Soziolinguistikak ez du marfilezko dorrerik
Bi iritzi ezberdin ditugu lerro hauen abiapuntu. Bata, duela dozena bat urte idatzitakoa; bestea, azken asteetan kaleratu berria dena.
XXI. mendearen hasieran Nekane Jausorok zioen euskal ikerkuntza soziolinguistikoko “lan gehienak mundu akademikotik kanpo eginak” zirela (Jausoro, 2000: Bat Soziolinguistika aldizkaria 37). Bestalde, Miren Loinaz eta Izaro Susperregik, Kale Neurketaren 2012ko emaitzen gaineko gogoeta eginez, horrela idatzi berri dute: “Hizkuntza berrikuntza izan daiteke hurrengo urteetako ildoa”. (Loinaz eta Susperregi, 2012: Bat Soziolinguistika aldizkaria 84)
Asmo orokor horrezaz gain, beste proposamen interesgarri batzuk ere egin dituzte Urtxintxa elkarteko bi lagun horiek, hala nola gazteengan ematen diren hizkuntza-ohituren aldaketaren uneak identifikatzea, bide berriak arakatzea euskararen alderdi ez-formala eskuratzeko familiak utzitako lekua bete dezaten, edota norbanakoaren hizkuntza-portaerarako barne motibazioak aztertzea. Proposamen ezin interesgarriagoak. Baina nola ekin?
Elkarrekin lotura garbirik adierazten ez zuten hasierako bi ideiak, orain harremanetan jar daitezke. Izan ere, urteak joan urteak etorri, Jausororen baieztapenaren balioak bere horretan dirau; alegia, euskararen corpusa aintzat hartzen duten ikerketak ez bezala eta salbuespenak salbuespen, estatusaren gaineko ikerlan gehienak giro akademikotik at bultzatuak eta burutuak dira. Hori kezkarako motiboa bada.
Izan ere, nola ekin “hizkuntzaren berrikuntza”ri euskararen estatusaren ikerkuntza “umezurtz” badago mundu akademikoan? Egia da soziolinguistika aplikatuan ikertzen dela, bai, baina ez akademiak sortuta, baizik eta euskalgintza herritarrak zein instituzionalak eta aholkularitza enpresek bultzatua. Ahalegin horiek lekutan daude Euskal Herriko giro akademikoetatik, eta horrela zaila –ezinezkoa?– da berrikuntza sakon eta emankorra sortzea. Berrikuntza ahalbidetzeko ikerketa zientifiko petoaren eta aplikatuaren beharra dago; baita bien arteko zubiak ere, bi-biek elkarri eta etenik gabe elika diezaioten.
Ez du, ez, euskararen soziolinguistikak, marfilezko dorrearen metaforaren arabera, bere baitan ixteko arriskurik. Hain dago urruti giro akademikoa soziolinguistikaren ikerlerroari ganoraz heltzetik!
Noizko, bada, politika zientifikoren bat euskal soziolinguistikarako? Nola antolatu eta nork bideratuko lan-ildo hori?
Datorren astelehenean egingo dute espedientearen kontsulta epeko bigarren bilera.
Sustatun agertutako salaketa, LaLiga futbol erakunde espainiarraren eta Movistar/Telefonicaren arteko tratuek euskarazko zerbitzuak kaltetzen dituztela Interneten (kasu hartan Egunean Behin jokoan irudiak desagertzea zen kontua), hedatu egin da. Tokikom-eko euskarazko tokiko... [+]
Batez beste, adinez gero eta nagusiago bilakatzen gara ama eta aita, hala diote datuek. Biologiari aurre hartu diote ugalketa teknikek, baina guraso zahar ugariko gizartea izatearen inguruan gogoetatzea falta dela iritzi dionik bada.
Ursula Von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak Europa berrarmatu plana aurkeztu du, kontinentea "erresilientea eta segurua" bihurtzea xede duena. Bost zati ditu planak, eta estatu kideek 150.000 milioi euro jasoko dituzte mailegutan. Arau fiskalak moldatuko... [+]
2021etik 2025era isuriak %15ean murriztu behar zituen industriak. Ursula Von Der Leyenek automobilgintzaren sektorearen eskutik ekintza plan bat aurkeztuko du martxoaren 5ean. Oraindik erabakia hartua ez badago ere, Europar Batasunak sektorearen eskaerak onartuko dituela diote... [+]
Frantziako Poliziak 2002an atxilotu zuen zumarragarra, eta 30 urteko zigorra betetzen ari da. Sare Herritarrak mobilizazioa deitu du datorren ostiralerako, Urretxuko Potros Plazan.
Bizilagunek "egia eta politika" merezi dutela adierazi dute, oraindik konponbiderik bilatu ez zaizkien arazo ugari edukitzen jarraitzen baitute. Ikasketei eta osasun arretari loturiko arazoak nabarmendu dituzte.
Betsaide enpresan gertatu da, 08:00ak aldera. Urtea hasi denetik gutxienez bederatzi behargin hil dira.
Euskal Herrian Euskarazen arabera, Tolosako tren geltokiko segurtasun agente batek eraso egin zion militante bati, agenteari euskaraz hitz egiteko eskatu ziolako. Tolosako alkateak "kezka" adierazi du eta azalpenak eskatuko dituela jakinarazi.
Seme-alabek eskolan dituzten ratioekin kezkatuta, Arartekoari kexa helarazi zion guraso talde batek, eta orain zuzenean Parlamentuari egin diote eskaera, “legez berma dadin gure seme-alaben hezkuntzaren kalitatean oinarrizkoa den neurria, unean uneko aurrekontuez edo... [+]
Trump/Vance eta Zelenskyren arteko sesio gogoangarriak, Europan behintzat, erabat isilarazi badu ere, bada beste mundu-parte batean bederen dezenteko harrabotsa harrotu duen burutazioa. Afganistango Bagrameko aire-basea berreskuratu nahiko luke Trumpek, bere lehen... [+]
Etxe Zurian edukitako liskarraren ostean, eskainitako laguntza "konponbide batera bideratuta" dagoela ziurtatu nahi du Trumpek. Zelenskiren arabera, Kievek bizirauteko aukera gutxi izango lituzke AEBen laguntza militarrik gabe.
49 urte eta gero Espainiako Poliziak Gasteizko Maria Sortzez Garbiaren katedralean eraildako bost langileak oroitu dituzte beste behin astelehen arratsaldean. Milaka pertsona batu dira Zaramagatik abiatutako eta katedralean amaitutako manifestazioan. Manifestari guztiek ez dute... [+]
Groenlandiar jatorriko 411 haur daude tutoretzapean Danimarkan, Gizarte Gaietako, Etxebizitzako eta Adineko Pertsonen Ministerioaren txosten baten arabera. Aitatasun eta amatasun froga psikologikoetan puntuazio baxuak lortzeko arriskua dute guraso groenlandiarrek, frogak ez... [+]