Afari-aldia

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Gabon gauekoa: Ama alargundu zenetik, Gabon gaueko afaria harenean egiten da. Hiru alabak, bietako senarrak (hirugarrena banandu berri da) eta bost ume. Mahai handiaren inguruan daude denak, haurrak estrategikoki kokatuta. Jorratu behar diren gaiak ere, naturaltasun osoz ateratzen direlako inpresioa ematen badu ere, estrategikoki aukeratuak izan dira, inork ez dezan minik har, isilune nabarmenik egon ez dadin, koinatuetako baten langabezia luzea edo amak kasinoan xahutzen duen diru kopuru ezagungabearekiko kezka ez agerrarazteko, gaurko egun berezia ez zapuzteko.

Mahaiaren dekorazioarekin bat egiten duen arintasun trinko batek hartuta, afaltzen eta hitz egiten dute denek, haurren garrasiek lagunduta. Alaben artean ikastola batean andereño dabilenak ikasle batekin gertatutakoa kontatu die. Hilabete osoa eman dute ikasgelako Olentzero prestatzen. Miresgarria da zeinen serio hartzen duten haurrek Eguberriekin zerikusia duen guztia. Oso motibatuta egoten dira. Hala ere, azkenean pixka bat errudun sentitu da. Oporrak hartu aurretiko egunean, ikasleetako baten ama berarekin hitz egitera etorri da. Semeak euskaraz idatzi dio Olentzerori gutuna eta gurasoak zer opari nahi duen asmatu ezinean dabiltza. Galdetu diote, baina honek ez du txintik atera nahi. Gutunean idatzi diola Olentzerori eta berak ongi ulertuko diola. Euskaraz ez jakiteagatik semeak zigortu nahi dituela uste du amak. Hiztegi batekin saiatuagatik ere ez dute gauza garbirik atera idatzitakotik. Jostailuren marka zehatzik gabe, deskribapena behar zuen. Azkenean, semeari informazioa ateratzeko hamaika saioren ondoren, beste irtenbiderik gabe, ikastolako andereñoarengana jotzea erabaki dute (ez dute euskal ingurune handiegirik eta, gainera, ume idazkera ulertzeko ez da mundu guztia gauza). Lotsaz kontatu dio amak, semearen ustezko zigorra benetan gauzatzen ariko balitz bezala, eta burumakur luzatu dio koaderno bateko orri laukiduna, ongi ezagutzen duen idazkeraz zirrimarratua, erdaraz zer esan nahi duen esan diezaion. Bertan idatzitakoa azkar irakurri ondoren, ez da amari ezer itzultzera ausartu. Orrialdea eman dio atzera eta Errege Magoei idatz diezaiola esan dio.

Urtezahar gauekoa: Hiriguneko San Silbestre Lasterketara Unai eraman ondoren, aita amaren bila pasa da eta hirurak autoan aitona-amonenera joan dira. Igo dira, goian gutxi egoteko promesarekin. Amatxik berriro ekin die zergatik ez duten afaltzera gelditu behar, toki eta jateko aski dagoela bi gehiagorentzat. Bien artean azaldu diote aspaldian hala erabaki zutela eta aspaldian hala jakinarazi ziotela. Unai gabe, nahi zutela betiko lagunekin elkartu eta dibertitu pixka bat. Aitatxi dagoeneko jolasean dago Unairekin, Aita Noelek zer ekarri dion galdezka. Normalean alabaren zuzenketa dator ondoren (“Aita, gurera ez dator Aita Noel, Olentzero baizik; baietz, Unai?”), baina oraingoan alabak ez du deus esan. Bat-bateko presak hartuta, amari bi muxu eman dizkio eta aitari adio esan dio atetik beretik. Senarra dagoeneko igogailuaren aurrean dago.

Unaik azaldu dio aurten ez dela Olentzero bere etxetik pasa, berak ez daki zergatik, eta Errege Magoei idazteko esan diola amak. Aitatxik beste garai batean garaipenezkoa litzatekeen hasperen ia hautemanezina bota du. Zer eskatu dion galdetu ondoren, aitatxik listua irentsi eta Unairi azaldu dio Errege Magoek ere badakitela, ederki jakin ere, euskaraz. Orri eta arkatz bat hurbildu dizkio.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-03-24 | Garazi Muguruza
Desioa

Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]


Nazio askapena; arrazakeriaren eta faxismoaren kontrako antidoto bakarra

Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]


2025-03-24 | Emun kooperatiba
Gazteak eta euskara: oztopo errealak eta aukera berriak

Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]


2025-03-24 | Behe Banda
Bihotza bete-beteta

Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]


2025-03-21 | Iñaki Lasa Nuin
Ezegonkortasuna eta desoreka

Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]


Etxegabetzeetara ohitu zaitezke, baina egon, badaude

Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]


2025-03-20 | Patxi Azparren
Europa eta Euskal Herriaren desmilitarizazioa

Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]


2025-03-20 | Iñaki Inorrez
Euskaraldia ez! Euskal Oldarraldia bai!

Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.

Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]


Euskararen zapalkuntza sistematikoa

Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]


Elkarri begira ez, elkarlanean

Oldarraldia ari du EAEko administrazioa euskalduntzeko erabakien aurka, berriz ere, enegarren aldiz. Oraingoan berrikuntza eta guzti, espainiar epaitegiak eta alderdi eta sindikatu antieuskaldunak elkarlanean ari baitira. Ez dira izan akats tekniko-juridikoak zuzentzeko asmoz... [+]


Biharamuna

Igande gaua. Umearen gelako atea itxi du, ez guztiz. Ordenagailu aurrean esertzeko momentua atzeratu nahi du. Ordu asko aurretik. Zazpietan jaiki da, eta, bihar ere, astelehena, hala jaikiko da. Pentsatu gabe ekiten badio, lortu dezake gauak pisu existentzialik ez izatea. Akats... [+]


2025-03-19 | Maialen Arteaga
Pavloven txakurra eta kanpaia

Naomiren etxeko eskailerak igotzen ari dela datorkion usainak egiten dio memorian tiro. "Ez da sen ona, memoriaren eta emozioaren arteko lotura da. Baldintzapen klasikoa", pentsatzen du Peterrek bere golkorako Intermezzo-n, Sally Rooney irlandarraren azken eleberrian... [+]


Eguzki beltza

Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]


Teknologia
Techbro go home

Aspaldi pertsona oso zatar bat ezagutu nuen, urrun izatea komeni den pertsona horietako bat. Bere genero bereko pertsonengana zuzentzeko, gizonezkoengana, “bro” hitza erabili ohi zuen. Edozein zapaltzeko prest zegoen, bere helburuak lortzeko. Garai hartatik hitz... [+]


2025-03-19 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hirien jana

2020. urteko udaberrian lorategigintzak eta ortugintzak hartutako balioa gogoan, aisialdi aktibitate eta ingurune naturalarekin lotura gisa. Terraza eta etxeko loreontzietan hasitako ekintzak hiriko ortuen nekazaritzan jarraitu du, behin itxialdia bareturik. Historian zehar... [+]


Eguneraketa berriak daude