Euskal prentsa aldarrikatzeko talaia 80ko hamarkadan
Bi hamarkadako etenaldiaren ondoren aurten berriz ospatuko da Argia Eguna, Usurbilen irailaren 27an. 1982an egin zen lehen aldiz, astekaria herritarrengana hurbiltzeko eta euskal prentsaren beharra aldarrikatzeko.
Irailaren 27an zita garrantzitsua duzu argiazale, Usurbilen: Argia Eguna ospatuko dugu eduki bete ekitaldiz eta festa giroan. Oso bestelako garaian eta asmoz berrituta helduko diogu erronkari, baina 80ko hamarkadako Argia Egunen xede berarekin: gure proiektu komunikatiboa herritarrekin konpartitzea.
Argia Eguna egiteko ideia ez da herenegungoa. Donostian argitaratzen zen Argian –ez nahastu astekari honen arbaso den Iruñeko kaputxinoen Zeruko Argiarekin– irakurle batek aldizkari hori sortu zen egunari “Argia Eguna” deitzea proposatu zuen 1932an: “Azken urte abetan, jai beri asko sortu dira. Zuaitz eguna, aurezki eguna, idazti eguna, aberi eguna… Ondo ez derizkiozu?”.
Mende erdi eta diktadura bat geroago, 1982an, halako egun bat antolatzeko beharra ikusi zen. Agian 1981ean Donostiako Balda pilotalekuan egindako 1.000 lagunentzako bazkariaren arrakastak hauspotuta, baina batez ere euskal prentsaren egoera prekarioak bultzatuta, ekin zitzaion Argia Egunari.
Frankismo ostean, ia erabat gazteleraz aritzen ziren aldizkari eta egunkari abertzaleen sorrerak euskarazko aldizkariak kolpatu zituen. Anaitasuna 1982an itxi behar izan zuten arazo ekonomikoek bultzatuta, eta zerutiar izateari utzi zion Argia berriak ere neguko lorea zirudien. Baina hainbaten esfortzuari eta askoren laguntzari esker iraun zuen.
Urte hartako azaroaren 28an mahaiak jarri zituzten hainbat auzo eta herritan aleak saldu eta harpidetzak egiteko. Hurrengo urteetan Argia Egunak gero eta indar handiagoa hartu zuen. 1984an Astigarragan bazkaria eta arratsalde-pasa antolatu zuten bertsolari eta gaiteroekin. Bertso paper sariketa ere egiten hasi ziren. 1986an 180 mahai zenbatu zituzten Euskal Herri osoan, 1987an jadanik 300 baino gehiago ziren, herrietako euskaltzaleen laguntzaz jarriak. Astekariaz gain, Euskal Kulturaren Urtekaria, Txisteka-Misteka kasetea, egutegia eta beste hainbat produktu izaten ziren salgai.
80ko hamarkadan euskal prentsa bi aldagairen inguruan zentratu zen. Batetik, Eusko Jaurlaritzari diru-laguntzak igotzeko eskatu zitzaion behin eta berriz, “komunikabide diglosikoen porrota” argudiatuta. Bestetik, euskarazko egunkaria sortzeko abagunea gero eta errealagoa zen –Argiak hamarkada osoan metatutako esperientzia eta baliabideak Euskaldunon Egunkaria sortzeko erabili ziren–. 1989an Argia Egunak Euskal prentsaren eguna leloa zeraman. Urte horretan banatu ziren lehen aldiz Argia Sariak eta pixkanaka astekariaren urteroko zita nagusi bilakatu ziren.
Azkeneko Argia Eguna 1992an egin zen. Bi astez luzatu zen, Donibane Lohizunen astebete geroago egin baitzen. Euskal Kulturaren Urtekariaren 5.000 ale saldu ziren eta egutegia agortu egin zen. Goizuetan Amaia Zubiria, Txomin Artola eta Ortzi taldeak 500 lagun bildu zituzten, Gasteizen bertso saio bikaina egin zen, Oiartzunen haurrentzako egun-pasa…
22 urteren ondoren, Argiak euskal jendarteko sarea aktibatu nahi du berriz ere, ospatzeko eta laguntza jasotzeko premia bera baita atzokoa eta gaurkoa.
Zorionez, ARGIAn badugu txoko hau eta probestu nahiko genuke pasa berri den urriaren 7an Gasteizko Argia Eguna aurrera atera zedin modu batera edo bestera lagundu diguten guztiei eskerrak emateko. Euskaldunok hitz gutxikoak omen gara, eta eskerrak ematea ere asko kostatzen omen... [+]
Ospatu dugu Gasteizen Argia Eguna. Kataluniako anabasa guztiaren erdian, buruak ekarri ditugu gurera, eta laugarren urtez Argia Jendearekin gozatzeko aukera izan dugu Arabako hiriburuan.
Urriaren 7an Gasteizen ospatu genuen Argia Eguna hango eragiel eta lagunekin elkarlanean eta komunitate osoa bilduta, kazetaritza independentea babesteko helburuz. Hemen egunak utzitakoa iruditan.
Ospatu dugu Gasteizen Argia Eguna. Kataluniako anabasa guztiaren erdian, buruak ekarri ditugu gurera, eta laugarren urtez Argia Jendearekin gozatzeko aukera izan dugu Arabako hiriburuan.
Argia Eguna egin dugu Gasteizen. Jaiaren laugarren edizioa izan da 2014an berreskuratu genuenetik, eta hiriburu batera gatozen lehen aldia, aurrekoetan Usurbil, Oñati eta Ondarroan izan eta gero. Alde Zaharreko Landatxo kiroldegian hasi da festa, arratsaldean Gaztetxera... [+]
Mimo handiz aukeratu du Argia aldizkariko lantaldeak urriaren 7an ospatuko duten Argia Egunaren kokalekua; Arabako hiriburuari egokitu zaio, "oso fuerte" dagoelako.
2014ko udaberriko egunen bat, ARGIAren egoitzan. Irailean egitekoa den Argia Egunerako prestatze lanak hasiak dira jada, eta norbaitek ideia dakar: ikusi du nortasun agiri arrotzen jaurtiketa antolatu dutela Kataluniako halako herrian, errekor “ofiziala” eta guzti... [+]
Lerrook idazten ari naizela oraindik urriaren 1a igaro gabe badago ere, dagoeneko imajinatzen ditut zu, irakurle, hitz hauek leitzen ari zaren egun horretan aldizkari eta egunkariek botako dituzten lerro-buruak. Aukera posible guztiak irudikatzea ez dakit erraza den, baina nire... [+]
Haur eta helduentzako jolas hezitzaileek hartuko dute kalea aurten ere Argia Egunean, larunbat honetan bertan Gasteizko alde zaharrean. Eguerdiko 12etan ekingo diegu: batetik, jolas kooperatiboak (Etxauri plazan edo Landatxo gunean), bereziki 6-10 urte bitartekoak buruan, eta... [+]
Gasteizko tour politikoak elkarri lotuta dauden garai eta agertokiak ditu ardatz, nola Lauaxeta-ren fusilatzea edo 1976ko langile sarraskia. Herri-tresnatzat dute ibilbidea Martxoak 3 elkartekoek, Frankismoaren krimenak desitxuratzeko “estatu estrategiaren” aurrean... [+]
Urriaren 7ko herri bazkarian bertako jaki ekologikoekin osatutako menua izango da aukeran Gasteizko Landatxo kirol gunean; eta kafearen ostean Mirari Martiarenaren monologo umoretsua. Erreserbatu tokia lehenbailehen.
ARGIA Eguneko goizeko egitarauan zita garrantzitsu bat izango duzu: Gasteiz borrokalari eta euskalduna ezagutzeko ibilbide gidatuak. Eman izena eta hartu parte kalea oroimenarentzat konkistatzeko operazioan.
Gasteizko tour politikoak elkarri lotuta dauden garai eta agertokiak ditu ardatz, nola Lauaxeta-ren fusilatzea edo 1976ko langile sarraskia. Herri-tresnatzat dute ibilbidea Martxoak 3 elkartekoek, Frankismoaren krimenak desitxuratzeko “estatu estrategiaren” aurrean... [+]