Emakume aurpegi gehiegi
Datu estatistikoek –ia beti hotzak eta anonimoak– errealitate sakonak ikustarazten dituzte askotan, zeinak politika batzuekiko ditugun jarrerak birplanteatzen lagundu beharko liguketen. Joan den astean, Hego Euskal Herriko langabeziaz datu batzuk ezagutu ditugu, EAEko Lanbidek eta Nafarroako Enplegu Zerbitzuak eskainiak. Horiek aztertuz ondoriozta dezakegu langabeziak, prekarietateak, soldata baxuek, pentsio murritzek, eta ondorioz, desberdintasunek, emakume aurpegia dutela. Ipar Euskal Herriko datuak eskura ez ditugun arren, ez dirudi gainerakotik asko aldenduko direnik. Emakume aurpegi gehiegi.
Iraileko langabeziaren zifra orokorra 226.893 pertsonakoa izan da, hau da, biztanleria aktiboaren %17,4. Araban (%20,3), Bizkaian (%19,1) eta Gipuzkoan (%16,2) emakumezkoen langabeziaren batez bestekoa %18,3koa da, gizonezkoena baino hiru puntu gehiago. Nafarroan langabeziaren %52 emakumeei dagokie. Soldatei dagokienez, emakumeek gizonek baino %30 soldata baxuagoa jasotzen dute. Desberdintasun hori are handiagoa da pentsioetan, %40ra ere irits daiteke eta. Azkenik, kontratazioetan ere diferentzia handia dago emakume eta gizonen artean. Irailean emakumeek kontratu gehiago lortu dituzte –33.426 kontratu, gizonek lorturiko 30.349 kontraturen aldean–, baina horien erdiak baino gehiago partzialak dira, kalitatez kaskarrak eta lanaldi laburrekoak. Sinaturiko kontratuen %57k 29 egun baino gutxiago iraun zuen.
Testuinguru honetan, emakumeentzako diskriminazio positiboa bultzatzen duten politikak behar ditugu, emakume eta gizonen artean berdintasuna lortu nahi badugu behintzat. Ekonomian, lanean eta jendartean politika berriak behar ditugu emakumearen alde. Eta arlo guztietan praktikara eraman behar dira. Horrela baino ez dugu lortuko aurpegi bakarra izatea: pertsonarena.
30 urteko behargina hil da Amezketako (Gipuzkoa) paper fabrikan. Ibarra Argi Lanak enpresak azpikontratatuta zegoen. Elkarretaratzea egin dute ostiralean, 11:00etan, gertatutakoa salatzeko. 2024an hil den 38. langilea dela adierazi du LABek.
Istripu bat Ataunen (Gipuzkoa) gertatu da, abuztuaren 22an. Bestea Iurretan (Bizkaia) gertatu zen abuztuaren 14an.
Lan istripuz 33 pertsona hil dira Euskal Herrian aurten. Azkenekoa, Iruñeko sanferminetan garbiketan lanean ari zen Iosu izeneko langilea. Kamioiaren gainetik erori zen eta hartutako golpe larriaren ondorioz hil da. LABek FCC (Iruñerriko Mankomunitateko... [+]
Ezbeharra astelehen goizean izan da, eta gizonaren emazteak 13:23ean dei egin die larrialdi zerbitzuei. Bi biktimak bihotz-gelditze egoeran aurkitu dituzte, eta sorospenek ez dute lortu horien bizitza salbatzea. Umea herriko bizilaguna zen.
Nire lehendabiziko poema liburua argitaratu nuenean errezitaldi bat ematea eskaini zidaten unibertsitate batean. Musikariak dirutan kobratu zuen eta niri Jorge Oteizari buruzko liburu bat eman zidaten, hartu ez nuena, baneukalako etxean. Horixe izan zen onartu ditudan eskaera... [+]
Itsasoan gertatutako istripu baten ondorioz hil da arrantzalea. Hunekin Aski itsasontzian lanean ari zelarik erreskatatu zuten gizona, larunbat arratsaldean. Erietxean hil zen.
Badator uda, eta horrekin batera, herri, auzo eta hirietako jai herrikoiak. Jaiak beti izan dira aldarrikapen sozial eta politikoen, auzokideen arteko harremanen eta euforia herrikoiaren aterpe. Gure kaleak hartzen dituzte, eta egun batzuez autogestioaren, desberdinen arteko... [+]
Last Tour enpresa eta Gasteizko Udala seinalatu ditu erantzule gisa, azken horrek "langileon prekaritatea finantzatzen eta legitimatzen" duela nabarmenduta. Azkena Rocken aritu diren hainbat langileren lekukotzak bildu ditu LASek.
Emantzipatu nahi duten baina ezin duten gazteen kopurua gero eta handiagoa da Europar Batasunean. Errealitate hori datutan jarri du Eurofund erakundeak argitaratu berri duen ikerlan batek, eta etxebizitzaren garestitzea da arrazoi nagusietako bat, baina ez bakarra.
Iragan asteko ostegunean zauritu zen larri Bergarako (Gipuzkoa) Embalan 3 lantegiko langilea, zama bat gainera erorita. 2024 urtean hiltzen den 26. langilea da.
51 urteko garraiolariaren kamioia irauli egin da Ejea de los Caballerosen (Aragoi). 2024an hiltzen den 23. langilea da.
Maiatzaren 11n egin dira mobilizazioak eta Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak, Emakumeen Mundu Martxak eta Gune Ekosozialistak antolatu dituzte. 60 eragile sozial baino gehiagok bat egin dute mobilizazioekin.
Estresa, nekea, antsietatea eta beste dira sisifemiak eragiten dituen zenbait ondorio. Esanahiaz, jatorriaz eta prebentzio neurriez mintzatu da Ziortza Karranza psikologoa.
Asteazkenean eseri dira epailearen aurrean Zorroza Gestión de Residuos enpresako arduradunak, 2020an gertatutako lan heriotzaren harira. Epaileak urtebete eta sei hilabeteko espetxe zigorra eta 30.0000 euroko kalte-ordaina ordaintzea ezarri die bi akusatuei.
Gizartea kontzientziatzeko eta informatzeko kanpaina bat abiatu dute LAB, CGT, STEILAS, ESK, CNT eta LSB-USO sindikatuek, Nafarroako Osasun Plataformak eta Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak.