Ezkerreko umore matxista delakoa
Egia da, askotan feminista garenok “gureak diren” gauzak irakurri, ikusi eta kontsumitzeko ohitura tontoa dugu. Diot hau, nire kasuan esaterako, askoz ere azkarrago bota ahal izango dizudalako emakume idazle zerrenda bat –gehiegi trabatu gabe– gizonezkoena baino.
Tarteka ordea, kontzientzia txarrak jota bezala, “unibertsalak” diren horiek irakurri, entzun eta ikusteko ariketa egin ohi izaten dut. Dela musikan, zinean, literaturan, artikuluetan.
Antzeko zerbait pasa zitzaidan, hemen aipatuko ez dudan aldizkari batekin. Izan ere, Ikatza Liburugunean, hilero liburu, aldizkari edo filmetan dirutxo bat inbertitu ohi dugu. Hilabete batean proposamena “ezkerreko” umore oso kritikoa zuen aldizkari alternatibo batean inbertitzea izan zen.
Ondo iruditu zitzaigun denoi, eta hala egin genuen harpidetza. Onartu behar dut, saiatu banintzen ere, ez nuela lortu barre gehiegirik egitea “satira” haiekin –eta aurreratzen dizuet, oso barre errazekoa naizela–.
Hala, hilero pilatzen joan da ditxosozko aldizkaria, egia esan, gure artean jarraitzaile gehiegi lortu gabe.
Hara non, aurreko astean ikusten dudan, irakurle batek aldizkariari iradokizun bat egin ziola, karta bat bidaliz. Bertan zioenez, deserosoa egiten zitzaion erabiltzen zuten (batetik) lengoaia sexista eta (bestetik, ez ditzagun nahastu) maskulino generikoan idaztea. Hala eskatu zien, beste eragile sozial askok egiten duten bezala, emakumea kontuan hartzea dauden mila aukeren bidez.
Erantzunak azken egunetan sarean eztanda egin du. “Ezkerreko umorea” badakizue, oso sofistikatua izan ohi da. Baina kasu honetan, umorea ezker-eskuin ordez, zuzenean matxista denez, erantzuna, laburbilduz, honako hau izan zen: “Gure zuzendariak dio zakila jan iezaiozula”.
Hau azken finean gustatzen ez zaidan aldizkari pseudo-progre-matxista batean gertatu da. Eta pentsatu dut, euskaldunak zorteko garela, genero markak, hutsean, ez dugulako asko, nahiz hauek birsortzeko joera gainetik kendu ezinean ibili ohi garen.
Baina une batez pentsatu dut, hainbati halako iradokizuna eginez gero, zakila zupatzeari gonbita egingo ez ote zuen. Gero gogoratu dut, euskaldunak progreagoak garela, zibilizatuagoak eta ilustratuagoak, finean. Gurean, akaso, “popatik hartzera” bidaliko genukeela irakurle pelma; asko jota. Eta lasaitu txoroa hartu dut.
Maule, 1892. Zaraitzu ibarreko zortzi emakume espartingile Zuberoako hiriburutik etxera abiatu ziren, baina bidean, Larrainen, elurteak harrapatuta, hotzak hil omen zituen denak. Zortzietatik zazpiren izenak iritsi zaizkigu: Felicia Juanko, Felipce Landa, Dolores Arbe, Justa... [+]
Sortzez Hazparnekoak (Lapurdi) ez badira ere, berrogei urte baino gehiago daramatzate Étienne Arburua haltsuarrak eta Cathy Arrotcarena hoztarrak Hazparnen bizitzen, eta urteak dira elkar ezagutzen dutela. Itsuak dira biak, eta larunbatero Angelura (Lapurdi) joaten dira... [+]
Hainbat saio zuzenduko ditu Col·lectiu kooperatibak urriaren 1, 2 eta 3an, eta espazio publikoetako segurtasun-pertzepzioan eragina duten elementu fisikoak eta sozialak identifikatzea izango dute helburu.
New York, 1870eko apirilaren 2a. New York Herald egunkariak Victoria Woodhull (1838-1927) ekintzaile eta brokerraren eskutitz bat argitaratu zuen, 1872ko AEBetako presidente hauteskundeetarako hautagaitzaren berri emanez. Inoizko hautagai gazteena zen; 34 urte izango zituen... [+]
Egun osoko egitarauarekin elkartuko dira, eta Euskal Herria feministaranzko bidean, nondik, nora eta nola trantsitatu nahi duten zehazten jarraitzeko konpromisoa berretsi nahi dute.
Musikan inoiz ez dela diskriminaziorik egon adierazi du Alex Sardui abeslariak, eta haserre erantzun diote Euskal Herriko musikagintzako emakumeek*, 150 lagunek sinaturiko komunikatuan: “Denbora asko daramagu tankera honetako egoerekin nazkatuta”. Barkamena eskatu du... [+]
“Hankartean hau dauka baina berak erabakiko du neska edo mutila den” –guraso aurrerakoien modako esaldia–. Elkarrizketarik ez da sortzen plazan, ea bakoitzaren ustez “neska” edo “mutila” izatea zer ote den hankartean genital bat... [+]
Pertsona migratzaile asko eraman ditu Aritzek bere autoan, Poliziak ez ditzan harrapatu, gaueko iluntasunean ez daitezen galdu eta batetik bestera seguru ibili daitezen. Bereziki gogoan ditu Irundik Hendaiara muga gurutzatzen lagundu eta etxean lotan izan zituen emakumea eta... [+]
Narges Mohammadi Bakearen Nobel Saridunak eta beste 33 preso politikok gose greba hasi dute irailaren 15ean. Gaur, irailak 16, bi urte dira Mahsa Amini emakume kurdua Irango Poliziaren jipoiaren ondorioz hil zela. Buruko zapia gaizki jarrita eramateagatik atxilotu zuten.
"Kaixo Garbiñe! Asko gustatzen zait egiten duzuna. Ugalkortasunarentzat sendabelar baten bila ari naiz baina zure liburuan ez dut aurkitu. Bizi naizen lekuan inork ez daki horri buruz”. Mezu hori jaso nuen hilabete dela Instagrameko pribatutik eta eragin... [+]