Eusko Jaurlaritzak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak 2014rako aurrekontuak aurkeztu dituzte. Euskarazko hedabideentzat diru poltsa bera mantenduko duten berria zabaldu da. Xanpaina atera behar ote dugun... aparraren azpiko likidoa neurtzera jo dugu:
Eusko Jaurlaritzak aurrekontu osoaren (10.215 milioi euro) %0,047 (4,87 milioi euro) inbertituko du euskarazko hedabideetan. EITBren 121,8 milioiak bereizita.
Gipuzkoako Foru Aldundiak aurrekontu osoaren (758.641.970 euro) %0,47 (3.579.465 euro) inbertituko du euskarazko hedabideen diru-laguntzetan.
Herritar askok hileko soldataren (1.200 euro) %4 (48,1 euro) ordaintzen du (Berria, ARGIA eta herri prentsa erosten duenak). Erakunde publikoek eredu behar dituzte euskara biziberritzeko nukleo diren herritar horien aurrekontuak.
Hedabideena da Euskara sailen barruan diru poltsa nagusia. Gipuzkoako Foru Aldundiak %0,7 inbertitzen du euskaran. Eusko Jaurlaritzak euskarari osotasunean aurrekontuetan zenbat eskaintzen dion jakiterik ez dut lortu. Ordezkari politikoek azaldu dezakete euskara zer epetan eta noraino biziberritu daitekeen %0,7 inbertituta. Euskarak zer pisu duen lantzen ari diren herri ereduan. Umorez ikusita, euskararen kinka berez ez dela arazo handia pentsatuta hobe bizi gaitezke. Aurrekontuaren %07 eskatzen duen aferari benetan arazoa deitu ote dakioke? Zergak ordaintzen eta bozka ematen duten herritar askok euskaran dezente gehiago inbertitzen dute (aski luke 1.200 euroko soldata duen herritar horrek hilean 8,4 euro jartzea euskarazko hedabideetan, euskaltegian, euskara elkartean… erakunde publikoek euskarari eskaintzen dioten kuota berdintzeko).
Herritar euskaltzale moduan, estimatuko genuke ikerketak egitea euskararen berreskurapenean eta garapenean proiektu bakoitzak duen pisua ezagutzeko, bai kuantitatiboki bai kualitatiboki. Diru publikoa banatzerakoan irizpide sendoa litzateke, diru hori medio batean edo bestean inbertitu, zer emaitza lortzen ditugun aintzat hartzea. Eta hor zaku berekoak gara EITB eta herri ekimeneko hedabideak. Euskarazko hedabideon biziraupenerako baldintza edo helburu nagusia horixe baita, euskararen ibaia itsaso bihurtzea, ogi apurren menpe egon beharrik ez izateko.
2014ko aurrekontuak badoaz, baina 2015ekoak hobetu eta 2020rakoak benetan eraginkorrak izango badira, bil gaitezen Euskara saileko arduradun politikoak, euskarazko hedabide eta elkarteetako ordezkariak, eta bil dezagun baita ere herritarren ahotsa, euskarak, biziko bada, dagokion aurrekontua izan dezan. Eta euskarazko hedabideak, hizkuntzaren garapenerako funtsezko izanik, ahalik sendoenak izan daitezen.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]
Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Oldarraldia ari du EAEko administrazioa euskalduntzeko erabakien aurka, berriz ere, enegarren aldiz. Oraingoan berrikuntza eta guzti, espainiar epaitegiak eta alderdi eta sindikatu antieuskaldunak elkarlanean ari baitira. Ez dira izan akats tekniko-juridikoak zuzentzeko asmoz... [+]
Igande gaua. Umearen gelako atea itxi du, ez guztiz. Ordenagailu aurrean esertzeko momentua atzeratu nahi du. Ordu asko aurretik. Zazpietan jaiki da, eta, bihar ere, astelehena, hala jaikiko da. Pentsatu gabe ekiten badio, lortu dezake gauak pisu existentzialik ez izatea. Akats... [+]
Naomiren etxeko eskailerak igotzen ari dela datorkion usainak egiten dio memorian tiro. "Ez da sen ona, memoriaren eta emozioaren arteko lotura da. Baldintzapen klasikoa", pentsatzen du Peterrek bere golkorako Intermezzo-n, Sally Rooney irlandarraren azken eleberrian... [+]
Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]
Aspaldi pertsona oso zatar bat ezagutu nuen, urrun izatea komeni den pertsona horietako bat. Bere genero bereko pertsonengana zuzentzeko, gizonezkoengana, “bro” hitza erabili ohi zuen. Edozein zapaltzeko prest zegoen, bere helburuak lortzeko. Garai hartatik hitz... [+]
2020. urteko udaberrian lorategigintzak eta ortugintzak hartutako balioa gogoan, aisialdi aktibitate eta ingurune naturalarekin lotura gisa. Terraza eta etxeko loreontzietan hasitako ekintzak hiriko ortuen nekazaritzan jarraitu du, behin itxialdia bareturik. Historian zehar... [+]
