Inposaketaren aurka, desobedientzia
Espainiako Auzitegi Konstituzionalak baliogabetu du Kataluniako Parlamentuak urtarrilaren 23an onartu zuen erabakitzeko eskubidearen aldeko adierazpena. Vicent Partalek Contra la imposició, la desobediència izenburuko editoriala idatzi du auziaren inguruan.
Ez ditzagun gure buruak engainatu. Norbaitek azal diezadala Estatuak zergatik hitz egin behar duen Kataluniarekin edozer gauzari buruz, inposatzeko aukera duenean. Ikuspuntu txepel batetik, Estatuko instituzioen eta zehazki botere judizialaren neutraltasunaz hitz eginez argumenta zitekeen. Kontrakoa erakusten duten froga ugari daude, ordea: Espainiako Auzitegi Konstituzionalak ez ditu inondik ere gaur egungo Espainiako herritar guztiak berdintzat hartzen. Batzuk eskubide ororen jabe dira eta besteak, katalanak, jazarri beharreko areriotzat hartzen ditu. Argi eta garbi.
Badakite, akatsez eta lotsaz gaindi, independentzia prozesuak aurrera jarraitzen duela Katalunian, eta ez dela geratuko. Zirrikitu guztiak itxi nahi dituzte. Adierazpen hau baliogabetu nahi dute, badakitelako prozesua Nazioarteko Justizia Auzitegira heltzen bada, subiranotasun adierazpena dela emandako urrats guztiak justifikatuko dituen pieza nagusia. Zentzu horretan, gogoan izan behar da Espainiako Auzitegi Konstituzionalaren jokabidea mespretxagarria dela. Independentzia prozesuak aurrera egin eta espainiar markoa gainditzen badu, nazioartean sartzeko, ez du axolako zer esango duten, ezta baliogabetu egin nahi duten.
Dena den, geuk nola erreakzionatu behar dugun jakitea da gakoa. Hitz egin edo hitz egitera deitzeko jarrera baliagarria da nazioarteko iritziaren aurrean arrazoiak biltzeko. Argi geratu da, ordea, elkarrizketak ez gaituela inora eramango. Ez dezagun denbora gehiago galdu, beraz. Subiranotasun adierazpena aurrerapauso handia izan zen. Eta alde bakarrekoa, hala da. Parlamentuak proposatuko duen hurrengo urratsak, espainiar instituzioei esplizituki desobeditzeko bidean, konfrontazioaren langa gehiago igo beharko luke.
Jende askok galdetu dit desobedientzia horrek nolakoa izan beharko lukeen. Ez dagokit niri erantzutea. Uste dut politikariei edota gizarte zibilaren ordezkari kualifikatuei –ANCri edo Òmnium Cultural elkarteari, esaterako– dagokiela erantzutea. Dena den, hainbat ideia bururatzen zaizkit: Kataluniako Generalitatearen eraikin guztietatik espainiar bandera kentzea; Parlamentuak adierazpen bat onartzea, Auzitegi Konstituzionalari ukatuko diona Kataluniako arazoetan muturra sartzea; Madrilgo parlamentutik diputatu katalanak ateratzea; edo guztietan onena, galdeketaren proposamen zehatza egitea, gutxi gorabeherako datekin.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]
Azkar! Azkar! Adi egon, ez daukat astirik eta! Ohartarazi behar zaitut, denborak agian ez baitit uzt… Pipipipi-pipipipi! Pipipipi-pipipipi!
Goiz jaiki, eguneratuta egoteko irratia piztu, dutxa hartu, ilea lehortu, orraztu, bizarra kendu edota makillatu, kafea egiten den... [+]
Ez da berria, lehen ere ezagutu ditugu horrelako egoerak. Bere garaian hartutako erabakiaren emaitzak okertzen doazenean, zuzentzeko nahiko denbora balego bezala, eta ez da egia.
Hitz politak, itxaropentsuak, euskal gizartean pozik entzuten direnak, bai, baina badut beldurra,... [+]
Azpeitiko Udalak etxebizitza hutsei ezarritako kanona abian jarri berritan –eta Euskadi osora zabal daitekeela jakinda–, etxebizitza horien jabeen eta eskuineko alderdien kexak irakurtzen eta entzuten hasiko gara. Jabetzarako Eskubidearen inguruko mantra horiek... [+]
Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]
Martxoaren 13an lau urte bete dira Fran Balda arbizuarra istripuz hil zela. Preso, iheslari eta deportatuen etxeratzearen alde egin zuen lan, eta haren bost kidek idatzi diote gutun hau.
Zinez txalogarria, eskolako irakasle talde jakin baten borondatez, eta zenbait gurasoren inplikazioz, A ereduko ikastetxe estigmatizatu bat D ereduko eskola bilakatzeko abian jarri duten prozesua Gasteizko Judimendi auzoan. Honela, posible egiten ari dira Araba, Bizkaia eta... [+]
2025-2026 ikasturterako matrikulazio kanpaina hasi baino bi aste lehenago, Hezkuntza Saileko arduradunengana jo genuen, itunpeko eskoletako gelen ituntze maila ez delako egokitzen demografiaren jaitsierara eta indarrean dagoen lege esparrura.
Hiri gehienetan arazo orokorra... [+]
1986. urtean Espainiako Estatuak NATOn jarraitzearen aurkako botoa eman zuen euskal gizarteak. Denborak ematen duen perspektibak oraindik ez du azaldu zeintzuk izan ziren gizartearen arrazoi sakonak gerra erakundean parte hartzeari uko egiteko.
Felipe Gonzálezen... [+]
Martxoaren lehenengo lanegunarekin batera, komunikabideetan azalduko ez diren aldaketak etorri dira EHUn. Azken Lan Publikoko Eskaintzaren ondorioz, ehunka langile –arlo tekniko eta administrazio zerbitzutakoak– orain arte okupatzen zuten lanpostutik atera eta beste... [+]
Bolo-bolo dabil energia berriztagarrien hedapenaren inguruko eztabaida. Sarri askotan, iritsi den proiektu zaparrada desordenatuak eragindako artegatasunak bultzatuta, albiste zein iritzi-artikulu mordoaz gain, hitzaldiak, eztabaidak, mahai inguruak, bideo emanaldiak eta abar... [+]
Lagun asko sumatu dut kezkatuta euskaldun gero eta gutxiagok ahoskatzen duelako elle-a. Haur eta gazte gehienek bezala, heldu askok ere galdu du hots hori ahoskatzeko gaitasuna, idatzian ere nahasteraino. Paretan itsatsitako kartel batean irakurri berri dugu: altxorraren biya... [+]
Unibertsitateko ikasleen artean, maiz topatzen ditugu beste lurraldetakoak ere, bereziki gradu ondorengo ikasketetan. Topaketa horiek badira errealitate berriak ezagutzeko bide, baita besteak entzun eta besteez ikasteko parada ere. Garapenerako lankidetzari loturiko gaiak izan... [+]
Sare sozialetan badira zenbait pertsona eragin gaitasun handikoak. Jarraitzaile ugari dute, eta euren iritziak egiatzat hartzen dira. Askok, ordea, egia barik, interes propioa edo klase baten interesak iraunkortzea bilatzen dute. Ameriketan komentokrata deitzen zaie. Alegia,... [+]