Miribilla, Bilbo, 2015eko urtarrilak 10, arratsaldeko 16:30ak. Euskal presoen aldeko manifestazioaren berri ematera noa Argiarako eta autoa aparkatu ondoren kafetxo bat hartzera sartu naiz taberna txiki batean. Hiru bezero bakarrik gaude, bi ozen ari dira kalakan, gizonezko bat batez ere: “Gure bizkar bizitzera datoz kanpotar horiek, lanik egin gabe bizitzera… guretzat beharko ez bagenu moduan… zer uste dute… eta gu irentsi eta irentsi… noiz espabilatuko dugu?”.
Ez nuen bakero ausartarena egin. Entzun, kafea irentsi eta alde. Ez dakit Intxaurraga, Fernandez, Agirre edo Lekue zen, baina Javier Marotoren berbak ziren, haren zakarkeria berdinaz jaurtita. Sarri entzuten direnak, ezer berririk ez alde horretatik.
Aste batzuk geroago etorriko zen ezohikoagoa dena, gertuagoko mahaian eta gertuagoko pertsonak: “Kalean jende askok pentsatzen du horrela… iruzurra ematen dela diote dakitenek… eta datozen guztiei irekiko dizkiegu ateak ala?... denak etorriko dira?”. Deabruaren abokatua. Uste dut.
Lehenago Mexikoz aritu dira, bertan Aberri Egun baten karietara euskal herritar talde batek egindako bazkariaz. Diruduna da etxeko jabea. Beti izango ote zen hala? Haren arbasoak iritsi zirenean ere bai? Mahai bueltan diren guztien arbasoak “hangoei haiena kentzera” joan ote ziren? AEBetan egun populazioz bigarren komunitatea osatzen duten hispanoak lorez eta lurrinez hartuko ote zituzten hegoaldeko mugetan diren pasabideetan?
Gezurra Maroto! Berak badaki, baina 41.000 sinadura lortu ditu Eusko Legebiltzarrean ekimen legegilea bideratzeko. Boto ehiza. EAEko populazioaren %6,9 da immigrantea (Araban %8,3, Espainian %10,7) eta Diru Sarrerak Bermatzeko Errentaren (DBE) %40 immigranteek jasotzen dute. Adolfo Alustiza Lanbideko zuzendari nagusiak otsailean jakinarazi zuenez, %0,3 da DBEn ematen den iruzur kopurua. Hutsaren hurrengoa, esate baterako, EAEn ematen den BPGaren %20ko zerga iruzurrarekin konparatuta (Ogasun Ministerioko Teknikarien Sindikatua, 2013ko datuak). Dirutan: 1,2 milioi euroko iruzurra DBEn eta 13.560 milioi urteko zerga iruzurra. Diru publikoa azken zentimoraino kontrolatu behar da, baina bistan da badirela garrantzia desberdineko gaiak.
EAEn DBE bidez diru laguntza soziala banatzen bazaie immigranteei denak etorriko dira? Gezurra berriz ere. Immigranteak doaz haientzat lana den lekuetara, horregatik joan dira askoz gehiago Espainiako hainbat lurraldetara, eraikuntza, ostalaritza eta nekazaritza lanpostu gehiago direlako han. DBE estatu osoko diru-laguntza sozialeko sistema oparoena da, baina ez du dei-efekturik izan; horregatik ez dago immigrazio kopuru handiagorik EAEn. Egiazki, kopurua txikitzen ari da: 2012an eta 2013an immigrante kopuruak behera egin du EAEn (2013an ia 8.000 immigrante gutxiago Immigrazioaren Euskal Behategiaren datuetan).
Baina Javier Maroto eta PPrentzat botoak pertsonen duintasuna baino garrantzitsuagoak dira, edozerk balio du gorrotoaren bandera astintzeko, hori egiten baitu 41.000 sinadurako kanpaina bilketa eginez. Bera PPko parlamentaria da Eusko Legebiltzarrean, PPk 10 parlamentario ditu, nahi adina lege proposamen bidera dezakete, baina nahiago dute herritarren ekimeneko aukera baliatzea. Adierazgarria erabat.
Eta orain Javier de Andrés PPko Arabako Ahaldun Nagusia gehitu zaio gurutzadari: immigranteak bakarrik ez, euskara elkarteetan ari den Bildu, Batasuna eta gisako jendilajea da Arabaren azken hamarkadetako izurritea. Berriako De Rerum Naturako kapitulu berri batean –Morralla– Euskal Michael More kazetari ezagunari De Andresek emandako erantzuna ezin adierazgarriagoa izan da. “Araban bizi den jendea arabar biztanleak dira?”, galdegin dio kazetariak, “Bai, salbuespenekin...” erantzun honek. “Zeintzuk dira salbuespenak?” “Magrebetik, Gipuzkoatik eta Bizkaitik etorritakoak”, borobildu du diputatu nagusiak.
Europarrok Charlie gara, baina ez Binata, Shengor, Abdul edo Jaineba. Ez dakidana da nola garen platerrean duguna irensteko gai, Mediterraneoak gure begien aurrean beste 950 gorpu irentsi dituenean.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.
Argazkilariaren lanari soraio,... [+]
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]