Abentura literarioa
Egia esan
Peru Magdalena
Elkar, 2003
Egia esan, ez dakit nola definitu Peru Magdalenaren azken lana: kontakizun luzea, nobela, nobela bat idazteari buruzko abentura, abentura bati buruzko nobela. Nolanahi ere, liburuak berak definizio moduko bat ematen digu -tura atzizkiaren eratorpen bi baliatuz. Bizitzan fisikoki emandako bilaketa: abentura. Eta bizitza orrira iraultzen duena: literatura (236. orr.).
Egia esan, halaxe izena baitu liburuak, modu arrunt batean abiatzen da. Arri eta Kleo hizketan ari direla, jakingo dugu gauzak ezkutatzen dizkiola Arrik Mariari. Arri bizitza maitatu eta disfrutatzearen aldeko pertsonaia da. Alegia, “ulertezina iruditzen zitzaion, ulertezina baino gehiago onartezina, bizitza bakar batekin konformatzea” (13. orr). Filosofia horren jabe, “gauzak ez dira sekula diruditenak”, “bizi itzazu hainbat bizitza bizitza bakarrean” eta horrelako esalditan sinisten zuen Kimuren aitak, behin Mongoliara alde egin zuenak eta inoiz itzuli ez zenak. Baina, egia esan, nor zen Arri?
Artista, abeslari, poeta, Eusko Jaurlaritzako partaide, eta abar. Orotariko bertsioak existitzen dira Arriren inguruan. Horrexegatik, egia bilatzearen ideiak itsututa, Kimuk, bere aitak behin egindako bidaia berregingo du: “Baina bidaia bat ezin da berregin. Bidaia bat egiteak bidea egitea esan gura du” (145. orr.). Honela agertuko zaigu Kimu, liburuaren hirugarren zatian, bere abenturaren kontari eta, konturatu gabe ere, literaturaren egile. Emeki-emeki, egiaren bilaketa zena interpretazio pertsonala bilakatzen da, kimu horretatik adar berria jaiotzen hasiz. Kimuk ulertuko du azkenik bere izenaren esanahia.
Zenbait momentutan istorioa luzeegia suertatu zait, baita aspergarria zenbait kasutan ere. Aita/seme arteko konfliktoaz gainera, bidai iniziatikoaren ideiek ez dirudite originalegiak. Aita ezagutu zutenen mikroistorio eta testigantza txertatuek erritmoa astuntzen dutela iruditu zait, nahiz eta ulertzen dudan liburua abiatu duen konfliktoari forma ematearren baliatu behar izan direla.
Zer da liburuari eusteak lagundu nauena? Zer da harengan sinistera bultzatu nauena? Burutaziorako eskaintzen duen aukera. Alegia, istorioaren hari narratiboa gainditzen duten esaldi, komentario edota erreferentzia literarioetan topatu dut nire -tura atzizki propioa. Eta hori da literaturaz espero izaten dudana; fikzioaren bitartez errealitatea ezagutzen sakondu ahal izatea.
Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]
Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.
11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]
MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]
Josu Estarrona EH Bilduko Arabako senatariak egindako galderari erantzun dio Espainiako Sustapen Ministerioak, eta hor berretsi du Ezkioko aukera zailtasunez beteta dagoela.
Matxismoa normalizatzen ari da, eskuin muturreko alderdien nahiz sare sozialetako pertsonaien eskutik, ideia matxistak zabaltzen eta egonkortzen ari baitira gizarte osoan. Egoera larria da, eta are larriagoa izan daiteke, ideia zein jarrera matxistei eta erreakzionarioei ateak... [+]
“Askatasunaren” izenean, ikastetxean zein oinarrizko hizkuntza nahi duten galdetu diete guraso valentziarrei. Helburua katalana zokoratzea zen. PPren eta Voxen gobernuak ez du lortu. 33 eskualdeetatik 22tan katalana gailendu da. Emaitzarekin oso pozik agertu dira... [+]
Europar Kontseiluak onartu du Ursula Von der Leyenek gastu militarrean proposatu duen 800.000 milioi euroko gastuarekin aurrera egitea. Horretarako bi arrazoi nagusi argudiatu ditu: Errusiari aurrea egitea eta Europar Batasunak aurrerantzean bere burua AEBen babes militarrik... [+]
Gizakunde (Inauteriak)
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Arizkun eta Erratzun. plazan.
------------------------------------------------
Amaitu dira inauteriak, sutan erre ditugu gaiztoak, gaizkiak, sardinak eta panpinak. Baina xomorroak esnatu dira eta badator... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]
Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.