Euskal lurraldetasuna eta Nafarroako aldaketa politikoa
Nafarroan aldaketa politikoaren premia sakonki sentitzen den gauza da. Hainbat eta hainbat ordezkari politikok ia egunero jakitera ematen dutena kontuan hartzea nahikoa da errealitate horretaz jabetzeko. Herritarrek kalean egunero azaltzen dute aldaketaren kezka, batzuetan itxaropenaz, besteetan etsipenaz.
Nafarroako indar politiko abertzaleak eta ezkertiarrak izan gara, salbuespenik gabe, aldaketaren alde gehienik azaldu garenak. Aldaketa politiko hori bilakatu da oposizioko indar politiko guztion helburua eta xedea.
2007an izan zen Nafarroako aldaketa politikorako egiazko azken aukera. Nafarroa Bai (NaBai) bigarren indarra gertatu zen urte hartako hauteskunde foraletan. Lehen aldia zen indar politiko abertzale batek maila hori lortzen zuela Nafarroan eta ahalegin guztiak egin genituen, PSNri presidente kargua bermatzea eta guzti. Bazirudien posibilitateak zeudela. Areago oraindik, 2007ko martxoan bertan, beraz hauteskundeak baino bi hilabete lehenago zehazki, estatu guztiko eskuinak manifestaldi bortitza egin zuen Espainiako presidente zen Zapateroren aurka.
Gobernuarekin negoziatu genuen eta oinarrizko adostasunak hitzartua ziruditenean, PSOEk atzera egin zuen. Zergatik? Nafarroa estatu gakoa delako; estatu arazo, alegia.
Iazko martxoan berdin gertatu zen. Alderdi sozialista behin eta berriro Yolanda Barcinaren dimisioa eskatzen ari zenean, EH Bildu-Nafarroak zentsura mozioa aurkeztu zuen eta alderdi sozialistak ez zuen babestu.
Baina, aipatutako guztiaren azpitik eta gainetik, jarrera zehatz bat nagusitu da Nafarroako politikan eta gizartean, hauxe: aldaketa deitutakoa behar dela lehenik. Zorionez aldaketa hauxe da euskal lurraldetasunerako bide ibilgarri bakarra.
EAEren eta Nafarroaren arteko banaketa ez zuen Konstituzioak edo autonomiak eragin, mendeak eta mendeak lehenago eman zen, nahiz eta 1976-77an beste jokabide batzuk landu zitezkeen.
Gaur egun bi estatutuak, bai Gernikako Estatutua nola Nafarroako Foru Hobekuntza zaharkituta daude. Bi estatutu hauek eguneratzeak, onargarria izatekotan, nahitaezko baldintza bat bete behar du: erabaki eskubidea jasorik edukitzea, hain zuzen ere.
Beraz, Nafarroako aldaketa politikoaren aldarria hain orokorki onartzeak norabide egokian kokatzen du euskal lurraldetasunaren erronka politikoa. Bide politikoetatik irabaziko da lurraldetasuna eta horren lehen urratsa Nafarroako aldaketa politikoa da.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]
Nafarroa Arenan Mitoaroa ikusten izandako lagun batek “telurikotzat” jo zuen entzun-ikusi-sentitutakoa. Niri ere hala iruditu zitzaidan telebista medio etxetik hauteman nuena.
Pentsa daiteke Mitoaroak piztutako grinak eta atxikimenduak proiektuaren ikusgarritasuna... [+]
Urte berria hastearekin batera, bizitza aldatuko diguten erabakiak hartzeko ohitura bada. Listak egiten ditugu hiru puntutan: bat, kirola gehiago praktika; bi, lagun zaharrak maizago ikusi; hiru, Islandiara itzuli, errealki eta metaforikoki. Xedeak beti xede geratzen direla... [+]
Zirkulazioan lehentasunek garrantzi handia dute. Gidatzeko ikasten dugun lehen gauzatakoak dira: biribilguneak eta STOPak menperatu ezean nekez lortuko dugu gidabaimena.
Hala ere, lehentasunak ez dira kontu neutroak, eta historiak eta interes kontrajarriek aldatu izan... [+]
Oholtzak betiko utziko dituela jakinarazi zigun Benito Lertxundik badira jada hainbat aste, eta geroztik asko gara maila batean ala bestean umezurtz sentitzen garenak, halako galera edo abandonu sentsazioarekin, triste. Iruindarroi, behintzat, bere zuzenekoen zirrara azken aldi... [+]
Hiru korapilotan mordoilotzen digute euskaldunon elkarbizitza, eta urte luzez, pazientzia handiz eta erabakitasun irmoz ekin arren, loturok askatu ezinean gabiltza. Hiru bederen badira uneko korapiloak: presoak, euskara, etorkinak.
Urte berriarekin elkartu ohi gara milaka... [+]
Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]
.jpg)
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]