Giz*ntasuna

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

BADUT LAGUN BAT argaltasunarekin tematuta dagoena, berearekin eta nirearekin. Medikuak pilula batzuk agindu dizkio eta, argaltzeko ez badira ere, jateko gogoa kentzen omen diote. Anitzetan bere piluletatik eskaini dit, argaldu nahian serio jarriz. Oraingoz, etorkizuna etorkizun, ezezkoa eman diot beti. Bitxia da lagunarena, zer pentsa eman dit frankotan, berari,  paradoxikoki edo, gizenak gustatzen zaizkiolako oherako, batzuetan gizentasun larrikoak. Balirudike ez duela nirekin tentaziorik eduki nahi, baina horren atzean botere erlazio mota bat susmatzen dut.

*   *   *
JUANJO OLASAGARREK liburu batez hitz egin dit, non gizentasuna botereari kontra egiteko tresna bezala azaltzen baita. Finkatutako edertasun ereduaren kontra jotzen dute gizenek. Gizenak sexy agertzea probokaziotzat hartzen du gizarteak, ia erasotzat (Queer mugimenduetatik dator gero hurrengo urratsa. Gizontasuna bandera bihurtzea, alegia: gayetan bear, eta lesbianetan butchak). Gizenek osasuntsua izateko betebehar sozialaren aurka jotzen dute. Gizenek eritasun gehiago izaten dute, gehiago kostatzen zaizkio estatuari, ez dira hain produktiboak. “Ez da estetikagatik, osasunagatik baizik” bezalakoak gero eta sarriago entzuten dira argaltzeko aitzakian. Gizenek ematen duten nazka gizarte klasearen beldurrak noraino eraginda dagoen komeniko litzaiguke galdetzea.

*   *   *
LEHEN aipatu lagunak gizentasunarekin duen tema nik rol sexualarekin lotzen dut. Lehen esan bezala, gizonak gustatzen zaizkio, baina bere burua definitu beharko balu berak aktiboa dela aldarrikatuko luke. Askotan esan du. Esplizituki esan baino, pasiboez egiten dituen txistetxoetatik ondorioztatu ahal da. Modu hedakorrean da, izan ere, aktiboa. Gizonik heteronormatiboena izan daitekeen moduan. Eta pasiboekin eratzen duen erlazioa, menperatzailea, gizonik heteronormatiboenak emakumeekin daukanaren parekoa kausitzen dut nik. Heteronormatibotasunaren eskema binarioa eta inpositibo bera berritzen du, non “beste” bat behar dugun eraiki: ahulagoa eta menpekoa. Sexu edo genero rolen banaketa finkatu nahi izatean hala egiten dugu.

*   *   *
POBREAK gizenak dira. Telebistan gizon bat agertu da, negarrez ia, etxerik ez, lanik ez, jatekorik ez dituela esanez; kalean eta eskean ibili behar duela. Telebistaz alde honetara, iruzkinak ankerrak eta, txarragoa dena, okerrak dira: “Ba ez du ematen tipoak gose handirik pasa duenik”. Gizena da oso “emakumea”. Gizentasuna pobrea izateko gure gizartearen modua da. Jatetxe eredu guztiak hiperkalorikoak dira eta kapitalistenak eskaintzen du jateko merkeen.
    Argaltzea eskala sozialean gora egiteko bitartekotzat (edo ordezkotzat) saltzen digute.

*   *   *
NIRE lagunak ez du irrika duena izan nahi. Eta desiratzen duen hura mespretxatzen du. Atzelaria ez du izan nahi, baina atzetik eman nahi du. Ez du gizen izan nahi, baina gizenengan finkatzen ditu begiak. Autogorroto mota gutxi gorabehera sofistikatua dela ulertu arte burua hautsi dut jarrera hori ulertu nahian.  

*  *  *
ARTIKULU honen zirriborroa garbira pasatzean lagunaren izena desagerrarazi dut eta nor den identifikatzera eraman litzaketen aztarnak garbitu ditut. Zenbaitetan zalantzan gelditu naiz, neure letrari ezin atzemanda, “gizen” ala “gizon” idatzi ote dudan. Irakurleari bakarmena eskatzen diot noiz edo noiz trukatu baditut.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Doakotasuna itunpeko ikastetxeetan: zer dela eta?
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?

Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]


2024-11-15 | Gorka Julio
S2 - Sareak berreskuratu eta berrasmatu

Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]


Eta indarkeria matxistaren biktimak zer nahi dute?

Aste batzuk daramatzagu hedabide eta sare sozial guztietan Iñigo Errejoni indarkeria matxista batzuengatik egindako akusazioei buruzko iritziak entzuten. Horrekin batera, eztabaida asko sortzen ari dira: nola salatu behar dugun emakumeok, nolakoak izan behar duten gure... [+]


2024-11-14 | Josu Iraeta
Borondate kolektiboaren bidetik

Badira hauteskundeek erabaki politikoei legezko izaera emateko baino ez dutela balio diotenak. Eta ez dira gutxi horrela pentsatzen dutenak. Bale, baina horrekin gauza asko esaten dira, besteak beste, benetako agintea, boterea, joko horretatik kanpo dagoela.

Baina –nire... [+]


Teknologia
Mugikorrak hezkuntzan

Guraso elkartean mugikorren inguruan bigarren hezkuntzarako protokoloa lantzen dabiltzala eta, protokoloaz galdetu dit Bilboko guraso batek.

Jaurlaritzaren webgunean irakurri dudanez, EAEn, 2024ko urtarrilean ikastetxeetan mugikorren erregulazioaren inguruan adierazi zena... [+]


Materialismo histerikoa
Besarkada

Batzuetan batbihiru bat egiten duzu, eta esan, esan behar zen lekuan, ziur dirudizu, eta amaitzean, zotinka negar egin nahi duzu. Dena bukatu denean, ekipokoen goxotan, besarkada bat eman dizu, luzea, eusten ari balitzaizu bezala.

Agian, behin, lagun uste zenuen lankide... [+]


2024-11-13 | Roser Espelt Alba
Mazzucato eta inor haserretuko ez duen industria-politika

Bost hamarkada igarota, badirudi Washingtongo Kontsentsua atzean uzten ari garela. Krisi klimatikoak eta, batez ere, Txinaren igoerak interesa berritu dute estatuak ekonomian izan beharko lukeen gidaritzan eta parte hartze aktiboan. Garai bateko austeritatearen kudeatzaileek,... [+]


Irautea

Indarkeria matxistagatik Iñigo Errejónen aurkako salaketa dela-eta, badirudi batzuk konturatu direla ezkerreko alderdi, sindikatu eta erakundeetan ere emakumeok ez gaudela gizon kideengatik biolentzia jasotzetik aske. Argi geratu da, gainera, halako egoeratan... [+]


2024-11-13 | Iñaki Barcena
Megaproiektu Turistiko Antidemokratikoa

Duela bi urte Urdaibai Guggenheim Stop! plataforma herritarra sortu zenetik, Urdaibai ez dago salgai! leloa nonahi ari gara entzuten. Joan den urriaren 19an Gernikan milaka lagun bildu ginen proiektu horri ezetza emateko eta, nire aburuz, hiru dira arrazoi nagusiak... [+]


2024-11-13 | Bea Salaberri
Moltsa mehe

Duela bi aste, Frantziako irratien finantziamendua zalantzan zen, Frantziako Kultur Ministerioak %35 apaldu nahi baitzituen elkarte irrati lokalei bideratu dirulaguntzak. Orduan, 200 bat elkarte ziren lanjerrean eta horien artean Iparraldeko Euskal Irratiak.
Azalpena... [+]


2024-11-13 | Jesús Rodríguez
Gainezka egiteko falta zen tanta

Urriaren 25a. Valentziako Meteorologia Elkarteak iragarri duenez, hurrengo astean goi geruzetako tanta hotz batek euri-erauntsiak eragin ditzake Valentzian. Egunez egun, aurreikuspenak berresten dira, eta urriaren 29an, goizeko lehen orduan, Espainiako Estatuko Meteorologia... [+]


Biharko Euskal Herria eraikitzen

Azken hamarkadotan euskalgintzan jardun izan dut, dela helduen euskalduntzean AEKn, dela hizkuntza-eskubideen defentsan Behatokian, dela euskararen normalizazioaren alde Euskalgintzaren Kontseiluan. Den-denetan egokitu zait euskalgintza edota herrigintza auzitan jartzen zutenen... [+]


2024-11-11 | Patxi Azparren
Euskal prozesu konstituziogilea

Dakigunez, Hego Euskal Herriko Independentismo Instituzionalak ibilbide-orri jakin bati ekin dio. Espainiako Estatuarekin itun berri bat sinatzea. Bide horrek zenbait aldagai ala premisa nagusi erabiltzen ditu. Hala nola: PSOE ezkerreko alderdia da; Espainiako Estatua... [+]


Meaka-Irimo herri plataformaren urtebetea

Batzuetan, mehatxua behar izaten dugu arriskuan dagoenaren garrantziaz jabetzeko. Eta mehatxu horren tamainaren araberakoa izaten da balizko erasoari erantzuteko barruan sentitzen dugun indarra. Konturatu orduko, zeure burua ikusten duzu lanean, buru-belarri, galtzeko arriskuan... [+]


Eguneraketa berriak daude