Otokichi, lehen turista japoniarra
Japonia, 1832. Tokugawa shogunerriko lege drakoniarren arabera, japoniarrek ezin zuten herrialdetik irten eta delitua heriotzaz zigortzen zen. Otokichik 14 urte zituen eta arroza eta portzelana garraiatzeko Nagoya eta Edo arteko itsasbidea egiten zuen hamabost metroko belaontziko ontzi-mutila zen. Ekaitz gogor baten ondorioz, ordea, ontzia jitoan galdu zen Ozeano Barean. Arroz kargak zer jana eman zien luzaroan, baina eskorbutoak gogor eraso zion eskifaiari eta hilabete gutxian, Iwakichi, Kyukichi eta Otokichi bera ez beste guztiak hil ziren.
Urtebete pasatxo galduta ibili ondoren, egungo AEB eta Kanada arteko mugara, Oregongo kostaldera, iritsi ziren. Makah tribukoek ez zieten harrera ona egin, baina indiarrek gatibu hartutako bisitari exotikoen berri berehala iritsi zitzaion McLoughlin kapitain ingelesari. Mendebaldekook asiarrak bereizteko daukagun gaitasunik eza ez da berria, eta kapitainak txinatartzat jo zituen hiru gatibuak. Ingalaterra Asiako erraldoiarekin merkataritza harremanetan hasia zen, eta militarrak pentsatu zuen hirukoteari etekina atera zekiokeela. Japoniarrak askatu eta Vancouverrera eraman zituen lehenik. Hango erretoreak ingelesa irakatsi zien eta 1834an prest zeuden metropolira joateko. Berriro ere Ozeano Barea zeharkatu zuten: Hawaiitik igaro, ia Antarktikaraino iritsi eta, zazpi hilabeteren buruan, Londresera iritsi ziren. Baina gobernuak beste lehentasun batzuk zituen, eta garai hartan munduko metropoli nagusia zenean turismo pixka bat egin ondoren, hiru marinelek berriro itsasoratu behar izan zuten.
Macaora iritsi ziren. Otokichik txinera ikasi zuen han, eta 1937an Morrison ontzi estatubatuarrean sorterrira itzultzeko aukera sortu zitzaien. Baina Japoniako lege isolatzaileak indarrean zeuden oraindik eta ontzia kanoikadaz hartu zuten porturen batean aingurak botatzen ahalegindu ziren aldioro. Iwakichi eta Kyukichiren arrastoa hor galdu zen, baina Otokichik bidaiatzen jarraitu zuen, merkataritza-ontzi ingelesetan itzultzaile lanak eginez.
1854ko urrian Ingalaterrak eta Japoniak adiskidetasun ituna sinatu zuten; negoziaketetan Otokichik jardun zuen itzultzaile. Japoniako Gobernuak ordurako pilatuta zeuzkan heriotza zigor guztiak barkatu zizkion eta uhartean geratzeko baimena eman zion. Baina John Matthew Ottosonek –izena ingelestuta zeukan ordurako– eskaintzari uko egin zion.
1867an hil zen Singapurren, shogunerria ezeztatu zen urte berean. Mende luzez bakartuta egon ondoren, Japonia mundura zabaldu zen handik aurrera, urte batzuk lehenago Otokichik nahi gabe egin bezala.
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.
Urruña, 1750eko martxoaren 1a. Herriko hainbat emakumek kaleak hartu zituzten Frantziako Gobernuak ezarritako tabakoaren gaineko zergaren aurka protesta egiteko. Gobernuak matxinada itzaltzeko armada bidaltzea erabaki zuen, zehazki, Arloneko destakamentu bat. Militarrek... [+]
Ezpatak, labanak, kaskoak, fusilak, pistolak, kanoiak, munizioak, lehergailuak, uniformeak, armadurak, ezkutuak, babesak, zaldunak, hegazkinak eta tankeak. Han eta hemen, bada jende klase bat historia militarrarekin liluratuta dagoena. Gehien-gehienak, historia-zaleak izaten... [+]
Martxoaren 3ko Memoriala hornitzeko erabiliko dira bildutako objektuak. Ekimena ahalik eta jende gehienarengana iristeko asmoz, jardunaldiak antolatuko ditu Martxoak 3 elkarteak Gasteizko auzoetan.
Poloniako Maszycka kobazuloan duela 18.000 urteko arrastoak topatu zituzten XIX. mendearen amaieran. Baina berriki giza hezurrak teknologia berriak erabiliz aztertu eta kanibalismo zantzu garbiak aurkitu dituzte.
Ez da ikerlan bat ondorio horretara iristen den lehen... [+]
Porzheim (Alemania), 1945eko otsailaren 23a. Iluntzeko zortziak jotzear zirela, hegazkin aliatuak hiria bonbardatzen hasi ziren bonba su-eragileekin. Erasoak sarraski izugarria eragin zuen denbora gutxian. Baina Pforzheimen gertatutakoa itzalean geratu zen, egun batzuk lehenago,... [+]
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du.
Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]
Judea, K.o II. mendea. Erromatar probintziako giro nahasi betean, Gadalias eta Saulosen kontrako epaiketa egin zuten, iruzurra eta zerga-saihestea leporatuta. Epaiketaren berri grekeraz idatzitako 133 lerroko papiro batean jaso zuten (argazkian). Dokumentu nabateoa zela... [+]
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.