Telebistatik zuzenekora

%1eko audientzia; gutxi gora-behera 20.000 lagun. Horixe omen da ETB1eko Tumatxak saioa jarraitu zuen ikusle kopurua. Pozteko moduko datua irudituko zaio zenbaiti, eskasa besteren bati, baina zenbakiak zenbaki, bistakoa da Zuhaitz Gurrutxagak aurkeztutako saioak hautsak harrotu zituela: apaletan pilatutako binilo, kasete eta disko zaharrei (eta ez horren zaharrei) bederen. Azken bost hamarkadetako euskal musikak eman duenaren lagina osatu zuten, makina bat musikariren historian eta istorioetan arakatuz, elkarrizketa eta dokumentazio lan txalogarria eginda.

Agidanez, saioak eman ditu jada eman beharrekoak –oraingoz behintzat–, baina bizi-bizirik diraute oraindik berau bertsio fin bezain harrigarriekin jantzi duten musikariek: Napoka Iriak eta Joseba Irazokik. Hori baliatuta eta aipatu bertsioak zuzenean gozatzeko aukera eskaintzeko, Tumatxak gaua antolatu zuten Gurrutxagak eta enparauek pasa den abenduaren 26an, Donostiako Kafe Antzokian.

Tamalez, bertaratu ginenok saioko bertsioen erdiak entzun ahal izan genituen soilik. Joseba Irazokik ez zuen kontzertua eskaintzerik izan, amigdalitis gogor batek jota. Bizi-bizirik daudenen eztarriak ere erasotzen ditu neguak nonbait. Lastima. Ederra zatekeen Txoria txori, Eperrak edota Sarri Sarri interpretatzen ikustea, izerditan blai eta zuzenekoetan ohiko duen grinaz.

Baina kalte orok du bere alde ona. Beratarren falta gehiegi ez sumatzeko, ikusleoi garagardo bana oparitu ziguten, eta Zuhaitz Gurrutxagak hartu zuen bizpahiru abestirekin tartekatutako bakarrizketa medio DOKA girotzeko ardura. Futbolisto baten konfidentziak bakarrizketan ohi duenez, autoironiaren bidetik jo zuen, bere buruari burla egin eta (balizko) gabezietatik etekina ateratzen badakiela frogatuz. Ez da bertute makala. Hasieran apur bat hotz nabaritu banuen ere, saioaren lantaldeari eta grabazioetan sortutako arazoei egindako erreferentziek irria atera zidaten. Gitarra hartu eta Tumatxaken protagonista izan diren zenbait abesti ere eskaini zituen, duinki; ezin gehiago eskatu.

Miren Narbaiza eta Ander Mujika elgoibartarren txanda izan zen gero, Napoka Iriarena. Ausardiaz hartu dute bertsioak egiteko ardura, eta lan handia antzematen da abesti bakoitzaren atzean. Arratsalde honetan, Aitormena edota Emostazu muxutxueren gisako kantuen errotik abiatuta urrunera egin duten bidaia jarri ziguten parez pare. Doinu ezti eta erritmo geldoak ahots ilunak eta punteatze indartsuekin ezkontzea lortzen dute. Zaila da ulertzen entzun gabe, baina barruraino heltzen dira. Loa loa abestiaren moldaketa izan zen iluntasun hunkigarri horren adibide behinena. Izarren hautsa abestiaren hainbatgarren bertsioak ere aipamen berezia merezi du.

Arnasten ikasteko berriz –bikaina, bidenabar– diskoko abestiez osatu zuten setlista. Tartean, Kontra abestia ere jo zuten, gainontzekoak baino indartsuagoa delako nabarmentzen dena. Grabazioan eta zenbait kontzertutan lagun izan dituzten Felix Buff eta Iban Urizarrekin are ederragoa da, baina ohiko bikote formatuan ere abesti bakoitzari zukua ateratzeko gai dira. Urte batzuk barru inork Tumatxaken gisako saio bat egiten badu, Napoka Iriari tarte egin beharko dio, ezinbestean.

Hala bedi. Etor daitezela horrelako telebista saio gehiago, baita horrelako gau gehiago ere, baina ahal dela, hurrengoa izan dadila Irazokirekin.


Azkenak
Langile bat hil da Zornotzan, Forest Trafic SL enpresan

Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.


Heldu-lekua eta kortsea

Arrazoi pedagogiko edo metodologikoengatik, historialariok joera dugu iraganeko aldi historikoak zatikatzeko eta epetan banatzeko. Badira den-denok ezagutzen ditugun aro tradizionalak (Historiaurrea, Antzinaroa, Erdia Aroa, Aro Modernoa eta Garaikidea); baina baita horien... [+]


2025-01-02 | Leire Ibar
AEBetako New Orleans eta Las Vegas hirietako gertaerak “eraso terrorista” gisa ikertzen ari dira

Agintariek ez dute baztertu bi gertaerak elkarren arteko loturarik izatea. New Orleansen, kamioneta baten gisari batek jendetzaren aurka egin du hamabost hildako eta 35 zauritu eraginda. Ordu batzuk geroago, Las Vegasen, Trump International Hotelaren parean auto bat lehertu da,... [+]


Real-PSG partiduan begian zauritutako beste pertsona baten kasua berriz irekitzeko agindu du auzitegiak

Donostian 2024ko martxoan jokatutako futbol partiduaren aurretik Ertzaintzak egindako kargetan, Amaya Zabarte zaleaz gain bigarren pertsona bat zauritu zuten, ustez foam pilota batekin begian jota. Orain, kasu hori ere ikertzeko agindu du Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak.


2025-01-02 | Leire Ibar
Nazioarteko Pilota Federazioak Espainiako Federazioak egindako akusazioak gezurtatu ditu

Espainiako Federazioak salatu du ez zaiola parte hartzen utzi iragan asteburuko Nazioarteko Pilota Federazioaren biltzar nagusian, eta hori “bidegabekeria” dela. Biltzar hartan onartu zuten, bozketan, Euskadiko federazioa nazioartekoaren eskubide osoko kide gisa... [+]


Al-Jazeera telebistaren Zisjordaniako egoitza itxi du Palestinako Aginte Nazionalak

"Sedizioa bultzatzen duelako" hartu du Al-Jazeeraren zabalpena eta lana "aldi baterako" debekatzeko erabakia Palestinako Aginte Nazionalak. PAN "Israelekin lerrokatu izana" deitoratu du komunikabideak, argi utzirik "mehatxuen eta intimidazioen... [+]


Europako ekialdea errusiar gasik gabe utzi du Ukrainak, Gazpromekin hautsita

Gazpromekin zuen kontratua ez du berritu Volodymyr Zelenskyren gobernuak eta, asteazken goizean, Europa ekialdea hornitzeko gasaren fluxua eten du errusiar konpainiak.


Eraikiz kolektiboa: “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”

Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.

 


2024-12-31 | Julene Flamarique
24 urteko espetxe-zigorra bete ostean libre da Guillermo Merino durangarra

Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.


2024-12-31 | Leire Ibar
Prezioek gora egingo dute urte berriarekin batera

Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.


2024-12-31 | ARGIA
Apirilaren 11n egingo da Aberri Egun bateratua, Euskal Herria Baterak deituta

Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.


2024-12-31 | ARGIA
Gontzal Fontaneda euskaltzale gasteiztarra hil da

Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]


Eraikiz kolektiboa
“Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”

Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.


2024-12-31 | ARGIA
Zarautzen terapia kontsulta duen gizon bat atxilotu dute, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita

Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.


Eguneraketa berriak daude