Bizitzaren biktimak
Prime-time
John Andueza
Elkar, 2014
Helduen literaturan debutatu berri du John Anduezak (Oregon, AEB, 1966) Prime-Time eleberriarekin. Idazle lanez gainera, zinemagintzan, telebistako aurkezle, kazetari, zuzendari eta aktore lanetan ere aritu da. Esan daiteke beraz, eskuartean dugun intrigazko eleberri hau, bere ibilbide hibridoaren emaitza dela.
Intrigaren tratamenduak eleberriaren eraiketan garrantzi handia hartzen du. Bi maila desberdinetan landua izateagatik trama bikoitza sortzen dela iruditu zait. Alde batetik, krimen kateatuen kasua argitu behar duen tramaren intriga, eleberri poliziakoaren funtsa, alegia. Eta bestetik, bi pertsonaien istorioaren gaineko tramak sortutakoa, soziologikoagoa, eleberri beltzari hurbiltzen zaiona. Hau da, pertsonaiek gaur bizi duten tragediaren tramaren intriga. Trama biek Prime-Timean, alegia, audientzia gehien biltzen den momentuan, bat egingo dute.
Bala eta Klemente Ertzaintzatik kanporatu zituzten, Irrintzi Operazioan hanka-sartze handia egiteagatik. Kolpe itzela izateaz gainera, bien arteko erlazioan arrasto traumatiko bat utzi duela konturatzen gara hastapenetik. Gaur, halabeharrez, detektibe pribatu gisa lan egiten dute, San Mames mitikoaren itzalpean.
Dei batek Bala eta Klementeren bizitzak astinduko ditu. Poliziaren ikertzaile ofizialek suizidiotzat hartu zuten kasua, Getxoko haitzetan hilik agertu zen komunikabideen munduko presentzia garrantzitsu batena, berriz ikertzeko eskatuko diete. Balak eta Klementek beren irudia garbitu ahal izateko erronka bezala jasoko dute dei hori. Behingoz, ofizioarekiko zorra ordaintzeko aukera ezin hobea heldu zaie. Gauzak konplikatuz joanen dira, heriotzak gehituz doazen heinean.
Kasuaren tramak aurrera egin ahala, bi pertsonaien arteko erlazioaren istorioak denboran atzera egingo du. Iragana agerian geratzen den neurrian, Bala eta Klemente geroz eta biluztuago ikusiko ditugu. Bizitzaren beste bi biktima dira.
Sorpresaren elementua eleberri osoan zehar dago presente. Erruduna salatu dezaketen elementuak ez daude derrigor ezkutaturik, badira ebidentzia argiak. Baina errudunaren susmoa izanda ere, Anduezak istorioa bihurritzeko gaitasun izugarria azaldu du, ustekabetasuna eleberriaren ardatz bilakatzeraino.
Kartografiak herri edo lurralde baten ezaugarriak baino askoz gauza gehiago adierazten dituela jakina da. Mapak eskuan konkistatu dira kontinenteak eta eraiki dira inperioak historian zehar, eta eskoadra zein kartaboiez definitu dira identitate kultural eta politikoak. Euskal... [+]
Otsailaren 23an abiatu ginen Zaragozara (Aragoi) lagun bat eta biok. Bera Haur Hezkuntzako maistra eta ni literatur dinamizatzailea. Album! elkarteak (haur eta gazte literatura argitaratzen duten argitaletxe independenteak biltzen dituen egitura) antolatutako ikastaroak gure... [+]
Konturatu orduko apirila joan da, bere intentsitate eta kolore guztiekin. Egun beroak, epelak eta hotzak utzi dizkigu. Ostadarra eta izotza. Euri jasak eta bero sapa. Jaio berri diren arkume apurrak belardian dabiltzan bitartean, labanak eten egin du bizitza eman duten hiru... [+]
Martxoaren amaieran Donostiara etorri zen Amador Fernández-Savater bere liburu berria aurkeztera: Capitalismo libidinal [Kapitalismo libidinala]. Bisita labur batek mami handia izan dezake. Madrilera itzuli aurretik elkarrizketatu genuen, harilkatuz politika,... [+]
Ramon Oleagak eta Jose Mari Esparzak egina, 300 mapa dakartza Imago Vasconiae izeneko bildumak eta Interneten ere kontsultagarri dago. Euskal Herriaren historiaren bilakaera irudikatzeko eta "ikerketarako jatorrizko materiala izateko" ezinbesteko tresna sortu dute... [+]
Jose Mari Esparza idazle, editore eta ekintzaile menderaezinak bere lanerako txokoan hartu gaitu, Altaffaylla Kultur Elkartea eta Txalaparta argitaletxearen sorlekuan, liburuz inguraturik. Gaztetan 20 urtez aritu zen Luzuriagaren Tafallako fabrikan lanean eta orain berriki... [+]
Abenduaren 1ean inauguratuko dute Gasteizko Alde Zaharrean Eva Forest Liburutopia kafe-liburudenda. Proiektua “pentsamenduaren eta kulturaren hedapen eta gozamenerako topalekua” izatea nahi dute bere bultzatzaileek. Hilabeteko programazioa aurkeztu dute jada... [+]
Akelarre saiakera argitaratu zuen 2021ean, eta, iaz, berriz, perla urregorrizko bat: Elurzuriren hiru heriotzak. Grimm anaien ipuin ezaguna berridatzi zuen, eskuizkriburik zaharrena abiapuntu harturik, Grezia zaharreraino joanez, eta Elurzuriren istorioko zenbait elementuri... [+]
Euskal idazle eta irakurleentzat sortutako sare sozial libre berria da Paperjale.eus. Irakurritako liburuak erregistratzeko aukera ematen du, puntuatu, kritikak eta iruzkinak egin… Abaraskak sortu du, software librea, euskara eta Fedibertsoa sustatzen dituen taldeak. Ez... [+]
Zer eta zertarako da espetxea? Zer zigor kodea? Zeri esaten diogu birgizarteratze? Kartzelak present dituen herri honetan, nago gutxi hitz egiten dela beronen eraginaz eta zigorraren kulturaz. Milaka herritarren errealitatea dena, hormez kanpoko errealitatetik hain urrun. Preso... [+]