"Adizan Gabriela..."
Jon Sarasuaren Hiztunpolisa liburu mamitsua da, patxadaz irakurtzekoa. Lasterkariak bagina, Sarasuarena maratoia litzateke, horrek dakarren arriskuarekin: azkar hasiz gero, itotzeko arrisku handia dago. Hobe, beraz, poliki-poliki abiatzen bagara, testuak lasai irakurriz eta maiz arnasa hartuz, atsedenaldiak primeran etorriko baitira gogoeta interesgarriei zukua ateratzeko.
Nire aleak azpimarratuak dituen ideietako bat euskal kantutegiari dago loturik. Idazlea Lapurdiko familiarekin mahaiaren inguruan elkartu, abesten hasi eta kantuak Euskal Herrian barna eginiko bidaiaz ohartu da, Aretxabaletan eta Itsasun berdintsu kantatzen baita, esaterako, “Aita Jainkoak egin banindu zeruetako giltzari…”.
Bidaia, jakina, oso aspaldikoa da, euskal eskola eta irratirik gabeko garaikoa, herriz herri eta ahoz aho egina. Aita Donostia, Azkue eta beste batzuen lan eskerga ahantzi gabe, noski, hura ere funtsezkoa izan baitugu otordu ondorengo melodietan, ñabardurak ñabardura, euskaldunak elkartzeko. “Mahaian jarri eta kantuak partekatuz xaramela gozoan egotea itzela da –dio idazleak–. Hori da kultura, hezurretaraino somatizatua”.
Ondorengo lerroetan, ordea, aldartea iluntzen digun doinua datorkigu. Hortxe duzue, Sarasuaren hitzetan: “Badut zalantza gure seme-alaben belaunaldian, hemendik hogei urtera edozein itsasuar eta edozein atxabaltar mahai batera biltzen badira, plazer hori konpartitu ahal izango duten. Baliteke, gure ikastola-eskola sistema nazionalak ez lortzea iraganeko zirkuitu kultural ezezagun haiek lortzen zutena”.
Idazlearen aburuz, kantutegiari etekin handia atera dakioke eskolan, adinez adin curriculumean ongi txertatuz gero. Sarasuaren proposamena gogoratu nuen lehengo egunean, gure koruan Adizan Gabriela lantzen ari ginelarik: doinu ederra, garai bateko gizartearen ispilu ona, euskara zoragarri bezain gozagarria. Eta zenbat horrelakoak, eskolarako altxor paregabea osa lezaketeenak.
Ados, beraz, Sarasuarekin. Kontua da proposamenak ez ote duen ezkutatzen etsipen moduko zerbait: eskolak har dezala kantutegia ezagutarazteko ardura ere, familiak ez baitu transmisioa ziurtatuko. Eta irakasleek bai? Aski da gure gaztetxoei beren afizio eta plazeren zerrendaz galdetzea erronkaren tamainaz ohartzeko.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]
Ekonomialariei asko gustatzen zaizkie merkatuen jokabideak adierazten dituzten grafikoak, kurbak alegia. Deigarria egin zait zentzu horretan Pluralistic webguneko “The future of Amazon coders is the present of Amazon warehouse workers” artikuluan (Amazonen... [+]
Ikaslez lepo zegoen Leioako Hezkuntza Fakultatea pasa den asteazkenean, Samantha Hudson zetorrelako. 1999an jaiotako Mallorcako artista, abeslari eta influencer transgeneroa da. Kantatzen Duen Herria topaketetako izarrak ilara amaigabea zuen selfie eta autografoak emateko, eta... [+]
Bekatu bat aitortu behar dut hemen. Duela lau urte, ohitura berri bat sarrarazi nuen nire bizian: igande gauetan, kaka kanoi baten antzera "informazio" jarraikia hedatzen duen CNews telebista kate ultraeskuindarra begiratzen hasi nintzen. Hasieran ordu erdi bat astero... [+]
Kointzidentzia harrigarriak daude bizitzan. Izan ere, zenbat ikusle elkartu litezke Arriaga antzokian? Zenbat komun ote daude solairu bakoitzean? Zein probabilitate dago Gipuzkoako emakume bik sartu-irtenean leku eta istant berean kointziditzeko, 35 urtean elkar ikusi barik egon... [+]
Transfeminismoak argia eta konplexutasuna ekarri ditu gorputz, genero eta desirei buruzko eztabaidetara. Hala ere, itzalak ere sortu ditu. Ustezko koherentzia politiko erradikal baten izenean –askotan hegemonia oso zehatz bati lotua–, diskurtso transfeminista batzuek... [+]
Garai kuriosoak bizi ditugu eta bizi gaituzte, zinez. Hezkuntza krisian dela dioten garaiak dira eta, gutxien-gutxienean, aliritzira, ba aizue, 2.361 urte ditu gaurgero boladatxoak.
Ez zen ba debalde joan Aristoteles bere maisu maite Platonen akademiatik lizeo bat muntatzeko... [+]
Ukrainako gerrar hasierako zergatiak ez dira azaldu zizkigutenak bakarrik, beste arrazoi batzuk ere badaudelako. Errusiak zioen Ukrainako errusiar hiztunen defentsarako urrats bat eman behar zuela; Ukrainako Gobernuak, aldiz, Errusiaren armadari aurre egin behar zitzaiola,... [+]
Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]
Bizitza erdigunean jartzeko abagunea ikusi genuen feministok zein ekologistok Covid-19 pandemia garaian. Ez ginen inozoak, bagenekien boteretsuak eta herritar asko gustura itzuliko zirela betiko normaltasunera. Bereziki, konfinamendu samurra pasa zutenak haien txaletetan edo... [+]
Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.
Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]
Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]