Gizartearen beharrak aldatzen dira garai bakoitzean. Batzuetan gizartea bera aldatu delako eta bestetan, egoera berri baten aurrean gaudelako. Gizartearen ordezkaritza berritzen da, hain zuzen ere, herriaren beharrei erantzun ahal izateko.
Orain urte batzuk galdera bat luzatzen genuen abestuz: Zer eskatzen du herriak? Eta gero erantzun bat botatzen zen. Gaur –beti bezala– galdera hori berreskuratu eta mahai gaineratu behar da eta, noski, erantzun egin behar zaio. Gobernuak erantzun behar dio.
Eta zer da herriak eskatzen duena? Ez dut uste hori jakiteko gaitasun berezirik behar denik. Gizarte honek zera nahi duela esan du: krisiari irtenbide juxtua ematea eta justizia soziala helburu izatea, zerbitzu publikoak mantenduz; bakea eta elkarbizitza sendotzea eta Estatu espainiarrekiko harremana birpentsatzea. Hauexek dira gizarte honen nahiak eta helburuak eta hauexek behar dute izan Eusko Jaurlaritza berriaren zereginak.
Baina osatu den gobernua egokia al da eginkizun horiek burutu ahal izateko? Edota hau al da horretarako behar den gobernua? Argi dago urriaren 21ean herriak hitz egin eta aukera eta apustu garbiak egin zituela: Eusko Legebiltzar aurrerakoi, abertzale eta bake sendoaren aldekoa hautatu da. Bada, horiek beharko lukete izan, hain zuzen ere, gobernuaren koloreak.
Egia esan, gobernu berriaren koloreak bere eguneroko lanaz margotuko dira. Baina, hasiera honetan behintzat, ez da gobernu sendoa; sostengu eskasa du legebiltzarrean eta, horregatik, arlo guztietan gehiengoak osatzea eta akordioak lortzea izango da bere eginkizunik nagusiena. Argi dago kolore eta asmo nagusiak jarraituz gero, adostasunak iritsiko direla, indar politiko guztiek zintzo jokatuz gero. Denei eskatu behar zaie leialtasunez eta begirunez aritzea, ez bakarrik gobernu berriari, baizik eta alderdi guztiei, herritar bakoitzari eta gizarte osoari. Eta, horrekin batera, indar politiko guztiek exijitu beharko diote gobernuari herriaren eskaerei erantzun zuzena ematea eta derrigortuta egongo dira, baita ere, lan horretarako laguntza ematera. Herriak ez du beste jarrerarik onartuko.
Baina bestelako gobernua posible al zen? Une honetan, argi dago ezetz. Gobernu zabalak, anitzak eta sendoak eraginkorragoak dira. Indar bakar batek osatutako gobernuak ahaztuta genituen López lehendakariak berea osatu zuen arte. Orduan, berak ukatu zuen beste irtenbidea eta berak aukeratu bakarrik gobernatzea, akordio zabala baina aldebakarrekoa lortuz legebiltzarrean. Baina orain, Urkullu lehendakariak ez du jarrera positiborik aurkitu beste indarrengan eta berak zeukan gobernua osatzeko ardura, herriaren agindua berak jaso zuelako.
Garai zailak dira, erronka handiak eta konplexuak ditugu aurrean. Adostasun zabalak eskatzen dituzten erronka bateragarriak. Indar politikoen arteko distantziak gaindigarriak izango dira espazio politikoen artean komunikazioa mantentzen bada. Ez dago denborarik beste era batera aritzeko. Guk, herritarrok, ez daukagu zergatik itxaron beharrik. Gure lana egin dugu, hitz egin dugu eta orain exijitzen dugu Gobernuaren eginkizunik nagusiena “gurea” konpontzea izatea. Baina ez bakarrik gobernuarena, indar politiko guztiena baizik. Espero dut inork ez ukatzea ezinbestekoa den laguntza eta bide horretatik gizartearen koloreetaz margotzea arduradun politikoen lana. Eta, noski, kolore horiek nahasterakoan lankidetzaren paleta erabiltzea.
2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).
Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.
Aurrekontuak eta urteko kontuen itxiera, ez da besterik urteko garaiotan; etxeko ekonomiatik hasita, partekatzen ditugun espazio sozioekonomiko gehienetara. Enpresa handiak hasi dira kalkulagailuak ateratzen eta 2025ari begira asmo handiak martxan jartzen. Erakunde eta eragile... [+]
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
“Jaurlaritzak esateko zeukan dena esanda dago txosten horretan” adierazi du asteartean Maria Ubarretxena bozeramaileak, Jaurlaritzak 2019an egindako txostenari erreferentzia eginez. Txosten horretan egiten den kontakizuna “faltsua eta interesatua”... [+]
Eusko Jaurlaritzaren esku geratu dira beste bi eskumen: Itsasertzaren Antolaketa eta Kudeaketa, eta Zinematografia eta Ikus-entzunezko Jarduera. Astelehenean bildu da Transferentzien Batzorde Mistoa, Madrilen, eta han adostu dute bi eskumen horiek EAEra eskualdatzea.
Zerk motibatuta bultzatzen da bi ikastetxeren arteko fusioa? Nola uztartu norbere eskola-proiektua, eredua eta ibilbidea ondokoarekin? Zein da bidea bi eskoletako hezkuntza komunitateak ados jartzeko? Zein da Eusko Jaurlaritzaren rola?
Ribabellosan 300 megawatioko gaitasuna duen eskala handiko datu zentroa eraikitzen ari da Merlin Propertiers enpresa madrildarra. Milaka milioi euro ari da gastatzen Iberiar Penintsula osoan, ustez puntako teknologia “jasangarria” duten baina elektro-intentsiboak... [+]
Jokin Aperribay Real Sociedadeko presidenteak azaldu du gertaturikoa “argitzeko” eskatu diola Polizia autonomikoari. Zauritutako Amaia Zabarteren familiak klubari egotzi dio publikoki ez gaitzestea erasoa.
Pobretuak kriminalizatzeko Jaurlaritzaren politika albiste izan da, berriz ere, azaroan. Salaketa anonimorako postontzia sortu du Lanbidek, herritar zintzoek Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta jasotzen duten herritar potentzialki iruzurtien “jardun irregularren edozein... [+]
Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]
Epaiketa prozesua abiatu du ostegun honetan gazte antolakundeak. 2023an egindako bi ekimenen ondorioz 290.500 euroko zigor ekonomikoa jarri dio Eusko Jaurlaritzak. Ekonomikoki "ito eta desagerrarazteko" mekanismoa dela salatu du Ernaik.
Lanbidek Diru-sarrera Bermatzeko Errentetako iruzurraren aurkako kanpaina jarri du martxan, eta salaketetarako buzoi anonimoa sortu du. Jaso dituen kritikei erantzunez, adierazi du buzoi hau salaketak eta jakinarazpenak ordenatzeko tresna huts bat dela. Ez du ez klase... [+]
Gipuzkoako Lurralde Auzitegiaren ustez, bideo bateko irudietan ikusten denak "talka" egiten du Ertzaintzaren atestatuarekin, eta Amaia Zabarte foam bala batekin zauritua izan zenaren "ebidentzia erakusten" du, Noticias de Gipuzkoa-k jaso duenez.