San Joan suaren bueltan gauza zaharrak erretzea eta asmo berriak sutzea maite izan dut beti. Aurtengo suaren bueltan ere izan ziren adio esan eta agurtu beharrekoak. Besteren artean, Argia aldizkari honexetarako egin izan ditudan Zirta hauek.
Urtebete pasatxoz aritu naiz leiho honetatik zuei begira eta zuei hizketan, baina heldu da akabera eta hauxe da despedida. “Hemen su horren bueltan dantzan gabiltza” eman zion bertsoari amaiera Amets Arzallusek 2009ko Euskal Herriko Bertso Finalean sua gaitzat eman ziotenean. Bertsoa zen orduko hartan sua eta bertsozaleak suaren bueltakoak. Zuek eta ni ere su honen bueltan aritu gara, idatzizko su honen bueltan. Eskerrik asko horregatik. Zuentzat idazteak gozoki behartu nau zeresana nire barruan bilatzera eta aurkitzera. Nire buruarekin hitz egiteko tresna izan zarete. Baina aitor dezadan, sarritan, iruzkingile lan honetan zeresanik gabe aurkitu naizela, nola aurkitzen naizen, askotan, bizitzan zeresanik gabe. Heldu da ordua, hortaz, beste batek leku hau har dezan eta enbor eta adar berriz egindako suz argi ditzan zuen gogamenak. Saiatu naiz nire barruetatik zuenganaino iristen, nire gogoan sortutako sutxoa zuen laguntzaz ahalik bizien manten zedin. Zuek gabe ez legoke surik. Baina nor dago, egon da suaren bestaldean? Irakurle ezagunak, ezezagunak, lagunak: biluztu izanaren sentipen ederrarekin agurtzen naiz.
Boris Vian poeta frantsesak Je voudrais pas crever liburuan badu J'aimerais izeneko poema. Catherine François-ek gaztelerara egindako itzulpena maite dut, memoriaz ikasi eta kantatzeko aproposa baita berauxe: “Yo quisiera/ Yo quisiera/ ser un poeta de altura/ que la gente/ de cultura/ por las nubes me pusiera/ lo que pasa/ es que paso/ de terminar sepultado/ entre papeles y libros/ tanto me importan los vivos/ que no me deja contento/ hacer rimas con el viento”.
Ez dakit zenbateraino ote den ezagun idazle jende batek zer sentimendu kontrajarriri aurre egin behar izaten dion inoizka. Bizitzeko ekintzaren parez pare, idaztearen antzutasuna sentitu izan dugunok galderaz betetako motxila eraman ohi dugu gainean (idaztearen zertarakoaz, idaztearen zergatiaz, idazlearen funtzioaz...). Baiki, bizitza garaile irteten da beti, eta idaztearen beharra (plazertzat erdiestera iritsi ez garenontzat) alde batera geratzen aldi baterako.
Maialen Lujanbiok arestian aipatutako 2009ko Euskal Herriko Bertso Finalean Amets Arzallusi jarritako suaren gai berberari erantzun behar izan zion. Emandako erantzuna hauxe izan zen: “Hura asmakizuna/homo habilisena/bazun intentzioa/ bazuen sena/bi harrik elkar jota/txispa bat aurrena/asmakizun haundina/mendetan barrena/sua da problema/zenbait basorena/edo jaki dena/berotzen duena/eta bi begiradek/sortzen dutena”.
Maialenek sentiarazi zigun emozio horrexekin agurtu nahi zintuzketet. Hitz idatzizko suaren bueltan ibili ostean, aurrez aurreko begiraden suez bizitzera banoa. Hortik zehar ikusiko dugu elkar, hortik zehar sortuko dira begirada berriak eta su berriak. Zuekin hazi naiz urte honetan, ibilian haziz. Eskerrik asko. Nire bihotz, bizipen eta sentipenak joan dira zuengana. Elkartzen gaituen hitzezko ezleku irreal honetan aritu gara dantzan, idaztearen eta jasotzearen denbora ezberdinetan bai, baina baturik, nolabait. Izan ongi eta laster arte.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gaur egungo ezker mugimenduaren zati handi batek, intuitiboki bada ere, eskala txikiko nekazaritza aldarrikatzen du zalantza askorik izan gabe. Hala ere, txikitasunaren aldarrikapen horrek baditu bere kontraesanak: tamaina txikiko ustiategi batek, definizioz, ezingo du elikagai... [+]
Eusko Jaurlaritza berriko bozeramaile Maria Ubarretxenak lehenengo elkarrizketa Euskadi Irratiari eman zion. Solasaldian asmoez jardun zuen, kontu orokorrak adierazi zituen, ezinbestean, gobernua martxan jarri berri zegoelako. Adeitsua izan zen tonua kazetari eta eledunaren... [+]
Kapitalismoak sortutako krisi ekosoziala ondoez globala ari da eragiten planeta osoan. Baliabide material eta energetikoen "gailurrek", hazkunderako eta metaketarako mugak ezarriz, natura eta gizartearen arteko desorekak ekartzen dituzte. Estraktibismoaren gurpil... [+]
Ikasle batek erran zidan, behin, testu bat aztertzen ari ginela: “Pertsonaia eri da: geldi-geldia pentsaketa ari da bere buruan”. Bistan dena, erranaldi horrekin, gaizki adierazi zuen gogoan zuen iruzkina, erran nahi baitzuen pertsonaiaren ezontsa nabari zela haren... [+]
Zerbaiti edo norbaiti agur esatea abandonuarekin, amaierarekin eta, azken batean, dolu-prozesuarekin lotutako ekintza izan ohi da. Seguru noizbait esango zenutela –edo norbaiti entzungo zeniotela– “ez zaizkit agurrak gustatzen” esaldi tipiko eta topikoa... [+]
Euskara, eremu digitala den itsasoan ezagutzara eta harremanetara abiatzeko portua da. Adimen artifizialarekin, portu horretatik mundu osoarekin euskaraz harremanetan jartzeko aukera ematen dela dirudi. Euskararen automatizazioa laguntza ederra da belaunaldi berriekin euskal... [+]
Ordenagailua itxi, txankletak jantzi, eguzki-kremaz laztandu. Nora zoaz oporretan? Oporrak egitea nonbaitera joatea dela normalizatu dugu, deskantsuak distantzia behar duelako, diogu. Eta bidaia egitean, turista bilakatuko gara, izendapen aldaketak deserosotasun bat sortzen... [+]
Usainak keinuren bat eskatzen zuen, baina berak egin ez zuenez (ezin zitekeenez beste usainik espero), besteok ere ez. “Ez, ez, ez daude denak. Bizirik dirautenen atalik ez dago, ez dut inor bizirik utzi, adibidez, ezpainik gabe (ikusi dituzue? Horiek perfektuak iruditzen... [+]