Espioitza informatikotik babestu gaitezke?
Gauza jakina da Edward Snowden espioi estatubatuarrak, egun Errusian erbesteraturik bizi denak, AEBetako eta Erresuma Batuko segurtasun agentzien jarduerei buruzko paper ugari ezagutzera eman dituela; horien artean espioitza informatikoari dagozkionak ere badaude. Komunikazioen pribatutasuna hausteko bidea Microsoft eta Google bezalako enpresa multinazionalekin batera lan egitea izan omen da.
Munduan partekatzen den informazioa lapurtzeko, espioitza ofizialeko teknikariak informazioa enkriptazio sistemetan aritu dira lanean, eta zehazki, kode-sorgailuetan. Nola? Hona hemen adibide bat: kode-sorgailuek ausazko zenbakiak sortu behar dituzte erabiltzaileek pasahitz gisa erabiltzeko; espioitza-teknikariek ausazko zenbaki kopurua tarte labur batera mugatzen dute, kode-sorgailuak manipulatuz.
Snowdenen paperen arabera, urtero 200 milioi eurotik gora erabiltzen dira segurtasun-programetan “manipulazioak” sortzen eta arestian aipatu enpresekin tratuak ixten.
Zer egin horren aurrean?
Badirudi ez dugula asko egiterik, baina aholku orokor bat ematearren, software askeko sistemak gero eta gehiago erabiltzea autodefentsarako egokia izan daitekeela uste da. Era horretan, zailtasunak jarriko zaizkie espioitza-erakundeei, informatikari askoren esku dauden programak manipulatzea zailagoa izan baitaiteke.
Aitzakiak aitzakia, espioitza-sarean parte hartzen ari diren enpresek legalitatearen izenean justifikatu dute beren jarduera, hau da, estatuko entitate batek segurtasunaren izenean eskaera zehatza egiten badu, nola ukatu zerbitzu hori ematea?
Oso zaila izango da enpresek adierazitakoa legearen barrukoa den ala ez jakitea, baina etikoki jarduera horiek ez dute inongo heldulekurik. Hona, lerro hauen bidez, gure txikitasunetik gure kexarik irmoena.
Nazio Batuen Erakundeak adierazi duenez, Goma hiria hartu ondoren hango espetxe batean zeuden ehunka emakume bizirik erre zituzten M23ko matxinoek, eta denak hil. Herrialdearen ipar ekialdean borrokan diharduten talde armatuek sexu indarkeria "arma gisa" erabili dutela... [+]
AEBetako presidentearen Gazako palestinarrak kanporatzeko asmoak aurkako erreakzio ugari eragin ditu nazioarteko nahiz herrialdeko politikan, baita Alderdi Errepublikanoan ere. Gehienek "garbiketa etnikoa" sustatzea egotzi diote, baina Trumpek bere asmoa berresten... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Israelgo Estatuko saskibaloi taldeak ostiralean jokatuko du Gasteizen, eta mobilizatzera deitu du Palestinarekin Elkartasunak.
Haur Hezkuntzatik hasi eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza amaieraraino, ikastetxeetan mugikorra debekatzea du helburu Kataluniako Generalitateko Hezkuntza kontseilariak. 6 urtera arteko haurren ikasgeletan material teknologikorik ez egotea eta eskolen digitalizazioa aztertzea... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Gurera ekarri dugu Achille Mbenbe politologo kamerundarraren "nekropolitika" terminoa. Heriotzaren prismatik begiratzen die herritartasunari eta botereari, eta argi uzten digu pertsona multzo batzuen biziak gutxietsiak, balio gabekoak eta beraz, lasai asko desagertu... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Danimarkako Vasagård aztarnategian 600dik gora harri grabatu aurkitu dituzte arkeologoek. Datazioen emaitzen arabera, duela 4.900 urtekoak dira, eta garai hartan Alaskan sumendi baten erupzio bortitza gertatu zela ere jakina da. Erupzio horren ondorioek Europa iparraldeko... [+]
Vietnam, 1965eko otsailaren 7a. AEBetako aire-armadak lehenengoz napalma erabili zuen biztanleria zibilaren kontra. Ez zen gasolina gelatinatsua erabiltzen zen lehen aldia. Bigarren Mundu Gerran hasi ziren bonbekin batera jaurtitzen eta, Vietnamen bertan, Indotxinako... [+]
Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroaren bisitarekin batera egin ditu adierazpenak AEBetako presidenteak, Etxe Zurian. Zerrendan bizi diren 1,8 milioi palestinarrak Egipto edota Jordaniara lekualdatzea proposatu du.
Orain gutxi Txantreako Irakurle Eskolan Gael Faye idazlearen Ene herri txikia eleberria irakurri genuen, Irati Bereauk euskarara itzulitako bertsioan. Liburuak Gabrielen –Burundin jaiotako haur bat– historia kontatzen du. Aita frantsesa du eta ama Ruandatik ihes... [+]
Gobernuarekin negoziatu gabe iragarri du erabakia talde armatuak, "arrazoi humanitarioengatik" dela argudiatuta. Joan den astean herrialdeko Goma hiria bereganatu zuten matxinoek, eta, Nazio Batuen Erakundearen arabera, 900 hildako baino gehiago eragin dituzte hiri... [+]
Muga-zergak ez ipintzearen truke, AEBen eskakizunak konplitzeko konpromisoa hartu dute: bakoitzak 10.000 soldadu ipiniko ditu mugan, AEBen segurtasunaren izenean.
Iazko azken hatsean Txinako gobernuak Yarlung Zangbo ibaiaren behe-arroan proiektu hidroelektriko handia abian jarriko duela iragarri izanak, urak harrotu ez, sutan jarri dituela dirudi gure artean. Esan dezakegu alarmaren eskala osoa kurritu dutela iruzkinek: munduko handiena... [+]