Datorren ongizate estatua: zubirik gabeko igaroaldia
Ongizate estatu tradizionalaren gizarte-hitzarmenaren arazo estrukturalak pobrezia eta gizarte-bazterketa dira. Hartara, gizarte-politikak gizartearen elkartasunaren adierazle dira eta hiritar bakoitzaren eskubide. Azken urte hauetan ikuspegi hau zalantzan jartzen ari da “aktibazio” ereduaren bidez. Aktibazioak prestazio ekonomikoa edota gizarte laguntza jasotzen duten pertsonen lan merkaturatzea ahalik eta azkarren sustatzea planteatzen du. Hori lortzeko, besteak beste, zigorrak, behartzeko neurriak edota prestazio horien diru-kopuruen murrizketak aplikatu dira.
Aldaketa horrek zalantzan jartzen du orain arte nagusi izan den eredua. Izan ere, pobreziarekiko gizarteak duen arduraren eta hiritarren gizarte-eskubideen aurrean, orain nagusitzen ari den gerturapenak norbanakoaren ardura azpimarratzen du, eta hortaz, norbera da bere egoeraren erantzule. Era berean eskubideen jabe da, baina baita betebeharrena ere. Mutazio horrek isla nabarmena du hizkeran bertan. Horrela, gero eta gutxiago erabiltzen da “enplegu falta” –egiturazko faktorea– eta gero eta gehiago “enplegugarritasun falta” –norbanakoaren kualitatea–. Gero eta gutxiago ziurgabetasunaren aurrean babesa eskaintzea –ardura kolektiboa– eta gero eta gehiago norberak aldaketarako dituen ahalmenen laudorioa –norberaren izaera–.
Hizkeraz gain, eredu aldaketak hainbat ondorio sorrarazi ditu errealitatean. Lehen, gure gizarteetan gehiengo zabala integratuta bazegoen ere, gero eta gehiago dira integrazio horretaz disfrutatzeko gai ez direnak eta gizarte-zaurgarritasun egoeran kokatzen direnak, gizarte-dualizazioa gero eta nabariagoa izanik.
Orain arte gizarte-politikek zubi gisa jokatu dute, horren bidez, ertz okerrean zeudenek bestaldera igarotzeko aukera izaten zuten. Momentu hauetan zubia leherrarazi dute, eta lehenengo aldiz azken 200 urteetan, belaunaldi bat aurrekoa baino okerrago bizi daiteke etorkizunean, 40 urte azpitik daudenak –gaudenok– alegia. Eta okerrena, aktibazioak testuinguru honetan planteatzen duen salbaziorako bidea hau izaki: bilatu ezazu txalupa bat, arraun egin ezazu ahal bezainbeste eta horrela lortuko duzu beste ertzera ailegatzea.
Eredu honek ahaztu egiten du jende askok txalupa erosteko aukerarik edota arraunean aritzeko indarrik ez duela. Beste era batera esanda, norberarengan eta dohain indibidualetan oinarritutako soluzioek ez dute inongo aukerarik gure gizarteen ongizatea eta kohesioa bermatzeko. Dena den, hauxe da etorkizuna... eta oraina.
Kalera atera dira salatzeko Bortziri eta Baztanen mediku eta pediatren falta, itxaron zerrenda amaigabeak eta hitzorduen atzeratzea jasaten ari direla, besteak beste. “Landa eremuan bizi garenok ere merezi dugu behar dugun bezala artatuak izatea”.
Etxebizitzen eta alokairuen prezioek mugarik gabe jarraitzen dute gorantz eta milioika lagun egoera oso prekarioan utzi ditu horrek: gazteek ezin dute emantzipatu, herritar asko euren auzotik ostikoka bota dituzte, eta beste askorentzat infraetxeak partekatzea da irtenbide... [+]
Europako Banku Zentralak interes tasak jaitsiko ditu ostegun honetan, bi urtetako etengabeko gorakadaren ondoren. Diruaren garestitze edo merkatzeak zuzeneko eragina du Euriborrean eta herritarrek ordaindu behar duten hipoteketan. Baina nola nabarituko da aldaketa hori?
Europar Batasuna pandemia aurreko zerga arau zorrotzetara bueltatzeko bidean da, Europako Parlamentuak estatu kideek duten defizita eta zorpetzea mugatzeko neurri fiskal berriak onartu ostean. Ecofinek 2023 urte amaieran erabakitakoari jarraiki, austeritate eta murrizketa... [+]
Europako Banku Zentraleko lehendakari orde Luis de Guindosek Europak dituen "mehatxuez" hitz egin du Bartzelonan: "Berriz ere erreforma estrukturalen inguruan hitz egin behar dugu".
Atera berri dituzte zerga bilketaren datuak Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako foru ogasunek, eta ikusi dugu inoiz baino diru gehiago jaso dutela. Berehala iragarri dute erreforma fiskalari buruzko gogoetarako beharrezko tartea hartuko dutela, ez dagoelako presarik, ezta premia... [+]
Europar Batasuneko Ekonomia eta Finantza ministroen Ecofin kontseiluak arau fiskal zorrotzagoak ekarri dizkigu opari urte berriarekin. Pandemia ondorengo norabidea aldatu eta berriz ere inbertsio publikoa txikitzea eta herrialdeek murrizketak egin behar izatea ekarriko du... [+]
Hego Euskal Herrian, egun indarrean dagoen neurri mesedegarri batek soilik jarraituko du aplikatzen, gutxienez ekainera arte: oinarrizko elikagaiei BEZik ez ordaintzea.
Europar Batasuneko 27 herrialdeetako ekonomia eta finantza ministroen kontseiluak arau fiskal zorrotzagoak ezartzea adostu du abenduaren 20an. Azken urteetako norabidea aldatu eta berriz ere inbertsio publikoa txikitzea eta herrialdeek murrizketak egin behar izatea ekarriko du... [+]
Gaur egungo eta etorkizuneko mundua ulertzeko gakoak eskaintzen dituen ezinbesteko liburua kaleratu du ARGIAk, Pello Zubiria Kamino kazetariaren eskutik. Aldizkariaren Net Hurbil sailean hogei urtez egindako artikulu mamitsuetatik abiatuta, munduko bazter askotako krisi eta... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako sektore publikoan greba eguna da gaurkoa, ELA, LAB, CCOO, Steilas, SATSE eta ESK sindikatuek deituta. Goizaldean abiatu dira lehen zutabeak eta manifestazioa handienak eguerdian egingo dituzte hiriburuetan.
Krisi ekonomiko betean, 2013an Iberdrolak argindarraren prezioa manipulatu eta artifizialki igo zuela ondorioztatua du Espainiako Merkatuen eta Lehiaren Batzordeak, eta horren erruz kontsumitzaileek 96,7 milioi euro gehiago ordaindu behar izan zituztela. Konpainiaren aurkako... [+]
Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) berriro jaitsi da, Espainiako Estatuaren kasuan bere lekura itzuli arte gainera, egungo doktrina ekonomikoak ezartzen duen %2tik behera dagoelako jada. Azpiko inflazioaren bilakaera motelagoa da, baina tira, pozik agertu dira arduradun... [+]
Hizkuntza gabeziari lotutako hezkuntza atzerapenak eta premia handiak dituzte Gasteizko Federico Baraibar institutuko ikasleek. Beti baliabidez urri dabiltzala, baina hurrengo ikasturterako Eusko Jaurlaritzak esleituriko baliabidetan murrizketak izango dituztela salatu dute... [+]
Erreserba Federalak interes-tasak bere horretan uztea erabaki du urtebetean lehen aldiz, orain arte etengabeko igoera egin eta gero. Argudio nagusia inflazioa jaitsi egin dela da, baina atzean badaude mamu gehiago, hala nola, atzeraldi ekonomikoa eragitea eta AEBetako finantza... [+]