Biktimak

"Matxirulo infiltraruei" buruz idatzi du Fernandezek. (Arg: rafapal.com)

Asko da feministok indarkeria sexistari buruz dakiguna. Gizarteak normalizatzen dituen jokabide eta eraso matxistak azkar eta argi identifikatzen ditugu. Biktimei laguntzeko baliabide anitz ezagutzen ditugu, babesa eskatu dezaten, egoera salatu dezaten. Baina, bat-batean, ohartu gara gu garela biktimak, eta bat-batean indarkeriari izena jartzea, salatzea, babesa eskatzea, ez da hain erraza.

Agian, norbaitek pentsatuko du feministok informazio hori guztia izateagatik ez dugula indarkeria matxistarik bizi. Tamalez, ez da hala. Indarkeria matxista motaren bat (bikote esparruan, zein beste gizon anitzen partetik sexu jazarpena) bizi izan duten feministekin luze hitz egin dut azken boladan, eta argi ikusi dugu denok lotsa eta errua sentitzen ditugula, feminista izanda egoera jakin bat bizi izanagatik edo gustatuko litzaigukeen indarrarekin ez erantzun izanagatik. Informazio eta babes asko izanda, hala ere, egoera salatzeko gai sentitzen ez bagara, oso koldar sentitzen gara. Jabekuntza tailerrak ematen ditugunok eraso baten aurrean burua makurtzen baldin badugu, benetan iruzurti sentituko gara.

Eta gure baitan diskurtso feminista biktima guztiek sentitzen dituzten beldur eta zalantza berdintsuekin nahasten da: “Esajeratzen ari ote naiz? Nire errua da egoera horretan bukatzeagatik? Salatu egiten badut, ez al da okerrerako izango? Biktimaren paperean gehiegi sartzen ari ote naiz?”. Erasotzailearekiko enpatia momentuak ere izan ahal ditugu. Benetan arraroa da: arrazionalki badakigu indarra, babesa eta baliabideak ditugula, baina hala ere beldurra sentitzen dugu. Oso txiki sentitzen gara, oso blokeatuak, eta feminista kaxkarrak.

Gainera, normalean giro ezkertiarreko gizonak ez dira erasotzaile tradizionalak. Askok beren burua profeministatzat daukate, sentiberak dirudite, maskulinotasun  eredu hegemonikotik aldentzen saiatzen dira. Horrelako “gizon berri” batek jazarpen edo tratu txar jarrerak dituenean, are eta zailagoa da jendaurrean euren mozorroa kentzea eta eraso egin digutela kontatzea, gizarteak eraikitako estereotipoan sartzen ez direnak erasotzaile matxistak direla sinestea. Maiz gizon hauek ez dute tratu txar fisikorik ematen (eta horiek dira gizarteak zalantza gabe indarkeria bezala identifikatzen dituzten eraso bakarrak) baina gure auto-estima akabatzen dituzten eguneroko jarrera bortitzak dituzte: kontrol jarrerak, xantaia, sexu dominazio jarrerak, gutxiespen komentario mingarriak... Ageriko markarik uzten ez duen indarkeria matxistaren aurrean askok esango dute hori bikote gatazka pribatu bat dela, indarkeria dela esatea gehiegizkoa dela edo mutil gizajoak jarrera desegokia izan duela baina terapian dagoela.

“Matxirulo infiltratuak” izendatu ditugu berdinzale mozorroa daramaten gizon matxista ezkertiarrei, eta gero eta feminista gehiago hasi dira gizon horiek identifikatzeko gakoak ematen eta gizarte mugimenduen barruan erasoen kontra egiteko estrategiak proposatzen. Errepikatu ohi dugu ez dagoela biktimaren profilik, baina askotan badirudi beste emakumeak direla biktimak, eta guk biktima horiek laguntzeko eta erasoei beldurrik gabe aurre egiteko prest gauden super-heroiak.

Agian, guri gertatzen zaigunari buruz gehiago hitz egitea izan daiteke emakume biktimaren estereotipo hori gainditzeko eta emakume guztion artean indarkeria anitzekin bukatzeko bide sendoa.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?

Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]


2025-02-05 | Iñaki Murua
Bide luzea pauso ttikitan!

Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]


Gutxiengoa

Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]


Ez ei dakite zergatik

Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]


2025-02-05 | Tere Maldonado
Irakasle-klaustroak edo mundua nola hobetu

Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!

Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]


Demokraziaren muga geopolitikoak

Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]


Teknologia
Kanpokoa mehatxu

Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]


2025-02-05 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxeko komuna

Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]


Lanaldia astean 37,5 ordu baino are gehiago laburtzearen erronka

Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.

Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]


Hezkuntza sailari

Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.

Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Eguneraketa berriak daude