Eredua?
Interesatzen zait euskal indar politikoek gaurkotasunaz egiten duten irakurketa orokorra ezagutzea; baina diagnosia baino gehiago, jakin nahiko nuke gai estrategikoetan zein den etorkizunerako proposatzen duten norabidea eta nolakotasuna gauzak egiteko. Ea zerbait berritzailea dioten, behingoz.
Zentzu horretan azken bi-hiru urteetan ikusi izan da (Espainia mailan indar handiagoz) mugimenduren bat. Proposamen politiko berri horiek ezkerraren eremu soziologikoan antzeman dira nagusiki; eta lotuta egon dira –zoritxarrez– erreakzio mekanismoekin: krisiak eragindako haserrea, ustelkeria eta gauzak egiteko kultura kazikea. Baina, esan behar dut, gizarte ereduaz diotena zehaztasunik gabea iruditu zaidala; eta bestetik, esan dutena ez zait ez berriegia, ez erakargarriegia egin.
Euskal ezkerrera etorrita, honek ere argitu beharko luke bere herriarentzat estrategikoak diren esparruak zeintzuk diren, eta batez ere, horien aurrean zein erantzun daukan. Zein da bere eredua? Uste dut interesatzen zaidan honetaz ez dela inoiz garbi eztabaidatzen eta posizionamendua hartzen. Gurean ere ezkerra anitza da. Anitzegia ote? Eta etorkizuneko gizarte ereduaren eztabaida egin gabe dauka ausardiaz eta serio. Herritarrok, behinik behin, ez dugu ulertu zein den proposamen hori.
Eztabaidaren ariketa horretan lurra hartuz, puntu konkretu batzuen inguruan erantzunak eskatuko nizkioke euskal ezkerrari:
Bat. Kudeaketa publikoa eta eskubide unibertsalak bereizi ditzala. Gauza bat da pertsona guzti-guztiek izatea edozein eskubide, eta beste bat, oso ezberdina, nola eskaintzen den hori: kontzertazio bidez, autoeratuz, administrazioak zuzenean kudeatuta funtzionarioen bidez, baldintza exigenteak jarrita azpikontratatzen den enpresari… Eskubide hauek ez dira nahitaez kudeaketa publikoz bermatu behar. Bermatu egin behar dira.
Bi. Ekonomiaren garapenerako norabide bat. Zer uste du autoeraketaz? Eta ekonomia sozialaz eta solidarioaz? Zeintzuk dira, interesgarriak iruditzen bazaizkio, ekonomia horiek bultzatzeko bere politika zehatzak?
Hiru. Hari horri jarraituta, zein da euskal ezkerraren industria eta inbertsio politika?
Lau. Nola ez desaktibatu, laguntza sozialen bidez, pertsona eta taldeen ekimenerako motibazioa?
Dena zorren zorroan gera ez dadin, euskal ezkerrari aitortu behar zaizkio dohain batzuk, adibidez: ingurumenean, zintzotasunean, hizkuntza politikan eta berdintasun zein justizia ekimenetan.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Orain dela hogei bat urte izandako mehatxuak datoz Gipuzkoako mendietara berriro ere, eta ez nolanahiko neurrian, gainera; tamaina eta kantitate handiagoan baizik. Proiektuok –bakarren bat jadanik eraikia; Zubietako erraustegia, kasu– landa-eremuan edota mendian dute... [+]
"Zenbatek egingo du euskaraz 2075. urtean?”. Izenburu asaldagarria du Kike Amonarrizek prentsan berrikitan argitaratu duen artikuluak. Euskal Herrian baino lehenago, galdera halakotsua egin dute Katalunian. Joan M. Serraren L’ús parlat del català... [+]
"Ekin eta jarrai" da Euskaltzaindiaren goiburua. Ez dakit Akademia zergatik ez zuten ilegalizatu, hiru berba horiek agertuta bere logotipoan. Gutxiagorekin egin dira salaketak-eta (adin batekook La orquesta Mondragón-en kasetearena gogoan dugu, Martxoaren 11ren... [+]
Lotsa ahitzen ari ote zaigu? Horixe da egungo hainbat autoreren diagnostikoa. Ez da existitzen, jada, lotsarazi ahal gaituen begiradarik? Bestelakoa zen Jean-Paul Sartrek, 1943an, lotsaren inguruan deskribatutakoa: sarrailaren beste aldean, begia giltzaren zirrikituan itsatsita,... [+]
Euskal Herriko lekuen izenen frantsestearen arazoa ez da bakarrik seinale paneletan hizkuntza ez kontutan hartzearengatik izaten, duela zenbait urte hartu helbideratzeari buruzko erabaki baten gauzatzearen ondorioa ere bada.
Azal dezagun, administrazioko hainbat arlo... [+]
Potentzientzat salamiaren taktika erakargarria da. Xerrak apurka-apurka era finean moztean datza. Horrela AEBek NATOren zabalkundearekin, nazioarteko legediaren hausturekin, erregimen aldaketekin eta nazioartean bere base militarren ugalketarekin errusiarren segurtasuna eta... [+]
Domeka euritsu honetan, arduraz bizi dugu munduan dauden gatazka askotarikoak direla ezinegonean bizi diren pertsonen zoria. Urrunetik, badirudi boterera jokatzen duen hainbat agintariren eskuetatik ezin garela askatu. Beti bere burua babestu behar duen susmoarekin bizi da... [+]
Irailaren lehenetan, hasierak, nobedadeak eta estreinaldiak: estutxe eta koaderno berria, izena emandako ikastaro edota ekintzetarako taldekideekin lehen enkontrua, aktibitate emanaldi eskaintza oparoa publizitate orrietan edonon, ikasturtearen agenda betetzeko, nork berea... [+]
Ama da, Perukoa, eta ezingo luke euskara zerotik ikasten doan hasi, egunkarietan irakurri dugun moduan (gezurra zen): hemen agian bai, gurean udalak bermatzen duelako eskubide hori (Hernani). Etortzen bazait ikasturtea amaitutakoan (etorri zaizkidan moduan), alabarekin udan zer... [+]