Brontze Aroko garun egosiak aurkitu dituzte Turkian


2013ko azaroaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Seyitömer Höyük (Turkia) Brontze Aroko aztarnategian hainbat eskeleto aurkitu dituzte, baita haiei dagozkien garun arrastoak ere. Aurkikuntza garrantzitsua da ehun bigunak kontserbatzea zaila delako. 4.000 urtetan datatu dituzte eta, hala, inoiz aurkitutako giza garun arrastorik zaharrenak dira. Lehen, 2.600 urtekoa zegoen zerrendaren buruan.

Adituen hipotesiaren arabera, garun horien jabeak eremu horretan ohikoak diren lurrikaren eraginez hil ziren eta, ondoren, sute bat izan zen; suak kobazulo barruko oxigenoa agortu omen zuen eta garunak su motelean egosi zituen. Lurzoruaren osaerak ere lagundu du; magnesioak, potasioak eta aluminioak garun arrastoekin erreakzionatu zuten, organoa zeramika bailitzan gogortuz.

Paleontologoentzat berri ona izan arren, aurkikuntzak bereziki neurozientziari egin diezaioke ekarpen nabarmena. Banako haiek izandako garuneko patologiak (hemorragiak, tumoreak, gaixotasun neurodegeneratiboak...) aztertzeak gaixotasun horien jatorria, bilakaera eta ezaugarriak hobeto ulertzen lagun dezake.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Brontze Aroa
2021-07-27 | Pilar Iparragirre
Xabier Peñalver: «Garai batzuez ditugun hutsuneak bete ahal izatea nahi nuke»
Nondik datorkizu arkeologia zaletasuna?
Nire ikasle garaian ez zen erraza inor Historiaurreaz zaletzea, egia esan, ia oharkabean pasatzen baitzen. Baina nire aita, Jesus Peñalver, maisua zen eta arkeologia zaletasun handia zuen. Maisu egondako herri batean zezen iberiar... [+]

INDUSKETAK: HISTORIAURREKO HARRIEN MINTZOA
Ikasturtea amaiturik eta eguraldia lagun, indusketak burutzera mendira jotzen du hainbat ikertzailek, sarritan Historiako ikasle multzoa lagun duela.Mandubi Zelaia trikuharrira hurbildu gara gu, Joxean Mujika EHUko irakasleak eta ia 30 ikaslek 3.500 urteko hilobi honetatik zer... [+]

Brontze Aroko New York

Itai Elad, Yitzhak Paz eta Dina Shalem ikerlariek halaxe definitu dute En Esur aztarnategia (egungo Israel).


Historiaurreko biberoiak

Bavieran (Alemania) Brontze eta Burdin Aroko haurren hilobietan aurkitutako buztinezko zenbait ontzitan esne arrastoak aurkitu dituzte. Ontzitxoak 5-10 cm zabal dira eta albo batean zulotxo bat dute.


Emakumeek zabaldu zuten Brontze Aroa

Lech ibaiaren haranean, Austria eta Alemaniaren arteko mugan, duela 4.000 urte inguru ehortzitako 84 banakoren arrastoak aztertu dituzte eta emaitzak PNAS aldizkarian argitaratu.


4.000 urteko ‘tupperware’-a Alpeetan

Duela bost urte egurrezko ontzi biribil bat aurkitu zuten Suitzako Alpeetan, Lötschenpass gainetik gertu, 2.650 metroko altitudean. Objektua aztertu ondoren, emaitzak Scientific Reports aldizkarian jakinarazi berri dituzte.


Elikadura-sexismoa Brontze Aroko Txinan

Txinako erdialdeko lautadan, Ibai Horiaren arroan aurkitutako hainbat giza hezur aztertu dituzte, isotopo egonkorren analisiaren bidez. Eta Proceedings of the National Academy of Science aldizkarian jakinarazi dutenez, gizonezkoek eta emakumezkoek dieta oso desberdina zutela... [+]


4.000 urteko hiria itsaspean

Brontze Aroko hiri bat aurkitu dute Egeo itsasoan Genevako Unibertsitateko, Suitzako Arkeologia Eskolako eta Greziako Antzinate Saileko ikerlariek. K.a. 2000-3000 urteen inguruan hiriak garrantzi handia izan zuela uste dute, aztarnategiaren tamainan eta aurkitutako babes... [+]


Itsasoak bereganatutako hiririk zaharrena
Grezian, Peloponesoko itsaso azpian, Pavlopetri dago, ia 100.000 metro koadro betetzen dituen hiria. Nic Flemming arkeologo britainiarrak topatu zuen 1967. urtean, eta orduz geroztik Brontze Aroko hiria zela –hau da, orain 4.000 urtekoa edo– pentsatu izan da.
[+]

2011-11-15
Euskal dokumentalak nagusi Bidasoako Zinemaldi Arkeologikoan

Gaur abiatu eta datorren larunbata arte, Bidasoako Nazioarteko Zinemaldi Arkeologikoaren hamaikagarren edizioa egingo dute Irunen. Genero honi buruzko zinemaldi bakarra da Euskal Herrian eta Espainiako Estatuan eta aurten euskal dokumentalak izango dira protagonista. Hala,... [+]


2010-10-23
San Adriango igarobidea. 4.000 urteko historia tuneletik argitara

Gipuzkoa eta Araba lotzen dituen San Adriango tunela iraganean pasabide garrantzitsua izan zeneko zantzuak egon arren, orain arte ez zen ikerketa sakonik egin. Denboraren tunela bailitzan, duela 4.000 urteko bizitoki, Erdi Aroko gotorleku edo duela 500 urteko errepideetako... [+]


San Adriango igarobidea
4.000 urteko historia tuneletik argitara
Gipuzkoa eta Araba lotzen dituen San Adriango tunela iraganean pasabide garrantzitsua izan zeneko zantzuak egon arren, orain arte ez zen ikerketa sakonik egin. Denboraren tunela bailitzan, duela 4.000 urteko bizitoki, Erdi Aroko gotorleku edo duela 500 urteko errepideetako... [+]

Eguneraketa berriak daude