Amonaren etxera basoan barrena
Antony Browne::Basoan barrena
Pamiela-Kalandraka, 2013
Itzulpena::Manu Lopez gaseni
Haurrentzat, eta hain haur ez direnentzat ere, eginiko liburu interesgarri eta apartak direla eta, egin zen ezagun Anthony Browne. Ezagunak dira hark eginiko gorilak, bai eta Urdeburuak bezalako lanak gure artean. Oraingoan, berriz, 2004an sorturiko Basoan barrena plazaratu da euskal irakurleen gozamenerako.
Liburuaren azala eta kontrazala hartzen dituen irudi barnean daude egilearen izena eta lanaren izenburua; azken hau txartel bat irudikatuz eta norabide bat, basoan barrenera doan bidea, markatuz. Zuri-beltzezko irudi horretan mutiko bat ageri zaigu koloretan, saski bat eskuetan basoan barneratzen ari den mutiko bakarti eta aurpegi gabea.
“Gau batean hots izugarri batek esnatu ninduen” esaldiarekin ekiten dio egileak lanari, eta eskuineko orrian tximista ikaragarria ikus dezakegu leihotik at. Koloretako mundu batean protagonista, eta honen ohea, zuri-beltzean ageri zaizkigu. Brownek koloreen erabilera hori egin du liburu guztian zehar; irakurlearengan arreta toki, pertsonaia, giro batzuetara erakarriz. Ekaitzaren hurrengo egunsentian aitaren hutsunea nabari da istorioa kontatzen duen mutikoaren etxean; ama eta mutikoa, serio, adierazpenik gabeko aurpegia dutelarik, ageri dira aitaren aulki hutsa nabarmentzen den irudian. Eta aitaren hutsune hori, gabezia hori, izango da istorioko gakoetako bat.
Bestea 9. orrian dugu: “Hurrengo egunean, amak amonari gozopil bat eramatea eskatu zidan, amona gaixorik baitzegoen”, eta esaldi hori irakurtzean denoi datorkigu burura Perrault eta Grimm anaien Txanogorritxu ezaguna. Eta hain zuzen ipuin horri erreferentzia eginez, “bi bide daude amonaren etxera iristeko: luzeena, azkengabea dena; eta basoan zeharreko bidezidorra. ‘Ez joan basoan barrena’, esan zidan amak’. Joan zaitez bide luzeenetik’. Baina egun hartan, lehen aldiz, lasterbidea aukeratu nuen. Lehenbailehen etxeratu nahi nuen, aita itzultzen bazen ere.”
Brownek ederki islatzen du basoaren izpiritu beldurgarria, misterioa, ikara… hainbat herri ipuinen erreferentzia zuzenez eta zeharkakoez osatuz irudiak, eta basoari berari ere bizia emanez. Giro horrek mailarik gorenena lortzen du beroki gorri bat ikusi eta janzterakoan: “Jantzi bezain laster beldurra sentitzen hasi nintzen. Zerbait jarraika nuela sentitzen nuen. Orduan amonak otso gaizto bati buruz kontatu ohi zidan istorio bat gogoratu nuen”.
Argumentuaren korapiloa, edo korapiloak esan beharko genuke, bidaiaz gain aitaren desagerpena ere badagoelako, oso lortuak dira. Liburuan zehar pilatzen joan den tentsio guztiak amaiera du amonaren etxean, eta are amaiera ederragoa etxera itzultzean.
Irudiak hitzak baino askoz indar handiagoa du amaiera horretan, eta lehen pertsonan kontaturiko istorio honetan, lehen pertsonaren begiekin ikusten ditugun irudi hauetan, gu geu ere besarkatu behar gaituztela ematen du, baina hori nola, nork eta zergatik den jakiteko liburua begiratu, merezi du eta (behin baino gehiagotan irakurtzea ere).
Irati Aizpurua Alquezar abokatuak zuhurtziaz erantzun ditu ARGIAren galderak, eta testuinguru juridikoa eman digu, Debako udal liburutegian gertatzen denaren inguruan. Elkarrizketa zabal batean berriki kontatu dugunez, 2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]
2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur liburutegian egotea, eta 2-6 urtekoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute egon. Hogei urtez horrela funtzionatu duen ageriko diskriminazioa buka dadila eskatzeko ama talde bat elkartu denean, ezetz erantzun die udal gobernuak... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]
Esloveniako eskoletan izan duen arrakastari tiraka, Alberdania argitaletxeak Euskal Herriko ikastetxeetara ekarri du Joko Ona Denontzat irakurketa-lehiaketa: DBHko ikasleek “kalitate handiko liburuak” irakurriko dituzte taldeka, eta avatarra aukeratuta, horiei... [+]
Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira haurrentzako liburua modu berezian aurkeztu du ARGIAk, Donostian. Haur eta guraso ugari bildu ziren Gorka Bereziartua eta Adur Larrearen ipuinaren bueltan, eta festarako, dantzarako, ipuinak kontatzeko eta maskarak marrazteko tartea... [+]
Donostiako Gros auzoko erraldoi eta buruhandien konpartsak giroturiko kalejira eta dantza izango ditu lagun, ostiral honetan ARGIAk antolatu duen liburu aurkezpenak: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira aurkeztuko dute Gorka Bereziartua eta Adur Larrea egileek.
"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]
Saran egingo da urriaren 11 eta 12an, eta aurtengoa laugarren edizioa izango da.
"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa.
Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]
Liburu honetara hurbiltzen denak lehenbizi G. Mabire-ren irudiekin egingo du topo. Komikiaren estiloko irudiak dira, trazu oso zehatzak eta kolore bizikoak, pertsonaiak eta egoerak erraz interpretatzen laguntzen dituztenak. Irudi horiek testuarekin bat datoz: laburra eta zehatza... [+]
Irakurtzen al dute –eta irakurritakoa ongi ulertzen al dute– haur eta gazteek? Eta helduok? Eskolan zein tarte eskaintzen zaio irakurketari eta literaturari? Nola prestatzen da ikasleei eskaintzen zaien liburu zerrenda eta nolako liburutegiak dituzte ikastetxeek,... [+]