Haserretzeko eskubidea

Autodefentsaren aldeko Nikaraguako kanpainia feminista honi, emakumeak indarkeria erabiltzera gonbidatzea leporatu zaio.
Autodefentsaren aldeko Nikaraguako kanpainia feminista honi, emakumeak indarkeria erabiltzera gonbidatzea leporatu zaio.
Valerie Solanasek 1968an idatzitako Manifiesto SCUM idazkian gizonen desagerpena proposatu zuen, gizarteari egiten dioten kaltea argudiatuz. Solanas-en biografia irakurtzen baduzue, gizonekin haserre egoteko arrazoi ugari zituela ulertuko duzue (besteak beste, aitaren aldetik sexu indarkeria pairatu izana). Hala ere, berak azaldu zuenez, manifestuaren asmoa literarioa eta satirikoa zen, eztabaida pizteko helburua zeukan.
 
Testu hori idazteagatik baino, Andy Warhol erailtzen saiatzeagatik ospetsua bilakatu zen. Zinema gidoi bat lapurtu ziola leporatu zion Warholi. Eskizofrenia diagnostikatu zioten, eta ospitale psikiatrikoetan pasa zuen bizitza erdia. Nahiz eta askok estremista baten erokeria hutsa dela esan, literatur kritikari zein akademiko anitzek bere obraren orijinaltasuna, indarra, gizarte patriarkalari egiten dion kritika ziztatzailea eta punkaren aitzindaria izatea goraipatzen dituzte. Feminismo erradikalaren erreferentzia bihurtu da egun.
 
Aitortu behar dut: doinu bortitza daukan adierazpen feminista ororen aurrean nire lehenengo erreakzioa deserosotasuna izaten da. Feminismoaren bertuteak aipatzerakoan beti esaten da odol tantarik isuri gabe gizartean aldaketa gehien lortu duen mugimendu soziala dela. Ni bakezaletasun horrekin identifikatzen naiz, baina zenbait kezka eragiten dit.
 
Berdintasunaren ameskerian hazitako belaunaldiko emakumeok oraindik ere sexu jazarpena, tratu txarrak eta diskriminazio anitz bizi ditugu. Espainiako Estatuan 50 emakume baino gehiago dira erailak urtero eta gizartearen erantzuna oso epela da. Erasoak etsipenez normalizatzea eta isiltzea irakatsi digute.
 
Autodefentsa ikastaroetan ohikoa da erasotzaileari aurre egiteko estrategia  proposatzerakoan batek baino gehiagok erasotzailearekiko errukia adieraztea. “Ante la duda, tú la viuda/Zalantzarik badun, hobe alargun” bezalako lelo feministen aurrean jendea asaldatzen da. Haserrea eta autodefentsa ez datoz feminitatearen ereduarekin bat; gupida, ostera, bai.
 
Telebistan ala zineman indarkeria nonahi agertzen da. Emakumeak euren burua defendatzeko gai ez diren biktimen paperean agertu ohi dira, baina gutxik onartzen dute errepresentazio horiek duten eragina; fikzioa dela diote. Kill Bill edo Millenium bezalako obretan, emakumeek indarkeria erabiltzen dutenean –askotan indarkeria matxista pairatu eta gero mendeku egarria asetzeko– Stallonerekin baino deserosoago sentitzen gara. Bideo feminista batean ironiaz indarkeriaren erabilera agertzen baldin bada, ez da fikzioa bezala hautematen, baizik eta biolentziaren aldeko gonbite bezala.
 
Ez gara feministok –gizon matxistak baizik– pertsonak bortxatzen, jipoitzen eta erailtzen ditugunak. Baina gure haserretzeko gaitasuna itzalita mantendu beharra dago, kontrolpean egon gaitezen. Badirudi gizarte honentzat erasotzaile matxistak baino arriskutsuagoak garela, gure keinu oldarkorrak botere patriarkalaren kontrako mehatxuak baitira.
 
Feministok eraso sexistekin eta hauek gainditzearen kontrako erresistentziekin egunero topo egiten dugu. Baditugu, Solanasen moduan, haserre egoteko hamaika arrazoi. Eraso bat bizi dugunean ez da pedagogia egiteko unea, oihukatzekoa baizik. Ernegua erreprimitzea ez da bidezkoa, ezta osasungarria ere. Emozio hori nola bideratu eztabaida genezake,  baina argi daukat, gure buruari haserretzeko eta defendatzeko eskubidea benetan onartzen ez diogun arte, ez gara Erasorik ez erantzunik gabe leloa betetzeko gai izango. Hainbeste beldur eragiten duena, baina hain beharrezkoa den leloa.

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Indarkeria matxista
2025-04-11 | ARGIA
Uztaritze, Domintxaine eta Angeluko hiru ikastetxetan izandako hamahiru eraso salatu dituzte

Hamaika eraso Uztaritzeko (Lapurdi) San Frantses Xabierko ikastetxe katolikoan gertatu ziren, beste biak Domintxaineko (Zuberoa) ikastetxe katolikoan eta Angeluko (Lapurdi) San Josepe ikastetxe publikoan. Uztaritzeko ikastetxean ikasitako bost gizonek beren testigantzak eman... [+]


Betharramgo indarkerien berri “komunikabideen bidez” hartu izana zehaztu du Baionako apezpikuak

Prentsaurrekoa eskaini dute ostegun honetan Marc Aillet Baionako apezpikuak, elizbarrutiko hezkuntza katolikoko zuzendari Vincent Destaisek eta Betharramgo biktimen entzuteko egiturako partaideetarikoa den Laurent Bacho apaizak. Hitza hartzera zihoazela, momentua moztu die... [+]


2025-03-12 | June Fernández
Meloi saltzailea
Eskratxe

Antifaxismoari buruz idatzi nahiko nuke, hori baita aurten mugimendu feministaren gaia. Alabaina, eskratxea egin diote Martxoaren 8ko bezperan euskal kazetari antifaxista eta profeminista bati.

Gizonak bere lehenengo liburua aurkeztu du Madrilen bi kazetari ospetsuk... [+]


85 urteko espetxe zigorra eskatu dute Hondarribiko surf irakasle erasotzailearentzat

11 adin txikikori sexu erasoak egiteagatik 85 urteko kartzela zigorra galdegin du Gipuzkoako fiskaltzak. Astelehenean hasi da epaiketa eta gutxienez martxoaren 21era arte luzatuko da.


2025-03-07 | Laia Alduntzin
Hezkuntza gotorleku

Matxismoa normalizatzen ari da, eskuin muturreko alderdien nahiz sare sozialetako pertsonaien eskutik, ideia matxistak zabaltzen eta egonkortzen ari baitira gizarte osoan. Egoera larria da, eta are larriagoa izan daiteke, ideia zein jarrera matxistei eta erreakzionarioei ateak... [+]


Elizako sexu abusuen biktimei kalte-ordaina emango die Iruñeko Artzapezpikutzak, “laster”

Elizak 23 kasu ditu onarturik Nafarroa Garaian. Haiek "ekonomikoki, psikologikoki eta espiritualki laguntzeko" konpromisoa adierazi du Iruñeko artzapezpikuak.


2025-02-28 | Gedar
Adin txikiko neska bati eraso dio Sarako kirol entrenatzaile batek

 15 urteko emakume bati egin dio eraso Izarra klubean jarduten zuen pilota entrenatzaile batek.


Betharrametik Uztaritzera, ikastetxe katolikoetako indarkeriak argiratzeko lekukotasunak

Lestelle-Betharramgo (Biarno) ikastetxe katolikoko indarkeria eta bortxaketa kasuen salaketek beste ikastetxe katoliko batzuen gainean jarri du fokua. Ipar Euskal Herriari dagokionez, Uztaritzeko San Frantses Xabier kolegioan pairaturiko indarkeria kasuak azaleratu dira... [+]


2025-02-26 | Ane Labaka Mayoz
Hatza ezpainetan

Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]


2025-02-26 | Leire Artola Arin
Martxoak 8
Faxismoa borrokatzeko feminismotik indarrak batzeko deia

Martxoak 8a heltzear da beste urtebetez, eta nahiz eta zenbaitek erabiltzen duten urtean behin beren irudia morez margotzeko soilik, feministek kaleak aldarriz betetzeko baliatzen dute egun seinalatu hau. 2020an, duela bost urte, milaka emakumek elkarrekin oihukatu zuten euren... [+]


Hamahiru urte eta erdiko kartzela zigorra ezarri diote Mario López Gernikako saskibaloi entrenatzaileari

Neska adingabeari sexu abusuak era jarraituan egin zizkiola frogatutzat jo du Bizkaiko Lurralde Auzitegiak.


25 urtez 300 haur bortxatu zituela aitortu duen zirujauaren aurkako epaiketa hasi da Frantzian

1989tik 2014ra, Frantzia mendebaldeko hainbat ospitaletan egindako erasoengatik epaituko dute. 74 urte ditu Joel Le Scouarnec zirujau ohiak, eta espetxean dago beste lau sexu eraso kasurengatik.


2025-02-24 | Behe Banda
barra warroak
Arma, tiro, pun

Lau mila karaktere ditut kontatu behar dudana kontatzeko. Esan behar ditut gauzak argi, zehatz, soil, eta ahalko banu polit, elegante, egoki. Baga, biga, higa. Milimetrikoki neurtu beharra dut, erregelaz markatu agitazioa non amaitzen den eta propaganda non hasi. Literarioki,... [+]


La Manada-ko bi kideri zigorra murriztearen aurka agertu da Nafarroako Gobernua

Bi akusatuek espetxe zigorra berreikusteko eskatu ostean, Felix Taberna presidenteorde lehenak adierazi du ez dagoela zigorra murrizteko baldintza juridikorik: "Zigorrak dauden bezala mantentzeko adinako larritasuna du delituak". Defentsaren abokatuak salatu du bi... [+]


Lau urteko espetxe zigorra ezarri diote Irungo irakasle bati, Txingudi Ikastolan ikasle bati sexu abusua egiteagatik

Lau urteko kartzela zigorra, zazpi urteko inhabilitazioa eta hiru urtez 12 urteko biktimarengandik urruntzeko agindua eman du Gipuzkoako Probintzia Auzitegiak. Neskari 6.000 euro ere ordaindu beharko dizkio erasotzaileak kalte-ordainetan.


Eguneraketa berriak daude