Eledun
1
Bat-batean josten ditut
hitzak silabaz silaba
idatziz, bertso berritan
jarri ohi dut bihozkada
egunkaritan, blogetan
asteroko zertzelada
hitzak, eleak jolasgai
kezka ororen balada.
Baina, ez nabil alferrik
asanbladaz asanblada
bertsulari bat, Aitzinan
bihar eledun gisara?
Gazte erakundearen
hitzen kargu, beharbada...
hor hasi zen barne-galde
bihurrion sigi-saga.
2
Proposamena izan dut
ezusteko, itsumustu
erran zidaten: “Pertsona
egokia haiz hain justu
komunikatzaile ona,
mihirik ez zaik kamustu...
harremanetan abila
hori behar huke mustu”.
Nik haatik, bertsugintza
baitut geroko apustu
bi bizien paradigma
gaur jantzi, bihar biluztu:
– Bertsutan behar ote dut
“nia” xume-xume hustu?
– Ta eledun gisa aldiz,
“gua” hitz potoloz puztu?
3
Zaila zait ordenatzea
erraietako enbata,
areago erakunde
baten haritik tiraka
nola atera ikasi
nahi dut sartu aitzin hanka.
Iritziak agertzeko
horra dilema galanta:
– Prentsaurreko jendetsua,
elkarrizketako txapa
estrategiez eginik
irmotasunez kalaka
– Edo sotilki gaindituz
gai labainkorren ataka,
ideia printzak azalduz
bertsu-saiotan tantaka?
4
Ahotsa politikaren
lurra iraultzeko tresna
nola zuritu daiteke
egin gabeko hobena?
Hain bat-batekoa ez den
langintzan eleen dema
galdera existentzialen
nabardura nabarmena:
– Lokatzetako bardoak,
kantuz husten du barrena
ertzeko iritziekin,
subjektiboa den lema.
– Eledun gisa zalantzan
jarri nahi badut sistema
beti izan behar al dut
politikoki zuzena?
5
Amuriza, ordezkatuz
HBren pentsakera,
behin, Juan Carlos aurrera
kantuz ez al zen atera?
Onintza Enbeita sartu zen
Madrilen lehoi artera
Gorteeetan hartu die
txistuei txalo tankera.
Bertsulari, politiko,
biak izaki batera
eskizofrenikoa ez
ote dute izakera?
Eleduna izatea
enetzat aski arte da
baina, iritsiko al naiz
diputatu izatera?
6
Ezinikusien kinkak,
jendearen maliziak,
ostatuetan sortu ohi
ditu kalaka bitxiak:
bertzeren ideiei buruz
erdeinuzko iritziak
ene kasuan, batzoki
ertzeraino iritsiak
herri txit jator honetan,
hegan doaz notiziak
arrisku poxi bat dakar
eledunaren biziak
ez bitez izan pasata
ideien talkak, krisiak
gaurko ate irekiak
biharko ate itxiak.
7
Adierazi berri dut
non dakusadan zemaia,
aurreko azken puntua,
ez da zinezko epaia,
bai ordea, baieztapen
erretoriko deslaia
saiora nor ekarriko?
Delarik hizketagaia
bertsutan, Sarri, Barcina,
zakurra, amatxi guaya
eledun gisa zorrotza,
ekintzailea, lasaia
jendeak hautemanen du
ene nihaur izan nahia
edota ikusiko du
bi kasutan pertsonaia?
8
Sorta serioa baina,
5. bertsuan burla
diputatu izatera
ez naiz helduko sekula
eledun izatera bai,
erantzunkizun mardula
jadanik entzun dezaket,
anitzen ahuntz eztula
bertsularion kritikan
hain estakuru ahula,
euskal sasi-intelektual
bekaiztienen fabula,
hitza izkilutzat nahi dut
eta eleak xuxurla
erran ez dezaten denok
berdin pentsatzen dugula.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
EHBaik Autonomia estatutu baterako proposamena prestatu du, gure nazioaren burujabetza osorako bidean etapa gisa.
Uharteko artzain egunean azaldu zuten Euskal Herriak nazioarteko ardi mozketa txapelketatan aritzeko onarpena lortu duela. Ofizialtasuna Eskoziako 2023ko munduko txapelketan etorri zen, euskal moztaileek aurkeztutako dosierra eta bertan egindako defentsa bikainaren ondorioz... [+]
Segur aski, gutariko gehienek jada erosiak dituzte, han eta hemen, Eguberrikari banatzeko opariak. Olentzeroren bisita gautar hori hitzordu handia baita, bereziki haurrentzat. Denak prestatzen dira urteko garai emankor horretarako: Bilbo sutan agertzen da, Gasteiz, Iruña... [+]
Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.
Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]
Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Beharbada gizakion ahultasunetariko bat gehiengoari entzuteko eta kasu egiteko dugun joera da. Ziur gure espeziearen garapenaren ezaugarri garrantzitsua izan dela, eta beharrezkoa biziraupenerako. Baina digitalizazioarekin, dugun ezaugarri horrek zaurgarriagoak bilakatu... [+]
Bileretan denetarik elkartzen gara, eta bilerek berek nolakotzen gaituzte unean, bakoitzak bere rola izaten baitu, bere boteretxoa (edo haren falta), adina, bizitzako momentua. Baina beti-beti daude isiltzen direnak. Letek kantatzen zigun handitzean ikasiko genuela isilik... [+]
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Tabernan zaude, barran, eskatu nahian. Mostradorean beste pertsona batzuk ere berdin. Laster izango da zure txanda, baina zuri tokatu arren, zerbitzariak ez dizu galdetu ea zer nahi duzun, salto egin dizu eta zure atzean etorri den gizona atenditu du. Ergel aurpegia geratu... [+]
Barruan dudan zera honi idatzi nahiko nioke. Pandemiatik ia bost urte beteko dira, eta garai hartan gazteak ginenak hasi gara, gazte izaten jarraitzen badugu ere, bestelako espazio batzuetan orbitatzen. Etxebizitza, bizi proiektua, amatasuna, lana, osasuna... elkarrizketetako... [+]
Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]
Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]