Garoña versus Sestàs
Espainiako Gobernuak argi berdea eman zion Garoñako zentral nuklearra berrirekitzeari iragan den maiatzean. Urrats garrantzitsua da zentrala martxan jartzeko bidean, Segurtasun Nuklearreko Kontseiluak baldintza teknikoak jarriko dituen arren, Nuclenor-ek, zentralaren jabeak alegia, artean, abiatzeko baimen politikoa lortu duelako.
Ia aldi berean, Bordeleko hegoaldean dagoen Sestàs hirian (Cestas, frantsesez) Europako eguzki zentral handienaren erdia eraiki dutela iragarri ziguten. 1.000.000 inguru eguzki zelulaz osaturiko guneak urrian behar du martxan eta Bordeleko biztanleriak kontsumitzen duen elektrizitatea ekoitziko du.
Garoña Euskal Herriko hego-mendebaldean dago, Gasteizetik 40 km-ra. Sestàs, berriz, Baionatik gora, 150 km-ra. Biak ala biak energia elektrikoa ekoizteko badira ere, oso eredu desberdinak islatzen dituzte: Garoñakoak futbol zelai bat okupatzen duen bitartean, Sestàsekoak 350 futbol zelai beteko ditu; Garoñakoak iraupen mugatua eta ondorio erradioaktiboak izango dituen bitartean, Sestàsekoak iraupen mugagabea eta hondakinik gabekoa behar du izan.
Bizitzen ari garen krisiaren irteeran omen gauden honetan, euskal herritarrok badugu nora begiratua: hegoalderantz zentral nuklearra ikusiko dugu eta iparralderantz, eguzki gutxiago izanik, eguzki zentrala. Biak gure eskuetatik at daude, baina garbi dago ekonomia eredu desberdinak ordezkatzen dituztela. Energia lortzeko baliabide klasikoen parametrotan murgilduz, Euskal Herrian aukera gutxi dugu nuklearretik eta karbono dioxidotik ihes egiteko, baina iparraldetik datorkigun ereduak gure herri eta hiritan egin dezakegunaren arrastoa ematen digu. Ez dut uste 350 futbol zelaiko eremua okupatu behar dugunik, baina zergatik ez hasi eraikuntza bakoitzeko teilatuak, adibidez, eguzki energiaren hartzaile bilakatzen?
Ez da urtebetean egin daitekeen prozesua, baina bost edo hamar urteetan gure menpekotasun eta kontzientzia energetikoa goitik behera aldatzeko bidean lagun dezake, hondakinen alorrean gertatzen ari denaren antzera. Izan ere, energiaren metaketaren alorrean gertatzen ari den teknologi aurrerapena bidelagun izan dezakegu; horra hor Tesla enpresa estatubatuarrak asmatutako etxeetako energi biltzaileak edo ia gero eta maizago asmatzen diren materialak eguzki panelen efizientzia hobetzeko.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]
PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]
Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]
Gerra Urte, Gezur Urte!
Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.
Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.
Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]
Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]
Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.
Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]
Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]
Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:
- Aspaldikoa da, XIX. mendearen hondarrean... [+]