Varsoviako klimaren gailurra, hamaikagarren porrota
Karbono isurketaz adostasun esanguratsua espero zuenarentzat, Varsoviako klimaren goi-bilera porrota izan da, haren aurretik egindako guztiak izan diren bezala lorpen konkretuei dagokienez.
Oraingoan, Txina eta India izan dira estatu garatuen estatusa onartu nahi izan ez dutenak, estatus hori dutenei ordaintzea egokitzen zaie eta. AEB, Europa, India eta Txina dira munduko karbono isurketen %90 baino gehiagoren erantzuleak; horien ondoriozko klima aldaketak eragiten dituen hondamendiak, berriz, munduko estatu gehienek jasaten dituzte AEB eta Europa izan ezik (edo askoz ere eskala txikiagoan).
Estatu aberatsek gainerakoei esaten diete: “Ikusten duzue zer gertatzen den atmosferara karbono dioxido gehiegi isurtzeagatik?”. “Bai, baina egungo berotegi efektua zuek iragan mendean isuritakoaren ondorioa da”, erantzuten dute garapen bidean dauden estatuek.
Gaurko ekonomian, Iparraldeko estatu aberatsek Hegoaldeko estatu txiroetara eraman dituzte prozesu industrial zikinak, eta haien garapena zikintasunaren gainean eraikitzen ari da. Horren ondorio kaltegarriak (uholdeak, tifoiak, lehorteak) Hegoaldeko herriek jasaten dituzte batez ere.
Estatu aberatsak prest daude zerbait ordaintzeko isurketa iturriak Hegoaldean mantentzearen truke, eta interesatzen zaie horien artean Txina eta India egotea, ordaindu beharrekoa gehiagoren artean banatzeko.
Klima aldaketaren eraginez sortzen diren kalteek gero eta gizaki gehiagoren kontzientzia ukitzen dutenez, eta hori azaleratu egiten da Varsoviakoa bezalako batzarretan. Zoritxarrez, hondamendi natural gehiago eta handiagoak gertatu beharko dira hitzarmen praktikoetara iritsi ahal izateko.
Hori da ikerketa berri batek ondorioztatu duena, baldin eta betetzen badira gaur egun berotzearen handitzeari buruz dauden aurreikuspenak. Eta NBEren arabera, mende amaierarako tenperaturak 3 graduko igoera izango du XX. mende hasierarekin konparatuta.
Mundu mailan erregistratutako urterik beroena izan zen, eta Europako bigarren beroena, ISGlobalek egindako azterlanaren arabera. Europa hegoaldeko estatuak dira heriotza-tasa handienak dituztenak. Parisko Akordioan zehaztutako helburuak ez dira betetzen ari.
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.
Elba ibaiaren arroa, 1417. Lehorteak eraginda ibaiaren mailak nabarmen egin zuen behera, eta norbaitek ur maila markatu zuen harri batean, idazkun bat zizelkatuta: “Harri hau berriro ikusten baduzu, negar egingo duzu. Ura maila honetan zegoen 1417... [+]
Ozeano Barean, atoloi apalez osatuak, Marshall uharteak dira klima aldaketaren aurrean herrialde hauskorrenetakoak, itsas mailaren gorakadak zuzenki mehatxatzen dituelako. Bertako gobernuak egokitze plan sakon eta zehatz bat martxan jarri du, biztanleekin elkarlanean, behetik... [+]
