Gure esku ote?
Giza eskubideak. Konponbidea. Bakea. Horiexek aurtengo urtarrilaren 11ko manifestazio handiaren lemak; Bilbon. Martxoan, Bakerako Foruma egin zen Baionan. “Prozesua bide onean doa” esan zuen Brian Currinek. Ekainean jende nasaia bildu zen Baionan, Bake Bidearen “Ni ere banoa!” lemapean. Lehentxeago, Durango eta Iruñea lotu zituen giza katea ekimen oso adierazgarria izan zen. Aro berriak “gure esku dago” leman hartu du funtsa.
Bestelako aldarrikapenak ere badira Euskal Herrian, lan, kultura eta gizarte eremuetan. Funtsezkoak denak. Edonola ere, “normalizazio politikoa” finkatzeak –biktimen, presoen eta iheslarien egoerak konpontzeak– lehentasuna hartu behar du jendartearen normalizazio bidean.
Europako hauteskundeak –Estatua gobernatu duten PSOEren eta PPren ahulezia agertu dutenak– eta Felipe VI. erregearen izendapena ere oso esanguratsuak izan dira. 40 urteko diktadura frankistaren eta 40 urteko “demokrazia juankarlista”ren ostean, trantsizio berrian gaude. Bai ote? 1975-80 urteetako trantsizio trauskila, aro berrian taxuz gauzatu al liteke?
Aro berriaren aldeko premisak: Europan gaude. Kataluniak hartu duen bidea seinalagarria da, baita Eskoziako prozesua ere. Estatuan Podemos eratu da. Ahal Dugu hego euskal lurraldeetan. Euskal Herrian, Gure Esku Dago, Idiazabalen jaiotako ekimena, Goierrira hedatua, Euskal Herrian zabaltzen joan nahi duen filosofia da.
Trantsizio berrian gauzatu daitekeena ordea, ez dago herritarron ahalmenaren arabera soilik. Aipatu bi herrialdeetan gertatuko denak euskal burujabetasunera bidean eraginen du. Augurio bat: Europaren eta estatuen egiturak aldatzeko beste 30 urte behar badugu, malo! Statu quo zaharra berrituko ez den seinale –bigarren trantsizioari ere bosturteko epea antzematen diot–.
Gure Esku Dagoren ahalmena datorren udazkenaz gero antzemanen da. Garai zailetan “lehiatu” beharko du: datozen urteetako herri eta foru hauteskundeetan (Nafarroako Parlamentukoa barne), Eusko Legebiltzarreko eta Espainiako Kongresuko bozen artean.
Nafarroako norabide politikoa gakoa da Hegoaldearen geroan. Iparraldekoa, berriz, motelago doa. Alta, Hegoaldean ez bezala, paradoxikoki, tokiko indar politiko sozialen –abertzaleak izan edo ez– noranzko bidea urratuago dago jendartearena baino.
“Gure esku dago” berealdiko lema begitandu zait. Hala ere, fenomeno sozial berriak abertzaletasun klasikoaren mugak gainditu beharko ditu, bere xedeak lortuko baditu. Hots, giza eskubideen funtsa bere egiteaz gain, sostengatzaileek barneratu beharko dute lemaren funtsa ez dagokiola ez lurraldetasunaren, ez estatuaren ez independentziaren nahiari. “Gure esku dago” norbanakoak erabakitzeko daukan eskubidean datza. Gure Esku Dagoren “arrakasta” azken 30 urteetan abertzaletasunak nozitu duen ezker abertzalearen abangoardia politikoaren eta EAJren anbiguotasunaren sindrometik askatuko den araberakoa izanen da.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]
Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]
Loti ederra eta errauskinaren irudia izan du hizpide aurtengo Feministaldian Irene Coulon-en hitzaldiak. Loaren ideia kulturalak zartatu ditu, loaldia ere maskulinizatua dugula argituta. Loaren irakaspen (kultural) asko barneratuak ditugu, eta gorputz feminizatuan edertasunaren... [+]
Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]
Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]
Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]
Ekintzailetza modan dago. Kontzeptuak indarra hartu du eta hiztegi ekonomikotik askoz harago zabaldu da. Just do it: egizu, besterik gabe. Baina ez dezagun ahaztu: propagandaren mundutik dator leloa. Erosle-ekintzaile aktiboak izatea ote da hitzaren mozorroa? Egungo enpresariek... [+]
Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]
EHBaik Autonomia estatutu baterako proposamena prestatu du, gure nazioaren burujabetza osorako bidean etapa gisa.
Segur aski, gutariko gehienek jada erosiak dituzte, han eta hemen, Eguberrikari banatzeko opariak. Olentzeroren bisita gautar hori hitzordu handia baita, bereziki haurrentzat. Denak prestatzen dira urteko garai emankor horretarako: Bilbo sutan agertzen da, Gasteiz, Iruña... [+]
Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.
Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]
Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]