Hitzez margotutako mundu oniriko bat da Abisalia. Asier Serranoren obsesioei ateak zabaltzen dizkien eta, era berean, descensus ad inferos bidaiarako eskua luzatzen duen liburu eklektikoa. Poema edo ipuin liburua ote den sarri galdetu zaio idazleari; luzera laburreko 80 atalez eraikitako unibertso hau ipuin egituran aurkezten bada ere, idazkeran, Serrano poetaren aztarna agerikoa da. Atal bakoitza koadro batean pintaturiko mikro zati baten antzera hautematen dugu, eta apurka-apurka, presentzia fisiko handiago bat eratuz joango dira.
Inkontzientearen laino honek mundu artistiko kolektibo bat iradokitzen du, edo hura izan da ene inpresioa. Nolabait esanda, Dalíren obra batean aurki gaitezke Serranorekin. Abisalian barrena nenbilela, Dalík 1931n margotutako erlojuen koadroa etorri zait burura. T. S. Eliot ikusi dut Abisaliako zoologikoan, Adan eta Eva tximuekin hizketan. Bere Waste Land-etik (1922) iheska, zebra bidea hartuta Hiri gorrira heldu dela kontatzen ari zen. Pozik ematen zuen Cainek, Abel hil ez duelako. Aurrera eginez, Austerren In The Country of Last Things-era (1987) heldu naizela iruditu zait. Istant bateko sentsazioa izan da, José Saramagorekin itsu geratzeari buruzko hausnarketetan sartu naizenean ezabatu baita.
Imaginario pertsonalago batean, Abisalia, gure espeziearen salbaziorako ezlekua da; XXI. mendeko igande goizean “izara azpian ernalduko dugun unibertsoa” (8. orr), denboraz kanpo dagoena. Azken uholdearekin, “denborarik ez zuten izan denbora hitza bera deszifratzeko” (20. orr). Abisalian sortzen den eguzkia “lehertzear zegoen mahats ale izugarria, zeru ubel eta morean desorekan zintzilik” (97. orr) begitandu zaio bisitariari. Kram auzoan kokatzen den Lubam kalea “izen gabeko kale lokaztu geometriko ezinezkoen” artean existitzen diren toponimo bakarrak dira (60. orr).
Abisaliako unibertsoan bizi direnak ere baditugu. Hala nola, Luzio Dalio Tango, Kram auzoko urretxindorra ere deitua eta Rialdo Koddel maisuarekin amesgaiztoak dituena. Emazte itsua duen Emilard doktorea, ezagun egingo zaigun Lorelei, maitaleak, tximu bikiak, gobernadorea, arrotza, bisitaria, etab. Bakoitzak badu bere istorioa, baina zure esku, irakurle, bere mundu intimoenean barneratzea.
Atalak motz dira, baina ez nolanahi irakurtzekoak. Lasai, ongi murtxikatuz eta digestio patxadatsu bat eskaini behar zaio bakoitzari. Inkontzientearen dimentsioa aske dagoenean sar gaitezke errealitatetik edan duen mundu desitxuratuan, interpretatu beharreko ametsen munduan. Hitz batean esateko, Abisalian.
Kartografiak herri edo lurralde baten ezaugarriak baino askoz gauza gehiago adierazten dituela jakina da. Mapak eskuan konkistatu dira kontinenteak eta eraiki dira inperioak historian zehar, eta eskoadra zein kartaboiez definitu dira identitate kultural eta politikoak. Euskal... [+]
Otsailaren 23an abiatu ginen Zaragozara (Aragoi) lagun bat eta biok. Bera Haur Hezkuntzako maistra eta ni literatur dinamizatzailea. Album! elkarteak (haur eta gazte literatura argitaratzen duten argitaletxe independenteak biltzen dituen egitura) antolatutako ikastaroak gure... [+]
Konturatu orduko apirila joan da, bere intentsitate eta kolore guztiekin. Egun beroak, epelak eta hotzak utzi dizkigu. Ostadarra eta izotza. Euri jasak eta bero sapa. Jaio berri diren arkume apurrak belardian dabiltzan bitartean, labanak eten egin du bizitza eman duten hiru... [+]
Martxoaren amaieran Donostiara etorri zen Amador Fernández-Savater bere liburu berria aurkeztera: Capitalismo libidinal [Kapitalismo libidinala]. Bisita labur batek mami handia izan dezake. Madrilera itzuli aurretik elkarrizketatu genuen, harilkatuz politika,... [+]
Ramon Oleagak eta Jose Mari Esparzak egina, 300 mapa dakartza Imago Vasconiae izeneko bildumak eta Interneten ere kontsultagarri dago. Euskal Herriaren historiaren bilakaera irudikatzeko eta "ikerketarako jatorrizko materiala izateko" ezinbesteko tresna sortu dute... [+]
Jose Mari Esparza idazle, editore eta ekintzaile menderaezinak bere lanerako txokoan hartu gaitu, Altaffaylla Kultur Elkartea eta Txalaparta argitaletxearen sorlekuan, liburuz inguraturik. Gaztetan 20 urtez aritu zen Luzuriagaren Tafallako fabrikan lanean eta orain berriki... [+]
Abenduaren 1ean inauguratuko dute Gasteizko Alde Zaharrean Eva Forest Liburutopia kafe-liburudenda. Proiektua “pentsamenduaren eta kulturaren hedapen eta gozamenerako topalekua” izatea nahi dute bere bultzatzaileek. Hilabeteko programazioa aurkeztu dute jada... [+]
Akelarre saiakera argitaratu zuen 2021ean, eta, iaz, berriz, perla urregorrizko bat: Elurzuriren hiru heriotzak. Grimm anaien ipuin ezaguna berridatzi zuen, eskuizkriburik zaharrena abiapuntu harturik, Grezia zaharreraino joanez, eta Elurzuriren istorioko zenbait elementuri... [+]
Euskal idazle eta irakurleentzat sortutako sare sozial libre berria da Paperjale.eus. Irakurritako liburuak erregistratzeko aukera ematen du, puntuatu, kritikak eta iruzkinak egin… Abaraskak sortu du, software librea, euskara eta Fedibertsoa sustatzen dituen taldeak. Ez... [+]
Zer eta zertarako da espetxea? Zer zigor kodea? Zeri esaten diogu birgizarteratze? Kartzelak present dituen herri honetan, nago gutxi hitz egiten dela beronen eraginaz eta zigorraren kulturaz. Milaka herritarren errealitatea dena, hormez kanpoko errealitatetik hain urrun. Preso... [+]