Galdu dugun mundua
Ama eta biok, gazte nintzelarik, astero, Bidarteko Kontresta deitzen den iturrira joaten ginen. Handik, aste batendako Iparraldeko kostaldeko ur onenetarikoa hartzen genuen. Egun batean, duela bizpahiru urte, nire seme eta biok berriz ber iturrira joan ginen. Han, ailegatzean, pankarta besterik ez genuen aurkitu. Pankartak zioenez, debekatua zen kostaldeko ur onenetarikoa izan dena edatea, kutsatua zelako. Ez dugu inoiz jakin errudunak nor izan ziren eta utzi genion Bidarteko ura edateari. Orain Ziburuko ur publikoarengandik konfiantzarik ez dugulako, astero, supermerkatura joaten gara ura erostera, pentsatuz bizitzeko borroka honetan beti ber irabazleak direla.
Otto eta biok, gazte nintzelarik, urtero, itsasoko armiarmak, lanpernak eta otarrainak jaten genituen. Behin, udazken goiz batez, Ottok ahapeka familiaren sekretuak erakutsi zizkidan. Han ziren geure altxorrak. Han ziren geure egiteko erak. Han ziren geure jaki apartekoak. Egun batean lanpernak hartzera joan nintzelarik boz madarikatu batek esan zidan aspaldidanik egiten genuena debekatu zutela. Geure familiaren transmisioa bertan behera gelditu zen eta semeari ez nion familiak belaunaldiz belaunaldi metatu zuen ondarea pasarazi. Ez dut inoiz jakin erredunak nortzuk izan ziren eta Miarritzeko lanpernak jateari utzi nion.
Aita eta biok, gazte nintzelarik, urtean zehar, Getariara surfa egitera joaten ginen. Han, hondakin gabeko ur kristalinoan, xantza genuelarik, marrazo urdinak ikusten genituen. Surf egin eta gero, itsas barraskiloak biltzen genituen eta harrotasun handiz familian partekatzera etxeraino eramaten genituen. Orain marrazo urdinak ez dira gehiago Getariatik pasatzen eta itsas barraskiloak biltzea beste hainbat gauzak bezala debekatu ziguten. Udaberri batean, itsasoaren kutsaduragatik bost aldiz segidan anginak izan nituen. Bata, azkena, angina-steptokoka diagnostikatua izan dena, gaizki zaindua izan zelako, alimaleko flemoia bilakatu zen. Oraindik gogoratzen naiz otorrinolaringologistaren eskalpeloaren ebakiduraz. Ez dut inoiz jakin bizi izan dudan minaren errudunak nortzuk izan ziren eta utzi nituen Getariako surfaldi zoragarriak.
Gaur egun ez dut gehiago lanpernarik jaten. Surfa baztertu dut. Itsas barraskiloen bilketak oroipenak bilakatu dira. Baina gauza berri bat hasi naiz egiten. Mundu garaikidea ikertzen. Mundua betiko desagerrarazi ziguten errudunen kontra borrokatzen.
Ezagutu genuen mundua betiko joan zaigu. Gero eta berdinagoa den munduaren aitzinean gaude. Klima aldaketaren emaitzen zain. Mundua betiko suntsituko duen azken neurrigabeko urakanaren zain. Apokalipsiaren zain.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]
Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]
Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.
Tesia: Baztango... [+]
Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]
Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]
Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.
Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]