Arteak eta kazetaritzak bat egin zutenekoa

  • Heriotzaren hamargarren urteurrenarekin batera jarri ziren martxan artistaren handitasuna nabarmenduko zuten gorazarreak. Ederrenetako bat, iazko ekainean Villabonako Udalaren ekimenez antolatu zitzaion erakusketa, Etxe ondotik. 50 piezatik gora bildu ziren, artistak Villabonako Etxe Ondon eman zituen 30 urteetan (1970-2001) sortuak, bizitzan landutako teknika ugarien ispilu. Egunotan Donostiako Koldo Mitxelenara ekarri dute Villabonakoa. Berritasuna: Zeruko Argia aldizkarian egindako azalak laminatan argitaratu dituzte Argiak eta KMk, eta artistaren logotipoaz apaindutako karpeta batean bildu.

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Lurdes Auzmendi erredaktorearen eskutik heldu zen Bixente Ameztoy Zeruko Argiara. Ez zuen begiz jotako argitalpen bakarra izan. Euskadi Sioux aldizkaria ere –“pulpiturik ez duen jendearen lekua” omen zena, Ameztoyk Auzmendiri berari elkarrizketan esana (www.argia.eus/argia-astekaria/818/euskadi-sioux-ongietorri) –bere artearen erakusleiho izan zuen. Barne orrialdeetako ilustrazioak eginez jardun zuen han. Batez ere azalak egin zitzan eskatu zitzaion gure Argia zerutiarrean. Urtea eman zuen gutxi gorabehera, langintza horretan. 1978koa.

Elixabete Garmendiak gogoratzen duenez, irrikaz itxaroten zuten artistaren asteroko bisita. Lantzen ari ziren zenbakiari zegokion azala besapean hartuta helduko zen erredakziora, bertan zihardutenen ikusmina asetzera. Freskotasuna ekarri ohi zuen, aire berria, eta zenbaitetan zaputzalditxoa ere bai, edo kexa, aurreko asteko azala beharko zukeen bezala argitaratu ez zelako; kontrastea, edo irudiaren definizioa, eta batez ere koloreak, bere jatorrizko irudian bezala inprimatu ez zirelako. Horrelako lanak hartu eta gero. Baina aurrera.

Gai korapilatsuak ilustratzea egokitu zitzaion Ameztoy azalgileari, 70eko amaierako garai latz eta nahasi hartan: Iberduero, Lemoiz, Pertur, Estatutua, Aberri Eguna, Bretainiako marea beltza, Amnistiaren Astea, Bai Euskarari, Germanen heriotza Iruñeko San Ferminetan….
Azalera ekarritako gaietatik harago, grafismoak egiten zuen berezi argitalpenaren aurkezpen orria, ideiak adierazteko moldeak. Konbentzionalak, behinzat, ez ziren batere, garai hartan erreferentziatzat zituzten aldizkarietako portadekin alderatuta –Punto y Hora, kasura–. Denborak lagundu du artea eta kazetaritza batzeko egindako ahalegin hura baloratzen, sarritan asteroko zurrunbiloan lausotuta pasa zena behar zuen neurrira ekartzen.

Baina harekin jardundako bati utziko diogu hizketan. Artistaren ekarpenak inpresionatuta, Villabonako erakusketarako koaderno itxuran bildu ziren azalen atarikoa idatzi zuen Joseba Sarrionandiak, eta orain KMn eta Argiako dendan eskuragarri jarri den bilduman ere, Bixente Ameztoyren 36 laminen aurkezpen orria duzue.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Artea
Wikipediako 2023ko argazki onenak: naturako argazki ikusgarriak nagusi

Wikimedia Commons-en biltzen dira Wikipedian erabiltzen diren lizentzia libreko fitxategiak: irudiak, argazkiak, audioak, bideoak… Une honetan 110 milioi fitxategiko bilduma erraldoia osatzen dute. 2006an hasi ziren urteko argazki onenak aukeratzen. 2023koak hautatu berri... [+]


Yun Ping. Aldiro etxera itzuli
“Inor ez da gauza bakar bat, ezta gauza oso itxi bat ere”

Uda osoan ikusgai egon dira Yun Ping artistaren argazkiak Donostiako Cibrian galerian. Identitate-prozesuak dituzte langai, generoaren eta arrazializazioaren bidegurutzean. Irailaren 12an, erakusketaren aktibazio eta itxiera gisa, Yun Pingek performance publiko bat egin zuen,... [+]


Zergatik daude Renfeko trenak inoiz baino grafiti gehiagorekin margotuta?

Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.


Montse Borda. Pinturaren artisaua kobazuloan
“25 urtez astebururo fabrikan ari naiz, baina horrek astegunetan tailerrean egotea ahalbidetzen dit”

Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]


2024-09-24 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia 4. eguna
Hurbilekoa beti da hunkigarria


2024-09-23 | Estitxu Eizagirre
"Ilargia eta landareak" 2025eko agendaren aurkezpena
Landareei eta piztiei buruzko hitzaldia, ilustrazioak eta bertsoak Tolosan irailaren 26an

Jakoba Errekondok Ilargia eta landareak 2025eko agenda eskutan, ilargiaren arabera baratzeko lanak nola antolatu azalduko du eta entzuleen galderak zuzenean erantzungo ditu. Antton Olariagak argitalpen horretarako egin dituen hamabi piztiren ilustrazioak erakutsiko ditu eta... [+]


Juan Luis Goenaga artista zendu da, 74 urterekin

Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


“Asmo politikoak ematen dio zentzua jakintza kolektibizatzeari”

Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]


Kronika: 'Liburu ausartak' jardunaldia
Isilak, mutuak, zuriak... eta ausartak

Otsailaren 23an abiatu ginen Zaragozara (Aragoi) lagun bat eta biok. Bera Haur Hezkuntzako maistra eta ni literatur dinamizatzailea. Album! elkarteak (haur eta gazte literatura argitaratzen duten argitaletxe independenteak biltzen dituen egitura) antolatutako ikastaroak gure... [+]


2024-06-21 | Sustatu
AA irudien lehiaketa batean tranpa, benetako argazkia aurkeztuta

Interneten oinarria duen argazkigintza lehiaketa batean, 1839 Color Photography Awards delakoan, tranpa gertatu da. Kategoria berezia sortu zuten 2024ko ediziorako, Adimen Artifizialeko irudiak aurkeztekoa, eta irabazleak tranpa egin zuen, argazki erreala aurkeztuta irabazi zuen... [+]


Paleolitoko labar-arteak askotariko funtzioak zituela baieztatu dute Euskal Herriko kobazuloetan

Euskal Herriko kobazuloetan Madeleine aldiko (duela 18.500 eta 13.500 mila urte bitartekoak) labar-artea metodo konputazionalak konbinatuz aztertuta, ezaugarri espazialen eta ikonografikoen arabera bereizi dituzte irudiak, eta ondorioztatu dute lau multzotan bana daitezkeela. [+]


Koldobika Jauregi eskultorea zendu da, 64 urterekin

Askotariko diziplina artistikoetan aritua, sona handikoa bai Euskal Herrian eta bai nazioartean, sortzez Alkizakoa zen semea igande honetan hil da bihotzekoak jota. Ur-Mara museoaren sortzaileetako bat izan zen, Thoreau espazioaren sorreran ere aritu zen eta Dantza filmean egin... [+]


Eguneraketa berriak daude