Muga berdeen magalean

  • Zazpi herrik ukitzen dituzte haren lurrak, baina bere udalerriak ez. Tolosako auzoa izan arren, ez baitu harekin inongo harreman geografikorik. Horregatik, kolorez aldatzen diren mugetara lotu da Bedaio, marroi udazkenean, berde udaberrian. Mendien itzalpean edota Artubiko gainean, ozen diote auzo izena eduki arren herri izaera dutela.

Ikuspegia Arritzagako bidegurutzetik.
Ikuspegia Arritzagako bidegurutzetik.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Alegiatik Amezketa alderantz doan errepidean ezkerretara jota hartuko dugu Bedaiora eramango gaituen bidea. Ugarten barna gorantz segituko dugu, parez pare Balerdi mendia zelatan dugula. Bidegurutzetik zazpi kilometrora dago gure ibilbidearen hasierako puntua, baina aurretik bidean geldialdi pare bat egitea komeni zaigu, mendetan zehar iraun duten altxorrak baititugu esperoan.

Errepidearen ezkerreko aldean, gure arreta erakarriko du antzinako baserri batek. Egurrezko habez eta oholez osatutako aurrealdeak agerian uzten du Zugasti Barrena eraikin historikoa dela. Arkitektura tradizionaleko baserria da, eta diotenez, Bedaioko lehenengo eraikinetako bat.

Gurbil Haundi

Errepidera itzuli eta aurrera egingo dugu bidean. Arretaz gidatzea komeni da Gurbil Haundi baserriko seinalea ikusi arte. Ezkerretara egin eta bidexkatik iritsiko gara Gipuzkoako baserririk handienetakoen artean katalogatua izan denera. Haren ezaugarririk bereziena ikusi nahi badugu bidean pixka bat gorantz egin beharko genuke. Goiko ikuspegi horretatik argi agertuko zaizkigu baserriaren lauki forma eta erdiko patioa. Historian hainbat erabilera izan ditu eraikinak, baina batez ere garai batean kartzela izan zelako da ezaguna. Nafarroa eta Gipuzkoa arteko pasabidean dagoenez, karlisten gerra garaian kuartel bezala ere funtzionatu omen zuen.

Baserri bidean atzera egin eta errepidera itzuliko gara. Minutu gutxiren buruan iritsiko gara Bedaio Goikora. Aralarko Parke Naturaleko sarrerako kartelak egin digu ongi etorria. Mendiko oinetakoak jartzeko garaia heldu da orain, Artubira (1.254 m) igotzea baita mendizaleei egingo diegun proposamena. Agerikoa da bedaiotarrek maite dutela Aralarko tontor hori, Tolosako punturik garaiena. Bedaiori azken hogei urteetan bizia eman dion kultur elkarteak ere horixe du izena. Auzolanaren bidez, herri izaera hori indartu dute eta horren adibide dira antolatzen dituzten ekitaldiak: Mendi eta BTT proba, Zaldi Raid-a eta ingurutxoa, besteak beste.

Artubirantz

Lokarriak lotu ondotik, txanpon batzuk poltsikoan hartzea hoberena. Kukuaren kantua bidelagun izaten da txoko hauetan. Eliza ezkerretara, ondoan Abaetxe jatetxea eta frontoia ditugu. Frontoiaren parean, ezkerreko aldean seinale batek erakusten digu Artubirako bidea. Lerro zuri-horiak (GI-112) izango ditugu gidari. 25 minutu ondoren bidea bitan banatzen da. Ezkerrekoa da guk hartu beharrekoa, metalezko langa duena.

Segidan, pagadi eder batera iritsiko gara eta pixkanaka altuera hartuko dugu. Bidegurutze batera eramango gaitu bideak eta bertako seinalean Plazegiko iturria eta Bedaio irakur ditzakegu. Langa pasa eta iturri ederrean ase dezakegu egarria. Dena den, okerreko biderik ez hartzeko hoberena atzera egin eta seinalea dagoen tokira itzultzea da. Bertan seinalea parez pare dugularik eskuinerantz jo behar dugu.

Txindokiren deia

Hemendik aurrera gidariz aldatu eta marra zuri-gorriek seinalatuko digute bidea. Ttirriki-ttarraka 40 minutuz aurrerantz egingo dugu. Ibilbidearen zatirik xamurrenetakoa dugu hau, bideak lautadak zeharkatu eta zenbaitetan beherantz ere egiten du Larrondora iritsi aurretik. Indarrak berreskuratzeko leku aproposa da Kalekuko iturria. Lerro zuri-gorriak berriz topatu eta eskuinerantz joko dugu bidegurutze batera iritsi arte. Txindoki dugu aurrez aurre, kukuka eginaz. Hainbat ibilbide lotzen dira puntu honetan, eta guk Arritzagarako bidea hartuko dugu.

Igoera gogor xamar baten ondotik, Arangoen bordara iritsiko gara. Aurrera segitu eta arantzadun hesia ikusiko dugu. Bide nagusiak Arritzagara garamatza baina guk mendebalderantz jo eta hesiaren albotik jarraitu behar dugu. Lurzorua bera ere aldatuz doala sumatuko dugu, Balerdi inguruan ohikoa den harkaitza ugaritzen baita. Helmuga hurbil dagoen seinale. 40 minuturen ondoren, Artubiko gutunontzira iritsiko gara. Abaetxe jatetxean ongi irabazia dugu otordua. Etorritako bide beretik goaz bueltan txoko lasai bezain bizira, muga berdeetan barna.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Gipuzkoa
Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


Bilgune Feministak Iratxe Sorzabal babestu du
“Indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urtez luzez estatuek babestua”

Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]


Amaia Portugal. Entzule pribilegiatuaren berriemaile
“Bruselan kazetariak oso ohituta daude hizkuntza asko entzuten, ez diote euskarari arretarik ematen”

Urtea baino gehiago da Olatz Simonek –EITBko berriemailea Parisen, garaian–, orrialde hauetan bertan ohartarazi zigunetik Bruselak kazetariari lanbideaz erakusten dionaz. Eta halaxe joan gatzaizkio galdezka Amaia Portugali. Bruselan gure irrati publikoak duen... [+]


2025-03-04 | ARGIA
Euskaraz egiteko eskatzeagatik Tolosan EHEko kide bati eraso egin diotela salatu dute

Euskal Herrian Euskarazen arabera, Tolosako tren geltokiko segurtasun agente batek eraso egin zion militante bati, agenteari euskaraz hitz egiteko eskatu ziolako. Tolosako alkateak "kezka" adierazi du eta azalpenak eskatuko dituela jakinarazi.


2025-03-04 | Irutxuloko Hitza
Donostiako metroaren lanetako gainkostua argitzeko eskatuko du EH Bilduk

Satorralaia plataformak Donostiako Metroaren Mirakontxa-Easo zatiko lanek “%164ko gainkostua” izan dutela salatu zuen joan den astean, eta, horren harira, EH Bilduk gainkostu hori argitzeko eskatu du, Eusko Legebiltzarrean erregistratutako galdera sorta baten bidez.


Erabat doan izango da Hondarribian euskara ikastea

EH Bilduk sustatuta, Hondarribiako udalak euskara sustatzeko diru-laguntzetan aldaketak egin eta laguntza-lerro berri bat sortu du. Horri esker, erabat doakoak izango dira euskalduntze ikastaroak, besteak beste.


Odon Elorzak Donostiako San Bartolomeko merkataritza zentroaren kontrako plataforma aurkeztu du

Donostiako alkate ohiak webgune bat sortu du, eta plataformarekin bat egiteko eskatu die herritarrei.


Zupiriak ukatu egin du ertzainek “indarra modu desegokian” erabili zutenik Ágredoren aurka

31 urteko emakume kolonbiarra osasun zentrora eraman ordez ertzain etxera eramatean agenteek "akatsa" egin zutela aitortu du Segurtasun sailburuak, baina azpimarratu du ez zuela "jipoirik" jaso.


Txapa Irratia bere 40. urteurreneko ospakizunetan murgilduta dabil

Egitarau mardula prestatu dute Bergarako irrati libreko kideek: musika, literatura eta tailerrak. Besteren artean, martxoaren 29an Txapa Eguna egingo dute.


Eredu inspiratzaileak martxan jartzera animatu ditu Antzuolako ikasleak Fenando Valladares biologoak

Nola azaldu 10-12 urteko ikasleei bioaniztasunaren galerak eta klima aldaketaren ondorioek duten larritasuna, “ez dago ezer egiterik” ideia alboratu eta planetaren alde elkarrekin zer egin dezakegun gogoetatzeko? Fernando Valladares biologoak hainbat gako eman dizkie... [+]


Donostiako metroko Mirakontxa-Easo zatiaren lanek %164ko gainkostua dutela salatu dute

Satorralaia plataformak eman du gainkostuaren berri, informazioa Jaurlaritzari eskatutako txosten batetik aterata. Donostiako metroaren Mirakontxa-Easo zatiaren lanak 53 milioi eurotan esleitu ziren, eta egungo aurrekontua 139,4 milioi eurokoa da. Donostiako metro-pasantearen... [+]


M8an faxismoaren kontra eta aliantza feministen alde egingo du Euskal Herriko Mugimendu Feministak

Martxoaren 8an kalera ateratzera deitu ditu herritarrak mugimendu feministak, "desberdinkeriek bere horretan" dirautelako. Zapalkuntza mekanismo berriak agertu direla salatu dute, eta feminismoa "ezkerreko borroken erdigunera" eramateko beharra aldarrikatu.


2025-02-25 | Angula Berria
Iratxe Sorzabal preso politikoaren absoluzioa eskatu dute Irunen

Iratxeren Bidasoaldeko Lagunak ekimenak deituta, dozenaka lagun kalera atera ziren atzo Iratxe Sorzabal preso politiko irundarraren absoluzioa eskatzeko eta behingoz etxera ekartzeko, torturak salatzeaz gain.


Ágredok epailearen aurrean deklaratu du astelehenean, eta Zupiriak asteazkenean egingo du agerraldia legebiltzarrean

Karen Daniela Ágredok dioenez, zortzi bat ordu eman zituen ziegako zoruan etzanda Ertzaintzak ospitalera eraman aurretik. Segurtasun sailburu Bingen Zupiriak berak eskatu du Eusko Legebiltzarrean agerraldia egitea.


Eguneraketa berriak daude