Bihotza babesteko, zaindu birikak
Ez baduzu arnasa ondo hartzen, bihotzak odol gehiago ponpatu beharra dauka gorputzera behar adina oxigeno helarazteko, eta gain-esfortzu horrek ordaina ekarriko dizu epe ertain edo luzera.
Birika osasuntsuak ezinbestekoak dira ondo arnasteko, baina baita zure gorputz osoa sasoian mantentzeko ere. Behar bezala arnasteak gorputzean zehar zirkulatzen duen odola oxigenoz betea joango dela esan nahi baitu, eta horrek bihotzaren lana erraztu eta gainerako organo guztien funtzionamendua hobetzen du.
Ohitura egokiak
Yoga eta igeriketa ezin hobeak dira birikak indartzeko, horiei esker arnasketa erritmikoki kontrolatzen ikasiko baituzu, arnasa sudurretik hartuz eta ahotik kanporatuz. Horrez gain, badira hobeto arnasten lagunduko dizuten ariketa espezifiko batzuk:
- Ez galdu erritmoa. Oinez zabiltzala, hartu arnasa sudurretik bi pauso egiten dituzun bitartean, eta bota kanpora hurrengo lau pausoetan. Ondoren, igo eta jaitsi eskailerak, maila batean arnasa hartuz eta bitan kanporatuz. Horrelako ariketek arnasteko gaitasuna hobetzen dute.
- Zabaldu bularraldea. Eser zaitez besoak luzatuta eta eskuak gorputzaren aurreko aldean kateatuta dauzkazula, eta jaso itzazu ahalik eta gehien gorantz, airea sudurretik hartuz eta botaz.
- Sendotu diafragma. Bilatu leku lasai bat, eta etzan zaitez ahoz gora, burko bat jarriz belaunen azpian eta beste bat buruaren azpian. Besoek gorputzaren albo banatan egon behar dute. Hartu arnasa sakon, eta imajina ezazu zure abdomena globo edo puxika moduko bat dela, poliki-poliki puztuz eta hustuz doana.
Nolakoa da zure arnasketa?
Hitz egitean, ibiltzean edo eskailerak igotzean nekatzen bazara, zure birikak ahulduta dauden seinale. Hori batetik. Eta zure arnasketari erreparatzen badiogu, balizko beste patologia batzuen berri izan dezakegu. Hona jarraian kontuan hartu beharreko xehetasun batzuk:
- Erritmoa irregularra da. Normalean, arnasa hartzeak botatzeak halako bi irauten du. Baina hartzea asko luzatzen bada, edo txistu-hotsak agertzen badira, laringea edo trakea nolabait buxatuta egon daitezkeela pentsa daiteke. Arnasa botatzeko denbora luzatzen bada, aldiz, tartean asma edo bronkitisa bezalako gaitzak daudela susmatu beharko litzateke.
- Mina agertzen da. Bularraldearen erdian min ziztada bat nabaritzeak biriketako estalkia –pleura izenez ezagutzen dena– handitu egin dela adieraz dezake. Minak okerrera egiten du eztul edo doministiku egitean, besteak beste.
- Kontuz eztularekin. Kasurik gehienetan eztula katarro arrunt batek sortua izan daiteke, baina hiru aste baino gehiagoz luzatzen bada eta ez badu hobera egiten agian espezialista batengana joatea da egokiena, arazoa kroniko bihur ez dadin.
Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.
Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.
.jpg)
Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak (OPA) manifestazioak deitu ditu otsailaren 1erako. Mobilizatzeko deia egin dute osasunaren pribatizazioari aurre egiteko, lehen arreta indartzeko, osasun arloko langileen baldintzak hobetzeko, prekaritateari aurre egiteko eta kudeaketa... [+]
Bi erizainetatik batek lanean eraso sexistak jasaten dituela azalerazi du Erizainen Ordenak joan den urte bukaeran egin ikerketak. 21.000 erizainek ihardetsi dute, sektore pribatu, publiko eta liberaletik. Hauetan 2.500 gizonak dira.
Dibertsitate genetikoaren ikuspegitik inoizko metaanalisi zabalena egin dute, depresioaren arriskuarekin lotutako geneak identifikatzeko. Horri esker, aurrez ezagutzen ez zituzten 700 aldaera eta 300 gene inguru aurkitu dituzte.
Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]
.jpg)
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
.jpg)
Sánchez, 2019tik 2024ra Plangintza, Antolamendu eta Ebaluazio Sanitarioko zuzendaria izan zena, azaroan hasi zen Mutualia enpresako mediku-zuzendari gisa. 2024ko udan kargua utzi eta hiru hilabete eskasera egin zuen jauzia enpresa pribatura, Jaurlaritzaren oniritziarekin.
Vithas San José klinikak fitxatu du Jaurlaritzako Osasun sailburu ohia, kargu publikoa utzi eta urte eta erdira.
Garbiñe Elizegi baztandarra erizaina da. Abenduan, Zeelanda Berrian egin duten Osasun Ekitaterako Erizaintza Indigenari buruzko Ikerketa izenburuko bilkuran hartu du parte. Bere tesia aurkeztu du: Euskal emakumeek eta genero ez-normatiboek Euskal Herrian osasungintzan... [+]
Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.
Dezibelio eta argiztapen muturrekoak ohiko diren makro-ikuskizunen eta makro-estimuluen garaiotan, autismodun haurren bueltako elkarteek aspalditik egindako eskaera zabaltzen ari da pixkanaka, baita Errege Magoen desfileetan ere: ez musika, ez argiztapen, ez abiadura... [+]