Bagara, herrigintzarako laborategia
Elkarlana eta gizartearen autoeraketa sustatzen dituzten proiektuak indartzeko sortu zen Bagara. Debagoienan kooperatibismoa ahultzen ari zela-eta, balio horiek berriz ere bultzatu nahian dabiltza. Esparru anitzetan aritzen dira, beti ere iraunkortasuna,
euskalduntasuna eta auzolana landuz.
Kooperatibismoak tradizio luzea du Debagoienan. Enpresak egituratzeko modua izateaz gain, gizartea, langileak eta ondasunen ekoizpen prozesuak lotzeko bidea dela ulertu dute urteetan. Hau da, komunitatea hartu-eman ekonomikoaren izaki aktiboa izateari garrantzia eman zaio aspaldidanik eskualdean. Azkenaldian, berriz, hainbat eragilek galerak sumatu dituzte arlo honetan, eta hortik sortu da Bagara ekimena.
Jatorria Mondragon Unibertsitateko Lanki Institutuan du. Lankidetzari, gizarteari eta autoeraketari buruz ikertu dute azken hamarkadan, batez ere Arrasateko esperientzian oinarrituz, baina kanpoko beste bizipen batzuk ere jasoz. Bagararen zeregina elkarlana eta gizartearen burujabetza ipar duten ekimenak bultzatzea da. Horretarako, jadanik martxan direnei laguntza eskaintzen diete eta iniziatiba berriak hasi nahi dituztenentzat aholkulari dira. Halaber, Debagoieneko egunerokotasuna gertutik jarraitzen dutenez, aukera berriak identifikatu eta interesa izan lezakeenari zabaltzen dizkiote.
Hiru lan esparru bereizi dituzte. Lehenik eta behin, “ekimen komunitario eraldatzaileak” bultzatzea. Autoeraketan eta gizartearen burujabetzan oinarrituta, arlo anitzeko ekintzetan hartzen dute parte. Besteak beste, kulturgintzan, iraunkortasunean, kontsumorako jarreretan eta etxebizitzan. Balio hauek gizartean errotzeko eta etorkizunean ildo berean jarraitu ahal izateko, horiek ezagutzea eta barneratzea ezinbestekoa dela uste dute Bagarako kideek. Horretarako, hezkuntza arloko eragileekin harremanak estutu nahi dituzte. Bestalde, eskualdeko ekonomia motor gisa eredu kooperatibista berreskuratu nahi dute, azken urteetan indarra galdu duela uste baitute.
Azokatik antzerkira
Bagarak, esan bezala, ekimen anitzak bultzatu ditu orain arte. Esaterako, Arrasateko azoka biziberritzeko lanean hasi ziren orain dela bi urte. Logika neoliberaletik at, bertako produktuetan eta kontsumo arduratsuan oinarritutako merkatua nahi dute. Herritarrekin, udal teknikariekin eta herriko eragileekin bildu ziren, guztira 600 lagunek baino gehiagok parte hartu zuten prozesuan. Ildo beretik, Erein Da Jan izeneko kooperatiba abiarazi dute. Nekazaritza modu iraunkorrean jorratzeaz gain, ekoizleak, saltzaileak eta kontsumitzaileak proiektu berean elkartu nahi dituzte, denak baitira bazkide.
Eskualdeko izaera indartze bidean, Tobera antzerki satirikoa ere antolatu dute. 2011tik inuzente egunez egiten dute, urtero Debagoienako herri batean. Hala, bertako gaiak jorratzen dituzte, haien arteko harremana indartuz bai, baina baita lagunarteko lehia sanoa piztuz ere.
Gizarte gaiak ere jorratu dituzte zuzenean. Adibidez, etxebizitzetara sartzeko eredu alternatiboei buruz egin dute gogoeta eta gazteekin topaketak sustatu dituzte, herrigintzan eragile izan daitezen. Elkarlanaren filosofia ipar, ahalik eta esparru gehienetan sakontzea du helburu Bagarak. Orain arte proiektu interesgarrietan esku hartu dute, baina bidea dute aurretik. Jarrai dezatela.
Nafarroako erdialde eta erriberako nekazariei eta euskalgintzari babesa adierazteko produktu loteen eskaerak egin daitezke Errigora. eus webgunearen bitartez. 'Eutsi geureari' izeneko kanpaina abiarazi zuten atzo eta martxoaren 13ra arte aukera dago saski horietako... [+]
Hamar urte dira saskiekin hasi zirela eta bi milioi euro bildu dituzte guztira.
50 euroko saski bakar eta "biribila" eta komunitatea batuko duen argazki erraldoia atera nahi dituzte urteurrena ospatzeko kanpainan. Azaroaren 9ra bitartean egin daiteke saskien eskaera.
Baserritar bat abereak gobernatzen edo traktorea gidatzen irudikatu beharko bagenu, ziurrenik gizon heldu bat imajinatuko genuke. Erreportaje honetarako elkarrizketatu ditugun baserritarrek, ordea, erakutsi digute iruditeria folkloriko horren atzean badaudela landa eremutik... [+]
Nafarroa erdi eta hegoaldean euskaraz ikasi bai baina erabiltzeko aukera gutxi du haur askok. Herri horietan aisialdia euskaraz gozatu ahal izateko asmoz jaio ziren Jolasteka ludoteka euskaldunak. Ikasturte honetan gutxienez 16 herri, 22 jolasteka eta 3 eta 12 urte arteko 211... [+]
Iazko udan suteek panorama iluna utzi zuten Nafarroan, argazkiko San Martin Unxen lurren %95 kiskali zuten. Asko hitz egin zen hedabideetan suteek eragindako kalteez, baina nola aurre egin gero eta sute gehiago eman daitezken testuinguruari? Nafarroako Gobernuaren interes falta... [+]
Errigoraren baitan dauden ekoizleetatik zazpik parte hartzen dute jantokietarako formatu eta eskaintzan egokitzapenak eginez. Ager eremuko baratzeetan dauden produktuak prestatzen dituzte. Produktu horiek jantokietan sartuz gero, euskal lurraldeen artean "harreman iraunkor... [+]
Osotara, 9.000 eskaera jaso ditu euskara eta elikadura burujabetzaren aldeko ekimenak 'Eskutik eskura' udaberriko kanpainan. Laster Euskal Herriko txoko guztietara iritsiko dira eskaerak.
Euskara, elikadura burujabetza eta auzolana bultzatzea dira Errigoraren helburu garrantzitsuenak. Bost ekoizlerekin hasi ziren 2013an, baina gaur egun dagoeneko 23 dira, eta beraz, urrats bat gehiago eman beharra sentitu dute: Errigora identifikatzailea.
Ekainean Nafarroak inoiz jasan gabeko kalteak izan zituen suteen ondorioz. Errigora ekimenak diru bilketa abiatu zuen uztailean, ondorioak bideratu ahal izateko eta "lurrarekiko begirunez jardungo duten ereduak" sustatzeko. 85.000 euro bildu dituzte Euskal... [+]
“Bat egiteko garaia da” lelopean burututako kanpainari esker 13.000 saski banatuko dira hurrengo egunetan eta 200.000 euroko ekarpen ekonomikoa bideratuko du Ager zonaldeko euskalgintzaren egitasmoetara. Euskaraldia azaroaren 18an hasiko da, eta ariketa sozial masibo... [+]
Euskararen Foru Legeak nafarrak diskriminatzen ditu, eta hizkuntza eskubideak esleitzen zaizkie bizi diren eremuaren arabera. Bada, duela urte batzuk ereiten hasi ziren hamaika ekimen zonifikazioari aurre egiteko, eta udazken honetan inoiz baino indartsuago hasi dira euskarari... [+]
Urriaren 22an egun osoko egitaraua antolatu dute Errigora, Agerraldia eta Hordago herri ekimenek, euskara ardatz hartuta, baina ostegunean jakinarazi dute udalaren traben erruz ezingo dutela aurreikusitako Deskontrolen kontzertua egin. Halere, 17:30ean Tuterako kaleak hartuko... [+]