedia betetzen. Era berean, lehendakariordeak gaitzetsi du, absentismoaren eta oinarrizko... [+]
Ur kontaminatua ur mineral eta ur natural gisa saltzen aritu dira urte luzeetan Nestlé eta Sources Alma multinazional frantsesak. Legez kanpoko filtrazioak, iturburuko ura txorrotakoarekin nahasi izana... kontsumitzaileen osagarria bigarren mailan jarri eta bere interes... [+]
Larunbatean egindako prentsaurrekoan adierazi dute manifestazioa ekainak 14an Donostian egingo dutela. 130 kolektibo, alderdi politiko eta sindikatu batu zaizkie eta "atxikimendu kanpaina oraindik zabalik dagoela" gogorarazi dute.
Otsailaren 17an Txinako Alderdi Komunistaren arduradun gorenak bildu ziren bertako enpresa pribatu handienen zuzendari nagusiekin. Ez da ohikoa aldi eta areto berberean Huawei, BYD, New Hope, Tencent, SWSC, Yushu, Xiaomi edo DeepSeek bezalako konpainien nagusi gorenak bilduta... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Arriskuan dauden BSH, Sunsundegui, Nano Automotive, Siemens Gamesa, Tenerias Omega, Tasubinsa eta Volkswagen enpresetako langile batzordeek haien egonezina azaldu dute eta Nafarroako Gobernuari "benetan bermatzailea den legeria bat artikulatzea" eskatu diote.
ELAk eta LABek EREa baztertu eta berau erretiratzea galdegin dute. Sindikatu biek gogoratu dute 2023an antzeko neurriak geldiaraztea lortu zutela mobilizazioen bitartez
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]
Sunsundegik “produktua eta merkatua” dituela azpimarratu dute Altsasun eginiko manifestazioan. “Nafarroarentzat enpresa estrategikoa” izan daitekeela defendatu dute langileek, eta itxiera “aukera gisa ulertzen ez dutela” ziurtatu.
.jpg)
Sánchez, 2019tik 2024ra Plangintza, Antolamendu eta Ebaluazio Sanitarioko zuzendaria izan zena, azaroan hasi zen Mutualia enpresako mediku-zuzendari gisa. 2024ko udan kargua utzi eta hiru hilabete eskasera egin zuen jauzia enpresa pribatura, Jaurlaritzaren oniritziarekin.