Egunero bi litro ur edan beharraren mitoa
Modan jarri da ur asko edan behar dela: bi edo hiru litro egunero. Eta burura datorkidan aurreneko galdera hau da: ona ote da ur- kontsumo hori osasunerako? Eta hala balitz, zein proportziotan?
Gure gorputzaren %60-70 ura da. Horregatik, etengabe ura edaten aritzeko ohiturak pertsona normal batentzat garrantzirik ez daukan arren, bihotzeko edo zirkulazioko arazoak dituztenentzat astakeria bat izan liteke, azkenean bihotzeko gutxiegitasuna edo edema izango baitute. Eta ez dauka inolako zentzurik beren gaitzak direla-eta ura eta gatza kanporatzeko diuretikoak hartzen ari direnak egunero bizpahiru litro ur hartzen tematzea, oinarri zientifikorik ez duten eta sarritan komunikabideen eskutik datozkigun modei jarraituz.
Zer neurritan kontsumitu behar dugu, bada, ura? Pertsona batek ondo baldin badauzka giltzurrunak, bihotza, birikak eta hipotalamoa –hortxe dago kokatua egarriaren zentroa–, ura egarri denean bakarrik edan behar du, ez tanta bat gehiago ere. Nola zabaldu da, orduan, ur-zaletasun hori? Marketin kanpaina izugarri bat ikusten dut nik, denok ura edan dezagun. Horren atzean egon daitezkeen diru-kontuez gain, oinarri zientifikorik gabeko hainbat okerreko uste hedatu dira osasuna sustatzeko aitzakiarekin: ur asko edanez zimurrak desagertuko zaizkigula, gure osasuna hobetu egingo dela, eta beste hainbat.
Ez dago egunero bi litro ur edatea osasunerako mesedegarria dela frogatzen duen inolako ebidentziarik, baina ezta alderantzizkoa frogatzen duenik ere. Besteak beste, AEBetako Darmoutheko Unibertsitatean 2012an egindako ikerketa batek erakutsi zuen gorputza gai dela, pixa egitearen eta egarriaren bidez, organismoaren oreka hidrikoa behar bezala kontrolatu eta erregulatzeko. Ikerketa horrek berak frogatzen du likido asko kontsumitzea kaltegarria izan daitekeela zenbait kasutan.
Pennsylvaniako Unibertsitatean 2008an egindako beste ikerketa batean aztertu zuten ea egunean bi litro ur edateak gorputzetik toxinak kanporatzen laguntzen duen, gorputzaren funtzionamendua hobetzen duen eta argaltzeko mesedegarria den ala ez. Hipotesi horiek denak frogatzeko ebidentziak falta direla izan zen ikerketaren konklusioa, baina egileek argitu zutenez, kontrakoa frogatzen duen ebidentziarik ere ez dago.
Zein litzateke, beraz, uraren kontsumo naturala, onargarria, zuzena? Bereizi beharko lirateke bizimodu normala egiten duten pertsonak eta premia bereziak dituztenak –asko entrenatzen duten kirolariak, esaterako–. Ariketa fisiko askorik egiten ez duenak sentitzen duen egarriaren arabera edan behar du, ez gehiago ezta gutxiago ere. Egunean bi edo hiru litro edatera bultzatzen zaituzten telebistako iragarki horiek batere oinarri zientifikorik gabeko publizitate iruzurtia dira; zure osasunari baino, ur hori botilaratzen dutenen poltsikoari mesede egiten dion publizitatea.
XIX. eta XX. mendeetan ohikoa zen hiri nagusietako kaleetan ikustea janzkera tradizional ikusgarria zuten emakume batzuk, sendabelarrak saltzen. Ansotarrak ziren, Aragoiko Ansó ibarrekoak. Erakusketa batek haien historia kontatu digu, eta bide batez azalerazi du atzean... [+]
Hil arte bizirik sentitzearen beharraz ari da Olatz Mercader. Gaixorik egon izan delako bere bertsio gutxitua hurbilegi ikusi duenak badaki zein garrantzitsuak diren konpromisoa, grina eta desioa.
Irailarekin batera badator ikasturte berriaren hasiera eta milaka haur eta nerabek ikastetxeetarako bidea hartuko dute berriz ere, batzuk pozik, beste batzuk ez hainbeste, baina denek euren azterketak eta lezioak motxilan dituztela. Beste hainbeste espero zitekeen euskal... [+]
Espezie inbaditzaile hau duela hamarkada bat iritsi zen Euskal Herrira, eta asko ugaritu da hiri inguruetan, batez ere Bizkaia eta Gipuzkoako hiriguneetan, ura aurkitu dezaketen inguruetan. Zein lekutan atzeman duten, zein arrisku duen eta hedatu ez dadin zer egin daitekeen... [+]
Abuztuaren 22tik 23rako gauean Laudioko ZIU Zainketa Intentsiboetarako Unitate mugikorrean medikurik ez zegoela-eta, bihotz-gelditzea izan zuen gizona artatzera Bilboko unitateko medikuek bertaratu behar izan zuten. Gizona biharamunean hil zen. Laudioko Udaleko gobernu... [+]
Bihotz-gelditzea pairatu zuen eta Bilboko Zainketa Intentsiboetarako Unitate mugikorra bertaratu behar izan zen bera artatzera, Laudiokoan ez zegoelako medikurik. Horrek nabarmen atzeratu zuen ospitaleratze prozesua.
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Zer behar du momentu honetan gure gorputzak? Kontzientzia hartu, gure ongizatean denborak, atsedenak, mugimenduak eta garaiko elikadurak duten eraginaz. Gure ingurune naturalak, jakintzaz ematen dizkigu urtean zehar behar ditugun elikagaiak eta, hala, elikagai freskoak,... [+]
Aparteko ordu boluntarioekin betetzen ari dira medikurik gabeko zerbitzuak Elizondon. Xabi Zarandona medikuak salatu du ezinezkoa dela gaixoen jarraikortasuna bermatzea.
Lehen aldiz, ikerketa bat egin dute tanpoiek metalak ote dituzten ikusteko. Izan ere, metal batzuk toxikoak dira, baina AEBetako, Europako eta Erresuma Batuko legediek ez dute horri buruzko araudirik.
Kongoko Errepublika Demokratikoa ari da gehien jasaten tximino baztanga edo mpox-en epidemia. Urtea hasi zenetik 16.700 kasu atzeman dituzte, eta ia 600 pertsona zendu dira herrialdean; gehien-gehienak, haurrak.
Hainbat kolektibok salatu du Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean arreta jasotzen duten transei lehen harrera psikiatrikoko profesionalek egiten dietela, horrek transak patologizatzen dituela eta harrera endokrinoak egin beharko lukeela. Harrera endokrinoak... [+]