Modeloen kontra
Mari Luz Esteban
Pamiela, 2013
Kontatu digute hauskortasuna eta zaurgarritasuna tresnatzat darabiltzala Mari Luz Estebanek liburu honetan, maitasunaren eta askatasunaren arteko talkak zaizkiola interesatzen, odola hortik ateratzen zaigula dariola maiz. Eta egia da. Baina irakurlea liluratzen duena ez da sentimenduen mugak esploratzeko gaitasuna bakarrik, ezpada estiloa bera: neurritsua, orekatua, hunkigarria… eta gogorra da: “Baina/ aitor dut/ amaren heriotzak libreago egin ninduen/ berrasmatu ahal izateko ibilbide propioa/ besterik ote bizitza?/ saminaren saminenean/ oi paradoxen barne-indarra!/ bigarren aldiz jaiotzeko ahalbidea/ oparitu zidan”. Liburua irakurri behar da osorik hitzok gordetzen duten maitasun eta koherentzia ulertzeko.
Emakume ahots ederrarekin kontraesanak bere gain hartu ditu idazleak, eta poesiaren zelaietara eroanez astindu ditu, gogoratu ditu, madarikatu ditu. Bizizalea da gehien-gehienean liburua, baina gorputzari eta bizitza ospatzeari besteko tartea egiten zaio kontzientzia kritikoari. Finean emakumearen irudi tradizionalari kontra egiten dio, desafiatu egiten du normala dena. Ahaztu beraz besteen arabera baino bizi ez den emakumea, ahaztu bere kabuz eta beretzat ezer egin ez dezakeena. Emakume helduaren ahots dardarati sendoa entzun gura baduzu hipokrisiaren erdian, eta berdintasun formalaren paradisu barrotedunetik atera nahi baduzu, hau zuretzako moduko liburua da. Oier Guillanek aldizkari honetan bertan esan zuen ederto eztabaidak agerian jartzen dituen liburua dela, “batzuoi ezohikoak zaizkigun moduak” azaleratzen dituena. Analisi literario burutsuekin baino, hobe da bihotzarekin hurreratzea idazlearen jardunera, bizitzaren beraren kontakizun idealizatu honetara.
Bere horretan da plazera Amaren heriotzak libreago egin ninduen irakurtzea. Eternitatea une batean kondentsatua dator batzuetan. Beste batzuetan denbora pasatzen da astiro, eta atzera begiratzean konturatzen gara hegaz egin duela, inozentzia deseginez: “Han izan naiz Domu Santu bezperan,/ hiru urte nitueneko paradisu albo-alboan”. Hizkuntza lau eta narratiboa darabil Mari Luz Estebanek, baina irakurlea gustura ibiliko dela deritzot halako giro etereo bat ere sortzen duelako, zetazko oihal eta berba arinena, sinbolismoz beteriko adibideetan: “Agian arrazoi zuen adiskide hark/ neu eta neure gertukoen artean/ ehundu dudan errezel mehe-ikusezinaz/ hitz egiten didanean”. Terriblea baita titulua, ederra eta leuna ostera kantua.
Argentinako Abokatuen Gremioa erakundean egiten du lan Laura Taffetanik (Buenos Aires, Argentina, 1963). Gobernuaren errepresioa pairatu duten maputxe ugarirekin lan egin du azken urteetan, eta Askapena antolakundeak antolatutako topaketa antiinperialisten barnean izan da Euskal... [+]
Iragarrita zegoen moduan, Bilboko Errekalde auzoko Etxarri II gaztetxea hustu du Ertzaintzak 9.00etan abiarazi duen operazioarekin. Arratsaldean protesta manifestazioa egingo dute auzoan, 19:00etan Amezolako tren geltokitik abiatuta.
Ezbeharra ostegunean gertatu da eta SOS Nafarroak 16:00 orduak jotzear zirela jaso du haren berri. Medikua, anbulantzia et Foruzaingoa bertarako dira, baina ezin izan dute gizona suspertu eta bertan hil da.
Aurtengo berritasuna da. Ahobizi eta belarriprest rolen artean aukeratzeaz gain, herritarrek Euskaraldia Hikan parte hartzeko aukera izango dute. Hitanoa erabiltzen ez den herrietan, toka eta noka, bien erabilera bultzatuko da, eta hitanoa bizirik dagoen herrietan nokaren... [+]
Interview. Urez eta hondarrez
Egileak: Telmo Irureta eta Mireia Gabilondo.
Aktoreak: Telmo Irureta eta Dorleta Urretabizkaia.
Zuzendaria: Mireia Gabilondo.
Konpainia: Tentazioa.
Noiz: apirilaren 2an.
Non: Victoria Eugenia Klub Aretoan,... [+]
Ezagutzen duzue Kneecap filma? Oscar sarietarako hautatu zuten. Belfasteko hirukote baten istorioa da. Kneecap Hip Hop talde ezaguna da gaur egun, eta hizkuntzaren aldeko jarrera (gaelikoa) argia dute, IRAren osteko belaunaldiaren gorabeherak kontatzen ditu filmak; drogak eta... [+]
Galdera batzuen aurrean, behin eta berriz helduok ume sentitzen garela dio Iñigo Martinezek, “bizitza zulo existentzialez beterik” dagoelako. Galderaz galdera "behin-behineko erantzunen bila" aritzeko asmoa du irakasle eta filosofoak. ARGIA... [+]
Euskal Herriko Laborantza Ganberak hogei urte bete ditu. 2005ean sorturik, bataila anitzetatik pasa da Ainiza-Monjoloseko erakundea. Epaiketak, sustengu kanpainak edota Lurramaren sortzea, gorabehera ainitz izan ditu hogei urtez.
Giza-katea antolatu du Subflubiala ez! plataformak eta hitzordua Artaza-Romo Institutuan jarri du gaurko 18:00etan. Bizkaiko Foru Aldundiak Ingurumen Inpaktuaren Adierazpena (IIA) aldatzea du helburu eta horrelakorik ez du onartzen plataformak.
Europan kutsadura maila aztertzen aritzen den Toxicowatch erakundeak egindako ikerketaren emaitzak dira. Erraustegia martxan jarri aurretik egin zituzten lehen azterketak, eta ondoren 2024ra arteko laginak aztertu dituzte. Iazko laginen emaitzak dira honakoak.
Elkarteko Andoni Burguetek nabarmendu du espetxean dauden presoek egindako delitu gehienek behar sozioekonomikoekin lotura dutela.