Inposaketaren aurka, desobedientzia
Espainiako Auzitegi Konstituzionalak baliogabetu du Kataluniako Parlamentuak urtarrilaren 23an onartu zuen erabakitzeko eskubidearen aldeko adierazpena. Vicent Partalek Contra la imposició, la desobediència izenburuko editoriala idatzi du auziaren inguruan.
Ez ditzagun gure buruak engainatu. Norbaitek azal diezadala Estatuak zergatik hitz egin behar duen Kataluniarekin edozer gauzari buruz, inposatzeko aukera duenean. Ikuspuntu txepel batetik, Estatuko instituzioen eta zehazki botere judizialaren neutraltasunaz hitz eginez argumenta zitekeen. Kontrakoa erakusten duten froga ugari daude, ordea: Espainiako Auzitegi Konstituzionalak ez ditu inondik ere gaur egungo Espainiako herritar guztiak berdintzat hartzen. Batzuk eskubide ororen jabe dira eta besteak, katalanak, jazarri beharreko areriotzat hartzen ditu. Argi eta garbi.
Badakite, akatsez eta lotsaz gaindi, independentzia prozesuak aurrera jarraitzen duela Katalunian, eta ez dela geratuko. Zirrikitu guztiak itxi nahi dituzte. Adierazpen hau baliogabetu nahi dute, badakitelako prozesua Nazioarteko Justizia Auzitegira heltzen bada, subiranotasun adierazpena dela emandako urrats guztiak justifikatuko dituen pieza nagusia. Zentzu horretan, gogoan izan behar da Espainiako Auzitegi Konstituzionalaren jokabidea mespretxagarria dela. Independentzia prozesuak aurrera egin eta espainiar markoa gainditzen badu, nazioartean sartzeko, ez du axolako zer esango duten, ezta baliogabetu egin nahi duten.
Dena den, geuk nola erreakzionatu behar dugun jakitea da gakoa. Hitz egin edo hitz egitera deitzeko jarrera baliagarria da nazioarteko iritziaren aurrean arrazoiak biltzeko. Argi geratu da, ordea, elkarrizketak ez gaituela inora eramango. Ez dezagun denbora gehiago galdu, beraz. Subiranotasun adierazpena aurrerapauso handia izan zen. Eta alde bakarrekoa, hala da. Parlamentuak proposatuko duen hurrengo urratsak, espainiar instituzioei esplizituki desobeditzeko bidean, konfrontazioaren langa gehiago igo beharko luke.
Jende askok galdetu dit desobedientzia horrek nolakoa izan beharko lukeen. Ez dagokit niri erantzutea. Uste dut politikariei edota gizarte zibilaren ordezkari kualifikatuei –ANCri edo Òmnium Cultural elkarteari, esaterako– dagokiela erantzutea. Dena den, hainbat ideia bururatzen zaizkit: Kataluniako Generalitatearen eraikin guztietatik espainiar bandera kentzea; Parlamentuak adierazpen bat onartzea, Auzitegi Konstituzionalari ukatuko diona Kataluniako arazoetan muturra sartzea; Madrilgo parlamentutik diputatu katalanak ateratzea; edo guztietan onena, galdeketaren proposamen zehatza egitea, gutxi gorabeherako datekin.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.
Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]
Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]
Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]
Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]
Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]
Iragana ulertzen saiatzen eta etorkizuna bideratzen, oraina joaten zaigu zenbaiti. Nire proiektuetako bat (hasi baina landu ez dudana oraindik) dudan zuhaitz genealogikoa egitea da. Horretan lagunduko didan liburutxo bat ere erosi nuen. Baina, hain da handia lana, liburutxoa... [+]
Desgaitasun fisikoa duen arkitekto baten alabaren etxea bisitatu ondoren idazten dut honako hau.
Desgaitasun fisikoa duten pertsonen taldeek ez dute arkitektoa maite, beraien bizitza zailtzen duen gaizkile bat kontsideratzen baitute. Gorrotoa ulerkorra da: arkitektoaren lanak... [+]
Ortutik itzuli berritan erabaki nuen Twitterretik alde egitea, oraindik Twitter zenean. Auzolan batera joan nintzen, brokoliak eta azaloreak landatzera, eta mindfulness efektua zapuztu zidan algoritmoak, idazle feminista transgorrotatzaile baten txioak jaurtitzearekin... [+]
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]
Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]
Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]