Aldarrikapenetik errealitatera
Ipar Euskal Herriko ezagupen instituzionalari begira urrats kualitatiboak egin dira 2012ko hasieratik hona, fase honen lorpenak lekuko. Landutako lurralde kolektibitatearen proiektua bera, Ipar Euskal Herriak dituen behar instituzionalak, zor zion ezagupen politikoa eta frantses legediak gaur egun permititzen duenaren arteko sintesi egiten duena. Proiektu horren aldeko adostasun zabala, bai korronte politikoen aldetik, baita eragile sozialen artean ere. Proiektu horren zabaltzeko eta defenditzeko eragile guztiek osatu duten aurrekaririk gabeko koordinaketa. Hots, instituzioaren aldeko borrokak irabazi duen legitimitatea eta sekulan lortu ez zuen indar harremana, instituzio aldarrikapena hipotesia egingarria eta erreala bihurtu duena. Hala ere, ez da nahikoa izan, momentuz bederen, aldaketa eragiteko, ezagupen instituzionalari bidea irekitzeko. Hori guztiaren isla izan dugu ekaina/uztailean Frantziako Senatuan nahiz Legebiltzarrean Iparraldeari buruz izandako emendakinen dantza, Marylise Lebranchu ministroaren hitz hartzeak eta jakobinoen oldartzea.
Pasa den uztailaren 13ko biltzar nagusian Batera plataformak estrategiari buruzko eztabaida ireki du eta sartze honetan norabideak finkatu beharko ditu. Mobilizazio dinamikan etenaldia izanen dela pentsa daiteke, heldu den martxoan herri hauteskundeak izanen baitira. Aldiz, gaia mahai gainean egonen dela dudarik ez da. Alabaina, lurralde ezagupen eta antolamenduarekin zerikusi zuzena duten eztabaidak karrika iskinean ditugu. Herri elkargoen berrantolaketa dugu horietako bat, barnealdean bereziki gori-gorian dena, egun dauden Baxenabarreko hiru elkargoekin (Amikuze, Iholdi-Oztibarre, Garazi-Baigorri) bat ala bi egitea trenkatu beharra baita. Bestalde, departamenduaren hautesbarrutiak diren kantonamenduen mapa goitik behera moldatuko da 2014an, horien kopurua bitan zatituz. Aldaketa eta bateratze horiek indar politikoen arteko orekak aldatzeaz gain, herritarrak ere hunkituko ditu. Beste maila batean 2013rekin Lurralde plan kontratua amaituko da (horren bitartez Ipar Euskal Herriko atal desberdinetako garapen proiektuak Estatuak, Akitaniak eta Departamenduak laguntzen dituzte 6-7 urtez). Normalean 2014/2020ko kontratu berria osatu eta negoziatzekoa da urtea amaitu gabe, baina auzi instituzionala paralizatua izanez gero, nola gertatuko den ez da batere argi. Azkenik, Gobernuaren deszentralizazio lege proiektuaren beste bi atalak eztabaidatuko dira ondoko hilabeteetan, Ipar Euskal Herriaren lekua berriz ere aipagai bihurtuz. Ageri denez, azken hilabeteetako intentsitate handiko faseak gorabehera berriak ezagutuko ditu luze gabe. Geroak erranen.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
Israelen ofentsiba inperialista beste fase batean sartu da: bonbardaketak Yemen, Libano eta Sirian; Iranen kontrako erasoak; Libanoren inbasioaren saiakera… Sionistek aspaldiko helburu bat lortu dute: Palestinatik haratago joatea, eta erasoaldia eskualde mailako gerra... [+]
Leku izen bakarra aski da, azken denbora hauetan gertatu den emakumeen aurkako biolentzia kasurik larriena aipatzen hasteko: Probentzako herri horretan, senar batek emaztea kimikoki menderatu eta beste gizon batzuen –ehun bat omen dira– sexu-meneko utzi du hamar... [+]
Txikitan, mila eta bat jolas genituen egunerokotasunean jolasteko. Batzuk korrika jolasten genituen, beste batzuk baloiarekin, panpinekin, gomarekin edota hitzekin. Bada hitzekin jolasten genuen jolas bat, konturatu naizena bizitza guztirako izango dela. Ez gara ohartzen jolas... [+]
–Bai, zera, hori muntaia izango da… edo norbaitek egindako txistea… edo testuingurutik ateratako zeozer...
–Ezetz ba, maitti, hementxe dago bideoa, entzun egizu elkarrizketa.
–Oxtia, bai! –begiak bueltaka begi-zuloetan.
J-k ezin... [+]
BRICS+ taldean gorabidean dauden ekonomia produktiboek edota lehengaien hornitzaileek parte hartzen dute. Horiek munduko gobernantza justuagoa eraiki nahi dute eta horrek talka egiten du nazioarteko fluxu ekonomikoak arautzen eta gobernatzen jarraitu nahi duen... [+]
Asteburu luze bat. Ingurutik bueltatxo bat eman eta pikoteoa egiteko probestu dugu. Turistak selfie-ak egiten. Turistentzako bideak, alokairuak, dendak, hotelak, aparkalekuak, menuko platerak, seinaleen kartelak munduko hizkuntza orotan. Turistak ohiko lekuak leku arrotz... [+]
Orain dela urte asko Dr. Abuse chatbota ezagutu nuen, aplikazio horrekin ohartu nintzen ere pertsonok zeinen azkar kateatu gaitezkeen holako makinetara. Animalia sozialak izanda, harremana berezkoa eta beharrezkoa dugu, eta 'harremana' izenak dioen bezala,... [+]
Gaixo nago, etxetik atera gabe egoteko moduan, medikuaren bajarekin, ingurukoen onespenarekin. Gaixo nago. Alegia, nire energia da normalean iluntzean etxeratutakoan izaten dudana, baina egun osoan. Eta gorputza tranpa bat da, beste behin ere, eta harrokeria gorrotagarriz... [+]
Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]
Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]
Eremu ez profesionalari loturiko pertsona talde digitaletan, besteoi argudioak emateko adimen artifiziala baliatu duenik ikustea gertatu zait azken urte honetan. Partekaturikoa propioa bailitzan. Norberarena, baina ez jabetzaren zentzuari loturikoa, baizik eta norbere... [+]
Wallapop aplikazioaren bidez bozgorailu kaxkar batzuk saldu nituen uda aurretik. Agian produktuaren deskribapena pixka bat puztuta zegoen, egia da. Erosleak hiru izar jarri zizkidan bostetik. Argi dago, ez nuen gehiagorik merezi.
Hurrengo astean, Irundik Bilbora eraman nuen... [+]
Lagun baten aitaren hiletan egon nintzen aurrekoan. Lagunak lore-sortetatik lore bana hartzeko esan zigun bertaratutakoei, nahi izanez gero. Loreei ezin diet ezetzik esan, askoz gutxiago arrosei, batez ere gorriei. Hala, arrosa gorri eder bat hartu nuen.
Arrosa eskuan,... [+]