Ekainaren 1a
Pasa den otsailaren 18an prentsan ikusi izan dugun argazkia apartekoa zen. Alabaina, Hautetsien Kontseiluak, Garapen Kontseiluak, Baionako Merkataritza Ganbarak, Iparraldeko Auzapezen Biltzarrak eta Batera plataformak Euskal Herriarendako Lurralde Kolektibitatearen proiektua elkarrekin eramateko koordinazio bat osatzen zutela adierazi zuten. Ondoan bazuten instituzionalizazio proiektu hori Marylise Lebranchu ministroari aurkeztu zion delegazioa ere. Hots espektro politiko guzia ordezkatua zen, abertzaleengandik hasiz UMPraino, sozialistak, berdeak eta zentristak barne.
Aurrekaririk gabeko gertakari politikoa da koordinazio hau eta Ipar Euskal Herriko ezagupen borrokaren fase honetan, tresna ezin egokiagoa. Urtetako lanaren uzta bada ere, 2012garren urtean ezagutu dugun azelerazioaren emaitza zuzena da. Urte osoan, lurralde elkargoaren proiektua modu parte hartzailean sakon ikertu eta definitua izan da eta ondorioz usaiazko sektoreak haratago, atxikimenduak zabaldu dira klase politikoan ere. Azaroaren 24an, koordinazioa osatzen duten gainerateko entitateen bidea jarraikiz, Hautetsien Kontseiluak aho batez berretsi zuen Lurralde Elkargoaren galdea. Segida logikoa zen eta hiru hilabeteren buruan naturalki azaleratu da : indarrak uztartu Euskal Herriko boza entzun arazteko Parisi begira.
Euskal Herrirako deus ez bada irabazia, oraindik dena posible da egutegi legislatiboak markatzen duen garai honetan. Alabaina, heldu den apirilean deszentralizazio fase berria finkatuko duen lege bat aurkeztuko du Gobernuak Frantziako Parlamentuan. Instituzio ezagupena ukatzeko urtetan erabili argumentuak bat bestearen ondotik erori zaizkio frantses gobernuari. Landutako proiektua borobildua da, sinplea, demokratikoa eta indartsua. Garai batez aipatzen ziren bestelako antolamendu administratiboek ez dute gainditu gogoeta eta eztabaida fasea. Hots fruitua ondua da. Erori beharko da, erortzekotan da.
Sorturiko koordinazio hori lanean hasiko da Lurralde Elkargoaren egitasmoa jendarteratzeko eta Gobernuak nahiz Parlamentuak proiektua kontutan har dezaten. Iniziatiba eta hitzordu nagusiak finkatuak izan dira jadanik: Hautetsien Kontseiluko mozioa auzapezei izenpetzea galdegina izanen zaie eta ekainaren 1ean herri mobilizazio handia izanen da Baionan. Dudarik gabe azken urteetako mobilizazio garrantzitsuenetarikoa Iparraldeko jendartearentzat.
Uda aurretik, irakasle talde batek ekimen bat jarri zuen martxan ikasleek proba euskaraz erantzun ahal izateko. Kazetak adierazi duenaren arabera, orain gertatutakoa ikertzeko prozesua zabalik dago.
Politikari zentrista ezaguna, 1986tik 1991ra Departamendu kontseilari izan zen, 1991tik 2014ra Miarritzeko alkate eta Frantziako senatari 1992tik 2011ra. 86 urte zituela zendu da abuztuaren 21ean, infartu baten ondorioz.
Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]
Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko– EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]
Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.
Ekainaren 30ean, lehen itzulian, 11.000 boto eskas gehiago lortu zituen Fronte Herritar Berria koalizioak Batasun Nazionalaren aldean. Orain, 30.000 boz atera dizkio. Parisera joango diren hiru hautesbarrutietako ordezkariak Fronte Herritar Berrikoak izanen dira.
Nafarroa Behereko zati bat, Zuberoa eta Biarnoko zati bat hartzen dituen laugarren hautesbarrutian %73ko parte-hartzea izan da (Frantziako estatukoa %65,5). Ezkerreko Fronte Popular Berriko Iñaki Etxaniz nagusitu da bozen %38,01ekin. Eskuin muturreko Batasun Nazionaleko... [+]
Sindikatuek eta Alda elkarteak deituta karrikara atera dira herritarrak eskuin muturraren gorakada salatzeko.
Bigarrenetik seigarren postura erori da Berdeen alderdia Ipar Euskal Herrian, Europar legebiltzarreko hauteskundeetan. 2019ko hauteskundeen datuekin alderatuta, 10.000 boz galdu dituzte; hots, %17tik %7ra pasa dira.
Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako herri gehienetan nagusitu da Batasun Nazionala, Pirinio Atlantikoetako Departamentuko prefekturak emandako datuen arabera. Nagusitasuna ia erabatekoa da Lapurdin.
Jean René Etxegaraik Peio Etxeleku baztertu du Errobi lurraldeko arduretatik. Etxeleku Kanboko hautetsia eta EAJren Ipar Buru Batzarreko lehendakaria da. Joan den astean Hirigune Elkargoko buruak jakinarazi zuen poloko hamaika auzapezetatik seik galdegin ziotela... [+]
Euskararen Erakunde Publikoak (EEP) batzar orokorra izan du astelehenean 2024ko aurrekontua bozkatzeko. Alain Iriart, Euskal Elkargoko ordezkaria kontra bozkatu duen bakarra izan da.
Mende erdia bete da Enbata legez kanpo ezarri zutenetik. Frantziako gobernuak Enbatak Hego Euskal Herriko ETA erakunde armatuarekin zuen balizko lotura ezarri zuen estakuru bezala. Horren ondorioz,Ipar Euskal Herriko lehen mugimendu abertzalearen azken kideak HAS Herriko Alderdi... [+]